Το παιχνίδι Αφγανικής βοήθειας είναι ένα στοίχημα που κανείς δεν μπορεί να το χάσει

Του Andrew Korybko
Αμερικανός πολιτικός αναλυτής* —

Για να το πούμε απλά, οι ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων ουσιαστικά κρατούνται όμηροι από ορισμένα πολιτικά μέλη των στρατηγικών φόβων της διεθνούς κοινότητας σχετικά με την υποτιθέμενη επιβράβευση των Ταλιμπάν για τη μη εκπλήρωση των προσδοκιών τους.

Το Αφγανιστάν πλησιάζει την άβυσσο καθώς η επικείμενη ανθρωπιστική κρίση απειλεί να ξεφύγει από τον έλεγχο εάν δεν λάβει επειγόντως αρκετή διεθνή βοήθεια για να αποτρέψει αυτό το τρομερό σενάριο στο εγγύς μέλλον. Τα ξένα περιουσιακά στοιχεία της χώρας στις ΗΠΑ παγώθηκαν ενώ παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές οργανώσεις που επηρεάστηκαν από τις ΗΠΑ, όπως το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, ανέστειλαν τη συμμετοχή της στα δανειακά τους προγράμματα. Οι de facto ηγέτες των Ταλιμπάν του Αφγανιστάν δεν αναγνωρίζονται από καμία κυβέρνηση στον κόσμο και οι περισσότεροι όπως η Ρωσία εξακολουθούν να τους θεωρούν επίσημα τρομοκράτες παρά το γεγονός ότι το Κρεμλίνο εμπλέκεται ρεαλιστικά με την ομάδα για το συμφέρον της ειρήνης και της ασφάλειας. Χωρίς ουσιαστική διεθνή βοήθεια, η πείνα και οι ασθένειες μπορεί σύντομα να ξεσπάσουν και ενδεχομένως να καταλύσουν έναν ακόμη γύρο εμφύλιων συγκρούσεων σε αυτό το εμπόλεμο έθνος που θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε περιφερειακή προσφυγική κρίση .

Το πρόβλημα είναι εντελώς πολιτικό, καθώς αυτά τα δραστικά αποτελέσματα δεν είναι κάτι που οποιαδήποτε χώρα εκτός από την πιο κυνική θα ήθελε να αποκτήσει τη φοβερή φήμη των Ταλιμπάν και οι διεθνείς κυρώσεις εναντίον της αποτελούν σοβαρό εμπόδιο σε κάθε πιθανή λύση. Ορισμένες χώρες όπως η Κίνα , το Πακιστάν, το Κατάρ, η Τουρκία και μερικές άλλες επεκτείνουν ήδη καμία βοήθεια στο Αφγανιστάν, αλλά είναι ανίκανες να αποτρέψουν αυτήν την φαινομενικά αναπόφευκτη κρίση χωρίς η διεθνής κοινότητα να συσπειρωθεί ειλικρινά πίσω από αυτόν τον σκοπό. Τα υποσχεθέντα 1,2 δισεκατομμύρια δολάρια από τον ΟΗΕ μέχρι τώρα δεν είναι αρκετά κοντά από τότε που εκτιμά ο Γενικός Διευθυντής του διάσημου Συμβουλίου Διεθνών Υποθέσεων της Ρωσίας (RIAC) ότι ακόμη και η θεωρητική επανέναρξη της προηγούμενης ετήσιας βοήθειας των ΗΠΑ ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο Αφγανιστάν δεν θα ήταν ακόμη επαρκής για να αποτρέψει την επιδείνωση των πάντων.

Αυτό που εμποδίζει τον κόσμο να ενωθεί πίσω από τον Αφγανικό λαό είναι η επικρατούσα δυσπιστία προς τους de facto ηγέτες των Ταλιμπάν. Λίγοι πιστεύουν ότι η ομάδα έχει ειλικρινά μεταρρυθμιστεί, με τις υποψίες τους να γίνονται ακόμη πιο έντονες από το πρόσφατο ραντεβούτων εν ενεργεία αρχών της που απέτυχαν να εκπληρώσουν την υπόσχεση των Ταλιμπάν για εθνοπολιτική ένταξη. Υπάρχουν ανησυχίες ότι οι Ταλιμπάν δεν θα σέβονται τα δικαιώματα των μειονοτήτων και των γυναικών και κάποιοι φοβούνται ότι θα διατηρήσουν κρυφά δεσμούς με τρομοκρατικές ομάδες. Η διοργάνωση της πιο φιλόδοξης εκστρατείας βοήθειας στην ιστορία δεν θα σώσει απλώς ζωές Αφγανών και ενδεχομένως θα αποτρέψει έναν ακόμη γύρο εμφύλιων συγκρούσεων που θα προκληθεί από την επικείμενη ανθρωπιστική κρίση που μπορεί να ξεσπάσει σύντομα εκεί, αλλά επίσης θα επιτρέψει από προεπιλογή στους Ταλιμπάν να διατηρήσουν την εξουσία τους χωρίς να εκπληρώσει τις προσδοκίες της διεθνούς κοινότητας για μεταρρυθμίσεις.

