Το άγνωστο Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης (1η Σεπτεμβρίου 1821)
Το άγνωστο Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης (1η Σεπτεμβρίου 1821)
Οι κάτοικοι τής Σαμοθράκης μέ επικεφαλής τους τόν μητροπολίτη Μαρωνείας Κωνστάντιο, ξεσηκώθηκαν καί φυλάκισαν τούς άντρες τής τουρκικής φρουράς.
Η Υψηλή Πύλη διέταξε αμέσως τίς στρατιωτικές δυνάμεις της νά καταστείλουν τήν εξέγερση.
Οι Τούρκοι αποβιβάστηκαν στίς Μακρυλιές τήν 1η Σεπτεμβρίου 1821 (πρωτοσταυρινιά σύμφωνα μέ τούς ντόπιους) καί κατευθύνθηκαν πρός τήν πρωτεύουσα τού νησιού τή Χώρα.
Οι εξεγερμένοι κάτοικοι αμάθητοι στόν πόλεμο δέν κατόρθωσαν νά απωθήσουν τούς Τούρκους τού καπιτάν Καρά Αλή, οι οποίοι εισέβαλαν στή Χώρα καί κατέσφαξαν τούς κατοίκους της. Αμέσως μετά έβγαλαν κήρυκες καί διαβεβαίωσαν ότι πλέον μετά τήν καταστολή της στάσης, δέν κινδύνευε κανένας. Έτσι άρχισαν νά επανέρχονται στά σπίτια τους οι φυγάδες. Ο Καρά Αλή όμως συνέλαβε όσους επανήλθαν καί τούς καρατόμησε στή θέση Εφκάς.
Τά γυναικόπαιδα πουλήθηκαν στά σκλαβοπάζαρα τής Κωνσταντινούπολης, τής Αλεξάνδρειας καί τής Σμύρνης, αλλά ευτυχώς πολλά από αυτά εξαγοράσθηκαν από πλούσιους φιλέλληνες καί ιδιαίτερα από τόν Ελβετό τραπεζίτη Εϋνάρδο. Οι δούλοι Σαμοθρακίτες εξισλαμίσθηκαν διά τής βίας. Πέντε από τούς επιζήσαντες επέστρεψαν στήν αρχική τους θρησκεία καί γιά τόν λόγο αυτό βασανίστηκαν καί θανατώθηκαν στήν απέναντι θρακική ακτή καί αποτελούν πλέον γιά τήν Ορθόδοξη Εκκλησία μας νεομάρτυρες καί τιμάται η μνήμη τους τήν Κυριακή τού Θωμά.
«Σήμερα είναι Τρίτη καί πρωτοσταυρινιά
όπου μάς εχαλάσαν οι Τούρκοι τά σκυλιά.
Έπαιρναν τά κεφάλια κι’ άφηναν τά κορμιά
Γέμισαν τά σοκάκια καί όλα τά στενά»
Τό νησί πού μετρούσε 10000 κατοίκους έμεινε ακατοίκητο γιά έξι χρόνια καί αποτελεί ένα ακόμα ολοκαύτωμα από τά αμέτρητα πού διεπράχθησαν στά νησιά μας κατά τήν διάρκεια τού οθωμανικού πολυπολιτισμού καί τής συνύπαρξης τών Χριστιανών μέ τούς μουσουλμάνους.
«Η Σαμοθράκη, ήν τό αρχαίον ιερατείον είχεν εκλέξει ως έδραν τών μυστηρίων, ών τινων ο Ορφεύς, ο Ηρακλής, ο Αγαμέμνων καί ο τής Μακεδονίας βασιλεύς Φίλιππος εμυήθησαν, στερηθείσα τού βωμού τών θεών Καβείρων διετήρησε κάτι τι τό μυστηριώδες μέχρι τών ημερών ημών.
Τριακόσιαι ελληνικαί οικογένειαι, διεσπαρμέναι εν τή νήσω ταύτη, ευτυχείς εν τώ πλανάσθαι υπό τήν δροσόεσσαν σκιάν τών κοιλάδων αυτής, απολαύουσαι μακαρίως τού γάλακτος καί τού ερίου τών ποιμνίων αυτών, έζων εκεί εν ειρήνη, χωρίς νά υποπτεύωσιν ότι η καταβιβρώσκουσα τήν Ελλάδα πυρκαϊά ηδύνατο νά μεταδοθή καί εις τήν νήσον αυτών, ότε είδον τούς Τούρκους.
Ημέρα πένθους! H φρίκη καί ο θάνατος συνετάραξαν πάραυτα τήν νήσον. Τό χωρίον Κάστρο παρεδόθη εις τάς φλόγας, οι Τούρκοι διατρέχουσι τάς πεδιάδας, διερευνώσι τά δάση καί τάς κοιλάδας. Αι γυναίκες καί τά παιδία, παραδοθείσαι εις τήν ασέλγειαν αυτών, ερρίφθησαν μετά ταύτα εις τά δεσμά, ο άρρην πληθυσμός κατεσφάγη εξαιρέσει προσώπων τινών, άτινα επεφυλάχθησαν ίνα κρεμασθώσιν επί τών κεραιών τών πλοίων, όταν ο νικητής θά εισέλθη εις Κωνσταντινούπολιν. (Jour de deuil! la terreur et la mort se repandent aussitot dans l’ ile. Le village de Castro est livre aux flammes, les Turcs parcourent les campagnes.)
Σύρουσιν αυτούς συνεσφιγμένους δι’ αλύσεων μετά τών αθώων αυτών οικογενειών επί τών πλοίων, επί τών οποίων συνεβιβάζουσι καί φορτία κεφαλών προωρισμένα νά στολίσωσι τήν πύλην τού ανακτόρου τού σουλτάνου! »
Πουκεβίλ, γιά τήν σφαγή τής Σαμοθράκης
