Νέα Δημοκρατία:το Modus Operandi της κομματικής της ελίτ.

Δικηγόρος – Πολιτικός Επιστήμων.  *  

Η ΝΔ είναι το κυρίαρχο κόμμα της κεντροδεξιάς στην Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια. Ο κοινωνικός χώρος τον οποίο αντιπροσωπεύει είναι πουριτανικός, χωρίς ιδιαίτερη πίστη στις αξίες της ελεύθερης άποψης, της ανοικτής κοινωνίας και δίχως ταξική επίγνωση. Η κομματική δομή και η αντίληψη του κόμματος είναι φεουδαρχική και ο κομματικός μηχανισμός διακρίνεται για τον αυταρχισμό και τα επιτακτικά μέσα εφαρμογής της πολιτικής του. Ο φεουδαρχισμός αποτελεί θεμελιώδη σταθερά και κύριο παράγοντα της κοινωνικής συγκρότησης – επανεπιβεβαίωσης της κυρίαρχης θέσης της κομματικής ελίτ της ΝΔ. Η ελίτ αυτή στην πλειονότητα της δεν είναι πολιτικά αυτοδημιούργητη και “συγκροτείται σε πολύ μεγάλο ποσοστό με ευνοιοκρατικά κριτήρια, από γόνους πολιτικών στελεχών του κόμματος και ποικίλους ευνοούμενους ή παρατρεχάμενους της εκάστοτε ηγεσίας ή της ανώτατης κομματικής στελέχωσης, που προωθούνται σε θέσεις βουλευτών ή υπουργών”. (1)

Η κομματική ελίτ επανεπιβεβαιώνει την ιεραρχική της θέση ύστερα από κάθε εκλογική ήττα του κόμματος. Ο εκάστοτε νεοεκλεγής Πρόεδρος διακηρύττει πως υπό την ηγεσία του θα επικρατήσει εσωτερική δημοκρατία και πως θα διοικήσει με γνώμονα τις καταστατικές αρχές και την ιδεολογική παράδοση της κομματικής βάσης. Εγγυάται την ενότητα του κόμματος και την ανανέωση των ψηφοδελτίων με νέα πρόσωπα. Κατόπιν, στελεχώνει το κομματικό μηχανισμό της ΝΔ με στελέχη τα οποία ελέγχονται από την ηγεσία, κυρίως αντιπροσώπους της μεγαλοαστικής τάξης, πάντοτε λαμβάνοντας υπόψη τις εσωκομματικές ισορροπίες των φέουδων και των βαρόνων.

Τα ψηφοδέλτια της ΝΔ ανανεώνονται κατά κανόνα με επώνυμους(2) – δημόσια πρόσωπα από τον χώρο της δημοσιογραφίας, της ακαδημίας και του θεάματος και με δοτούς υποψηφίους. Οι μεν πρώτοι επιστρατεύονται από την ηγεσία, προσδοκώντας την κεφαλαιοποίηση της δημοσιότητας τους, ενώ οι δεύτεροι μην έχοντας ελπίδα για την εκλογή τους, λόγω της μη αναγνωρισιμότητας τους από το εκλογικό σώμα, δρουν ως αναλώσιμοι κομματικοί στρατιώτες. Οι πιο πειθήνιοι και υπάκουοι στους βαρώνους και φεουδάρχες της ΝΔ προωθούνται σε θέσεις του κρατικού μηχανισμού ως μέλη του επιτελικού κράτους ή του κομματικού μηχανισμού. Έτσι, εξασφαλίζεται η εσωτερική συνοχή της ΝΔ και διασφαλίζεται η πρωτοκαθεδρία των φεουδαρχών και των βαρώνων στην κορυφή της ιεραρχίας της Ν.Δ. Με την εσωκομματική σταθερότητα εξασφαλισμένη οι φεουδάρχες και οι βαρώνοι υπουργοί και βουλευτές επιδίδονται ανεμπόδιστοι στην συστηματική ψήφιση τροπολογιών, που ευνοούν οργανωμένα συνδικαλιστικά ή οικονομικά συμφέροντα. Ταυτόχρονα, πραγματοποιούν στοχευμένους διορισμούς στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, διευκολύνσεις και αναθέσεις εργολαβιών προς ημετέρους για να συντηρούν τις κομματικές τους βάσεις και να διασφαλίζουν την χρηματοδότηση των πολιτικών τους εκστρατειών τους.

Σε περιόδους κοινωνικό – οικονομικών κρίσεων και έντονου κομματικού ανταγωνισμού, το κομματικό σύστημα διαχείρισης της ΝΔ εργαλειοποιεί την κουλτούρα του πολιτικού εκφοβισμού, της δυσφήμισης και των στρατηγικών επιβραβεύσεων για να αντιμετωπίσει επιτυχώς διαφοροποιήσεις ή αποσχιστικές τάσεις, το γνωστό αντάρτικο και να κρατήσει συμπαγές το κόμμα. Ο εσωκομματικός πολιτικός εκφοβισμός υιοθετήθηκε ως φαινόμενο και εργαλειοποιήθηκε την περίοδο της φασίζουσας στροφής της ΝΔ υπό την αρχηγία του Ευάγγελου Αβέρωφ, στον οποίο αποδίδεται και ο γνωστός αφορισμός: “όποιος φεύγει από το μαντρί, τον τρώνε οι λύκοι”, ο οποίος αφορούσε την αποχώρηση διαφωνούντων απο το κόμμα. Σαφέστατος, υπαινιγμός για τις διαδικασίες κοινωνικής απομόνωσης και εκφοβισμού κατά όσων απορρίπτουν τον κομματικό κομφορμισμό.

