Η Ελλάδα πρέπει να δράσει άμεσα! Τουρκία και Σκόπια ενέγραψαν το τουλούμ (γκάιντα) στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO

Το ελληνικό κράτος οφείλει να προστατέψει την πολιτιστική μας κληρονομιά και να τη διασφαλίσει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Γράφει η Ευδοξία Καλπατσινίδου*
Τη γκάιντα/τουλούμ, τόσο την κατασκευή όσο και τη μουσική εκτέλεση (Traditional bagpipe (Gayda/Tulum) making and performing), ενέγραψε η Βόρεια Μακεδονία από κοινού με την Τουρκία στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO στην συνεδρίαση του Δεκεμβρίου 2024.
Ο χρόνος δεν περιμένει και μας προσπερνάει.
Είμαστε επιφορτισμένοι με την ευθύνη της διάσωσης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Το Κράτος οφείλει να την προστατέψει και να τη διασφαλίσει σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Στη μνήμη εκείνων που κράτησαν το κερί της παράδοσης αναμμένο… ας μην το αφήσουμε να σβήσει στα χέρια μας.
Η αειφορία είναι “η άκαυτη βάτος” της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η αυθεντικότητα, η ανθεκτικότητα, η φροντίδα.
Είναι απαραίτητο να δηλώσουμε άμεσα “παρών” σε εθνικό και σε διεθνές επίπεδο, με επιστημονικότητα, επιμέλεια και ομοψυχία.
Γιατί αυτό είναι η παράδοση, η κοινή διατομή του ψυχισμού μας.
Τι αναφέρεται στην UNESCO
Η παραδοσιακή γκάιντα (Gayda/Tulum) είναι ένα παραδοσιακό ξύλινο πνευστό όργανο που κατασκευάζεται και εκτελείται σε όλη την περιοχή που περιλαμβάνει τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και τις περιοχές της Ανατολικής Μαύρης Θάλασσας και Θράκης της Τουρκίας.

Στη Βόρεια Μακεδονία, αποτελείται από τέσσερα μέρη: έναν σωλήνα μελωδίας, έναν σωλήνα drone, έναν σωλήνα φυσήματος και μια δεξαμενή αέρα. Στην Τουρκία, αποτελείται από έναν σωλήνα μελωδίας, έναν σωλήνα που φυσάει και ένα σώμα. Και στις δύο χώρες, το πυξάρι χρησιμοποιείται για την κατασκευή του μελωδικού σωλήνα.

Το σώμα είναι φτιαγμένο από δέρμα κατσίκας ή προβάτου το οποίο μουλιάζεται σε μείγμα νερού, κορν φλάουρ, γιαουρτιού και αλατιού για αρκετές ημέρες. Στη συνέχεια φουσκώνεται και κρεμιέται για να στεγνώσει. Αφού στεγνώσουν, τα εξαρτήματα και οι σωλήνες συνδέονται.

Η γκάιντα συνδέεται με τη λαϊκή μουσική και παίζεται σε εκδηλώσεις όπως γάμους και πανηγύρια. Οι σχετικές γνώσεις και δεξιότητες μεταδίδονται ανεπίσημα, μέσα σε οικογένειες και μουσικά σχήματα και μέσω μαθητειών. Η πρακτική μεταδίδεται επίσης μέσω πολιτιστικών συλλόγων, σεμιναρίων και εργαστηρίων, καθώς και σε μουσικά ωδεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα.

Η γκάιντα ενώνει τις κοινότητες σε κοινωνικές δραστηριότητες εδώ και αιώνες. Σύμβολο πολιτιστικής ταυτότητας, αποτελεί βασικό μέρος πολλών άλλων παραδόσεων και εθίμων, συμπεριλαμβανομένων των πρακτικών συγκομιδής και μετακίνησης. Ενισχύει έτσι την αίσθηση του ανήκειν ενώ ενισχύει τους κοινωνικούς δεσμούς, την αλληλεγγύη και τη συνεργασία.

 

Μάλιστα η UNESCO έχει κυκλοφορήσει και σχετικό βίντεο:

geopolitico.gr