Για να το πούμε απλά, οι ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων ουσιαστικά κρατούνται όμηροι από ορισμένα πολιτικά μέλη των στρατηγικών φόβων της διεθνούς κοινότητας σχετικά με την υποτιθέμενη επιβράβευση των Ταλιμπάν για τη μη εκπλήρωση των προσδοκιών τους. Αυτά τα οπτικά είναι επίσης ιδιαίτερα ευαίσθητα σε πολλές δυτικές χώρες όπου η κοινή γνώμη εξακολουθεί να παίζει έναν σχετικά σημαντικό ρόλο. Στο σημερινό πλαίσιο του αυξανόμενου εθνικιστικού αισθήματος τα τελευταία χρόνια και κυρίως ως αποτέλεσμα των διαδικασιών αλλαγής παραδείγματος πλήρους φάσματος που καταλύθηκαν από τις ασυντόνιστες προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να περιορίσει τον COVID-19 (« Παγκόσμιος Πόλεμος Γ»), Μπορεί να είναι απαράδεκτο για πολλούς ανθρώπους οι κυβερνήσεις τους να υπόσχονται γενναιόδωρα πακέτα βοήθειας στο Αφγανιστάν σε βάρος της επένδυσης σε δικούς τους πολίτες που είναι αυτοί που χρηματοδοτούν αυτή τη διεθνή βοήθεια κατ ‘αρχάς.

Η κατάσταση είναι επομένως πολύ περίπλοκη γιατί αυτές οι τρεις ανησυχίες – η πρόληψη της επικείμενης ανθρωπιστικής καταστροφής στο Αφγανιστάν, η μη επιβράβευση των Ταλιμπάν χωρίς να αποδείξει πρώτα ότι έχει μεταρρυθμιστεί και η αποφυγή οτιδήποτε μπορεί να επιδεινώσει τη δημόσια αναταραχή σε ήδη δυσαρεστημένες δυτικές κοινωνίες – είναι όλες θεμιτές. Τούτου λεχθέντος, το επιχείρημα μπορεί να τεθεί ότι το πρώτο από αυτά τα τρία είναι το πιο πιεστικό αφού περιλαμβάνει κυριολεκτικά ζωή ή θάνατο. Επιπλέον, οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι εκτεταμένες σε σχέση με τους κινδύνους περιφερειακής αποσταθεροποίησης που θα μπορούσαν τελικά να ακολουθήσουν. Οι Ταλιμπάν μπορεί να συνεχίσουν να απογοητεύουν τη διεθνή κοινότητα και πολλοί Δυτικοί μπορεί να αηδιάζουν με τις κυβερνήσεις τους εάν συμβάλλουν έμμεσα στην παραμονή της ομάδας στην εξουσία παρά το γεγονός ότι εξακολουθούν να χαρακτηρίζονται ως τρομοκράτες,

Ως εκ τούτου, είναι ομολογουμένως ένα στοίχημα όταν πρόκειται για τη διοργάνωση διεθνούς βοήθειας για το Αφγανιστάν, καθώς ό, τι καταλήγει να αποστέλλεται μπορεί ακόμα να μην είναι αρκετό για να αποτρέψει μια ανθρωπιστική κρίση, ακόμη και αν είναι αρκετό για τη διάσωση της de facto ηγεσίας των Ταλιμπάν στη χώρα. Εναρκτήρια συνεδρίαση αυτής της εβδομάδας της 76 ης Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών (ΓΣΗΕ) καιΗ έναρξη της Γενικής Συζήτησης την επόμενη εβδομάδα θα δοκιμάσει τη διεθνή βούληση για να διαπιστώσει εάν είναι δυνατόν να οργανωθούν σημαντικές πολυμερείς προσπάθειες από αυτή την άποψη. Εκατομμύρια αφγανικές ζωές βρίσκονται σε κίνδυνο, αλλά και η φήμη πολλών χωρών όταν πρόκειται για κατηγορίες ότι επιβραβεύουν τους Ταλιμπάν χωρίς να κάνουν μεταρρυθμίσεις, κινδυνεύοντας έτσι την οργή των πολιτών τους. Αυτό είναι ένα στοίχημα που κανείς δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι θα κερδίσουν αφού δεν υπάρχει τέλεια λύση.