Χάος ή διάσωση, τα δύο σενάρια για τη Γαλλία – Ο ρόλος του πρώην τραπεζίτη των Rothschild…
Αντανακλώντας την αυξανόμενη ανησυχία στις χρηματοπιστωτικές αγορές, το κόστος δανεισμού του γαλλικού κρατικού χρέους έχει αυξηθεί απότομα, φτάνοντας το υψηλότερο ασφάλιστρο έναντι των γερμανικών ομολόγων από την κορύφωση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη το 2012.
Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκονται τα σχέδια του πρωθυπουργού Michel Barnier για έναν προϋπολογισμό που περιλαμβάνει περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων 60 δισ. ευρώ, παρά την έλλειψη πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο, οδηγώντας σε απειλές από τη Γαλλίδα ακροδεξιά ηγέτη, Marine Le Pen, για την ανατροπή της κυβέρνησης.
Την Πέμπτη, ο Barnier έκανε μια βασική παραχώρηση εγκαταλείποντας τα σχέδια για αύξηση του φόρου στην ηλεκτρική ενέργεια.
Όμως, ο ακροδεξιός πρόεδρος του National Rally, Jordan Bardella, διεκδίκησε μια «νίκη» από του βήματος, προειδοποίησε ότι «παραμένουν άλλες κόκκινες γραμμές».
Τι συμβαίνει στις αγορές;
Την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2024 το χάσμα μεταξύ του γαλλικού κρατικού κόστους δανεισμού και του κόστους δανεισμού της Γερμανίας διευρύνθηκε έως και 90 μονάδες βάσης, το μεγαλύτερο από το 2012.
Οι μετοχές στο χρηματιστήριο του Παρισιού υποχώρησαν επίσης.
Η απόδοση – στην πραγματικότητα το επιτόκιο – των 10ετών ομολόγων του γαλλικού δημοσίου αυξήθηκε για λίγο πάνω από αυτά της Ελλάδας για πρώτη φορά την Πέμπτη εν μέσω ανησυχιών των επενδυτών ότι η πτώση της κυβέρνησης θα μπορούσε να προκαλέσει μια νέα περίοδο πολιτικού χάους.
Αργότερα, την Πέμπτη, η απόδοση των γαλλικών ομολόγων υποχώρησε ελαφρώς, αφού ο υπουργός Οικονομικών, Antoine Armand, δήλωσε ότι η κυβέρνηση ήταν έτοιμη να κάνει κάποιες παραχωρήσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό.
Ποιο είναι το σχέδιο προϋπολογισμού της Γαλλίας;
Μετά τις πρόωρες εκλογές που διεξήγαγε ο Emmanuel Macron αυτό το καλοκαίρι, η νέα κυβέρνηση μειοψηφίας δέχεται πιέσεις να σταθεροποιήσει τα δημόσια οικονομικά από την ΕΕ και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, αφού προειδοποίησε ότι το δημοσιονομικό της έλλειμμα – το χάσμα μεταξύ δαπανών και φορολογικών εσόδων – θα ξεπερνούσε το 6% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος προϊόν (ΑΕΠ) φέτος.
Τον περασμένο μήνα ο Barnier ανακοίνωσε περικοπές για την πρόνοια, την υγεία, τις συντάξεις και τις τοπικές κυβερνήσεις, καθώς και αυξήσεις φόρων, συμπεριλαμβανομένης της αποκατάστασης της εισφοράς στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας που ανεστάλη λόγω της ενεργειακής κρίσης.
Σύμφωνα με το σχέδιο, το έλλειμμα θα μπορούσε να μειωθεί στο 5% του ΑΕΠ το επόμενο έτος, αλλά χωρίς αυτή τη δράση θα μπορούσε να φτάσει σχεδόν το 7%.
Αυτό θα ήταν υπερδιπλάσιο από το όριο του 3% στο σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης της ΕΕ, το οποίο έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη επιδιώκουν «υγιή δημόσια οικονομικά» και συντονίζουν τα φορολογικά τους σχέδια και τα σχέδια δαπανών τους.
Οι Βρυξέλλες έχουν θέσει τη Γαλλία σε διαδικασία παρακολούθησης του «υπερβολικού ελλείμματος».
Ενώ αρκετοί άλλοι βρίσκονται σε αυτή τη θέση – συμπεριλαμβανομένου του Βελγίου, της Ιταλίας και της Πολωνίας – οι επενδυτές φοβούνται ότι η Γαλλία μπορεί να ακολουθήσει μη βιώσιμα σχέδια.
Γιατί αυξήθηκαν τα επίπεδα δανεισμού;
Ο δανεισμός αυξήθηκε απότομα μετά την πανδημία του Covid και ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε παγκόσμιο πληθωριστικό σοκ, καθώς η κυβέρνηση παρενέβη για να προστατεύσει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ενώ η ασθενέστερη οικονομική δραστηριότητα μείωσε τα φορολογικά έσοδα.