Την εκστρατεία του πολιτικού εκφοβισμού και ακύρωσης αναλαμβάνουν στρατηγικά επιβραβευμένα στελέχη -γνωμηγήτορες μετά από υποδείξεις των κεντρικών ή των φεουδαρχών – βαρώνων και επιστρατευμένοι διαπλεκόμενοι δημοσιογράφοι της, που λειτουργούν ως δέκτες – πομποί προπαγανδιστικών μηνυμάτων. Η εκστρατεία αυτή εκκινεί με κοινότυπες προκατασκευασμένες κατηγορίες περι προσοδοθηρίας ή θεσιθηρίας και επικεντρώνεται στην αποδόμηση της προσωπικότητας και των επαγγελματικών ικανοτήτων των διαφωνούντων. Εν συνεχεία, η εκστρατεία ακύρωσης εστιάζει στην ιδεολογική ταυτότητα του αποσχιστή ή αντικομφορμιστή και την διανοητική και ψυχική κατάσταση του ώστε να παρουσιαστεί το “θύμα” ως ψυχολογικά ασταθές και να μειωθεί έτσι η αξιοπιστία του και η βαρύτητα των πολιτικών του επιχειρημάτων. Με αυτόν το τρόπο οικοδομούν ένα ψυχικό φράγμα ανάμεσα στους διαφωνούντες αντικομφορμιστές και την κοινωνία, καθιστώντας τις προσπάθειες για πολιτική ανάπτυξη και κοινωνική εξέλιξη ανέφικτες.

Εν κατακλείδι, ο τρόπος δράσης της κομματικής ελίτ είναι μακιαβελικός και αποσκοπεί στην διατήρηση της ιεραρχικής δομής, της προστασία των συμφερόντων της κομματικής ελίτ και την διατήρηση της φεουδαρχικής σχέσης κόμματος – κοινωνίας. Η Νέα Δημοκρατία λειτουργεί βάσει της αρχής ενός sui generis δημοκρατικού συγκεντρωτισμού (3), όπου το αφήγημα καθορίζεται από την ηγεσία, τα μέλη είναι ελεύθερα: α)να εκφράζουν τις απόψεις τους μόνο σε πολιτικές συζητήσεις κλειστού κύκλου, β) να ψηφίζουν στις εσωκομματικές εκλογές, και γ) να αποδέχονται το προγραμματικό πλαίσιο της εκάστοτε κομματικής ελίτ. Αυτός ο ιδιότυπος δημοκρατικός συγκεντρωτισμός εγγυάται την ενότητα δράσης του κόμματος και αποτρέπει την επιζήμια για την κομματική ελίτ εσωστρέφεια, που δυνητικά μπορεί να φέρει βλαπτικές για την ΝΔ πολιτικές ανακατατάξεις.

1.Ευστράτιος Β.Αλμπάνης, “Ελλάδα και Παγκοσμιοποίηση”, Libro, 2005, σελ. 108

2.Η Ν.Δ. είναι κόμμα των επωνύμων κατά δήλωση του Ιδρυτή της και πρώτου Προέδρου της Κωνσταντίνου Καραμανλή.Στην δέκατη τέταρτη παράγραφο της ιδρυτικής διακήρυξης της Ν.Δ. διαβάζουμε “ Νέα Δημοκρατία είναι το σύστημα με το οποίο οι ολιγώτεροι και οι επώνυμοι καθοδηγούν αντί να καταδημαγωγούν, εκπροσωπούν αντί να καταδυναστεύουν – και σε τελική ανάλυση υπηρετούν – και περισσότερους και ανωνύμους.” Βλέπε https://nd.gr/idrytiki-diakiryxi όπως προσπελάστηκε στις 21/ 11/2021.

3.Ο Δημοκρατικός Συγκεντρωτισμός αποτελεί θεμελιώδη οργανωτική αρχή των κομμουνιστικών κομμάτων: α) Τα καθοδηγητικά όργανα είναι εκλεγμένα και αιρετά, κάθε μέλος έχει δικαίωμα, στο όργανο το οποίο συμμετέχει, να συμβάλει στην ανάπτυξη της γραμμής του κόμματος εκφράζοντας ελεύθερα- κατά τη διάρκεια του σταδίου της συζήτησης- τις δικές του εκτιμήσεις και προτάσεις, μέχρις ότου ληφθεί μια απόφαση δεσμευτική και υποχρεωτική για όλους, 3) τα καθοδηγητικά όργανα έχουν την υποχρέωση, ανά τακτά διαστήματα, να παρουσιάζουν στα κατώτερα όργανα και οργανώσεις έκθεση πεπραγμένων. Βλέπε: http://www.piattaformacomunista.com/CENTRDEM16_GRE.htm

όπως προσπελάστηκε στις 21/11/2021.