Ωστόσο, κατά τους αναλυτές οι φορολογικές περικοπές που δρομολόγησε ο Macron στο πλαίσιο της μεταρρυθμιστικής ατζέντας του για να εμφυσήσει περισσότερο δυναμισμό της ελεύθερης αγοράς στη γαλλική οικονομία είχαν υπονομεύσει τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών.
Ο Léo Barincou, ανώτερος οικονομολόγος στη συμβουλευτική εταιρεία Oxford Economics, δήλωσε: «Ο βασικός λόγος για την τρέχουσα επισφαλή δημοσιονομική κατάσταση έχει να κάνει πραγματικά με τις μη χρηματοδοτούμενες φορολογικές περικοπές υπό τον Macron».
Θεωρούμενος ως φιλικός προς τις επιχειρήσεις, η οικονομική ατζέντα του πρώην τραπεζίτη των Rothschild περιελάμβανε διακριτικές φορολογικές περικοπές ύψους 65 δισεκατομμυρίων ευρώ από το 2017, οι οποίες δεν συνδυάστηκαν με ισοδύναμες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες.
Ο ονομαστικός συντελεστής εταιρικού φόρου μειώθηκε από 33% σε 25%, ενώ ο «φόρος αλληλεγγύης» στον πλούτο, που επιβάλλεται σε περιουσιακά στοιχεία άνω του 1,31 εκατ. ευρώ, αντικαταστάθηκε με πολύ χαμηλότερο φόρο 30% στην υπεραξία από τόκους και μερίσματα.
Ωστόσο, ο φόρος ως μερίδιο του εθνικού εισοδήματος –παρότι έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια– παραμένει στο υψηλότερο επίπεδο στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.
Οι δαπάνες είναι επίσης στο υψηλότερο επίπεδο στην ομάδα των 38 πλούσιων χωρών.
Ο Andrew Kenningham, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρώπη στην εταιρεία ερευνών Capital Economics, δήλωσε ότι η Γαλλία αντιμετωπίζει μακροπρόθεσμα προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για συντάξεις στο 15% του ΑΕΠ και μιας «πολιτικής κουλτούρας που δυσκολεύει τις περικοπές δαπανών».
Εκτός από τις διαρθρωτικές προκλήσεις, η Γαλλία αντιμετώπισε συνεχιζόμενη αδύναμη κατανάλωση των νοικοκυριών – μειώνοντας τις εισπράξεις ΦΠΑ – ενώ οι δαπάνες της τοπικής κυβέρνησης ήταν υψηλότερες από τις αναμενόμενες.
Τι θα συμβεί αν πέσει η κυβέρνηση;
Ο Barnier είπε ότι η ανατροπή της κυβέρνησης θα μπορούσε να προκαλέσει «μεγάλη καταιγίδα και πολύ σοβαρή αναταραχή» στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Ορισμένοι σχολιαστές προειδοποιούν ότι η Γαλλία οδεύει προς μια κρίση χρέους ελληνικού τύπου, αναφέροντας τη σχεδόν κατάρρευση της ευρωζώνης το 2012, όταν η Αθήνα αναγκάστηκε να επιδιώξει μια διάσωση από την ΕΕ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
«Οι συγκρίσεις με την Ελλάδα είναι εντελώς υπερβολικές», είπε ο Kenningham.
«Η Γαλλία έχει μεγάλα δημοσιονομικά προβλήματα, αλλά δεν πρόκειται να χρεοκοπήσει ή να προκαλέσει τεράστια κρίση στην ευρωζώνη σύντομα».
Ορισμένοι παρατηρητές λένε ότι ένας συμβιβασμός είναι πιθανός, υποδηλώνοντας ότι παρόλο που οι προτάσεις του Barnier δεν είναι δημοφιλείς, οι επικριτές του θα δυσκολευτούν να καταλήξουν σε εναλλακτικά σχέδια εάν ρίξουν την κυβέρνηση.
Ο Barincou είπε ότι είναι πιθανό ένα πιο ήπιο πακέτο προϋπολογισμού, με τις αγορές να αναμένουν μια συμφωνία που θα επιτρέψει τη μείωση του ελλείμματος σε περίπου 5,5% το επόμενο έτος, αντί στο 5%.
Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος οι βουλευτές της αντιπολίτευσης να απορρίψουν οποιαδήποτε συμφωνία.
«Οι αγορές ανησυχούν για την πιθανότητα ανατροπής της κυβέρνησης Barnier.
Τότε βασικά θα ήταν περισσότερο ή λιγότερο χάος.
Οι Γάλλοι θα μπορούσαν να ξεκινήσουν τη χρονιά χωρίς προϋπολογισμό», ανέφερε.
www.bankingnews.gr