ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΣΠΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Πολύ πριν ξεσπάσει ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος , ένα άριστα οργανωμένο δίκτυο Γερμανών κατασκόπων λειτουργούσε στην Ελλάδα. Οι Γερμανία είχε ένα πλήρες καταπληκτικό δίκτυο μυστικών υπηρεσιών την λεγόμενη Άμπβερ. Όπως υπολόγιζε ο Βρετανός στρατιωτικός ακόλουθος στην Αθήνα Τζάσπερ Μπλαντ, οι Γερμανοί πράκτορες που δρούσαν στη χώρα μας ήταν μεταξύ 5.000 και 7.200!!
Η Άμπβερ ήταν Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών, η οποία διαδραμάτισε σπουδαιότατο ρόλο στους δύο Παγκόσμιους Πολέμους και ιδιαίτερα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου είχε αναδειχθεί σε αυτόνομη Υπηρεσία στην Ανώτατη Διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων την OKW (Ober Kommandoder Wermacht = Ανώτατη Διοίκηση της Βέρμαχτ) επικεφαλής της οποίας ανέλαβε ο ίδιος ο Χίτλερ.
Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αρχηγός της Άμπβερ ήταν ο Ελληνικής καταγωγής Ναύαρχος Βίλχελμ φον Κανάρις, ο οποίος είχε δείξει έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά πράγματα και μάλιστα είχε προσωπικές φιλίες με πολλούς επιφανείς Έλληνες.
Ας δούμε μερικούς από τους κατασκόπους που έδρασαν στη χώρα μας για λογαριασμό των Γερμανικών Μυστικών Υπηρεσιών.
ΚΑΤΑΣΚΟΠΙΚΟ ΡΟΛΟ ΕΠΑΙΞΑΝ:
Αρχηγικό ρόλο στην κατασκοπευτική δράση των Γερμανών έπαιξαν ο Αρχηγός του Ναζιστικού κόμματος στην Ελλάδα, ο αρχαιολόγος Βάλτερ Βρέντε με υπαρχηγό τον μηχανικό κλωστοϋφαντουργίας Φριτς Λέι.
Σημαντικότατος κατάσκοπος ήταν ο Συνταγματάρχης της Βέρμαχτ Κρίστιαν Κλεμ φον Χόχενμπεργκ, ο οποίος υπηρετούσε στην Γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα ως στρατιωτικός ακόλουθος. Αυτός ο τύπος ήξερε άριστα τα ελληνικά γιατί γεννήθηκε το 1891 στην Σμύρνη και είχε φοιτήσει στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης. Στην Ελλάδα είχε φιλικές σχέσεις με Έλληνες συμφοιτητές του οι οποίοι μετά την καταστροφή της Σμύρνης εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα.
Σαν χαρακτήρας ήταν φιλικός ευπροσήγορος προσηνής, είχε φιλικές σχέσεις με κυβερνητικά στελέχη με επιχειρηματίες, όπως ο αντιπρόσωπος της Siemens στην Ελλάδα Ιωάννης Βουλπιώτης, ο διευθυντής της Λουφτχάνσα Χρήστος Νικολόπουλος, ο επιχειρηματίας Ανδρέας Καρπαθάκης κ.α.
Εξ’ ίσου σημαντικό κατασκοπικό ρόλο έπαιξε και ο λοχαγός της Γκεστάπο Έρνεστ Τζιόμπεκ. Αυτός ο τύπος ήρθε στην Αθήνα ως υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος της ΑΕΤΕ (Ανώνυμης Ελληνικής Τηλεφωνικής Εταιρείας) προδρόμου του ΟΤΕ. Δήλωνε ότι ήταν ειδικευμένος στις τηλεπικοινωνίες και ότι ήταν διευθυντής στα κεντρικά της Telefunken στο Βερολίνο. Αυτός είχε και μια ωραία σύζυγό έκαναν έντονη κοσμική ζωή και εύκολα μπήκαν στους κοσμικούς κύκλους της Αθήνας. Έτσι γνώρισαν και συναναστρέφονταν με πολλούς επιφανείς Αθηναίους.
Συνεργαζόταν με τον Ελληνογερμανό Έγκον Κοντουμά που υπηρετούσε κι αυτός ως διευθυντικό στέλεχος της ΑΕΤΕ και ήταν επίσης πράκτορας της Άμπβερ. Άριστη συνεργασία είχε επίσης με τον Αυστριακό Βάλτερ Ντέτερ εκπρόσωπο της γερμανικής εξοπλιστικής βιομηχανίας Rheinmetal AG. Αυτός ο Αυστριακός ήταν κουνιάδος του μεγαλοεπιχειρηματία Μποδοσάκη -Αθανασιάδη.
Ένας άλλος κατάσκοπος ήταν ο 28χρονος Γερμανός Άρθουρ Ζάιτς, ο οποίος τον Ιανουάριο του 1938 τοποθετήθηκε στη γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα ως προξενικός υπάλληλος και η επίσημη εργασία του ήταν η διεκπεραίωση της γραμματείας της γερμανικής πρεσβείας στην Αθήνα.
Στο κατασκοπικό δίκτυο των Γερμανών, όσο κι αν φαίνεται παράξενο, υπήρχαν και Άγγλοι. Ένας τέτοιος ήταν ο Άρθουρ Άλμπερτ Τέστερ, ο οποίος γεννήθηκε το 1895 στην Στουτγάρδη και ήταν γιος του εκεί Βρετανού προξένου και της Γερμανίδας συζύγου του. Μετά από πολλές επιχειρηματικές περιπέτειες ο Τέστερ στα τέλη Νοεμβρίου του 1939 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Στην Αθήνα ήρθε με την ιδιόκτητη θαλαμηγό του. Ίδρυσε την εισαγωγική-εξαγωγική εταιρεία «Άρθουρ Τέστερ και Σία», νοικιάζοντας πολυτελή γραφεία στο μέγαρο της οδού Αμερικής 8. Προσέλαβε ωραιότατες Ελληνίδες ως υπαλλήλους και πολλούς πλασιέ, δημιούργησε ένα ιδιότυπο κατασκοπευτικό δίκτυο που συγκέντρωνε πληροφορίες και τις διοχέτευε στον προϊστάμενο του, τον Ναύαρχο φον Κανάρις.
Ξεχωριστή περίπτωση, ήταν ο Χανς Ρίγκλερ, Γερμανός κατάσκοπος με αγγλική υπηκοότητα. Είχε το προσωνύμιο «Πορφυρός Λύκος» από το κόκκινο φουλάρι που φορούσε. Είχε κωδικό όνομα «147» Έχοντας κάνει πλαστικές επεμβάσεις στο πρόσωπο, εμφανιζόταν στην Αθήνα ως κινηματογραφιστής με το όνομα Ουίλιαμ Λάιονς. Κατόρθωσε μάλιστα να αποκτήσει την αμέριστη συμπαράσταση της βρετανικής πρεσβείας στη χώρα μας! Όλες οι απόρρητες αναφορές του, ήταν κρυμμένες στον σκοτεινό θάλαμο μιας κινηματογραφικής κάμερας!
Μια εμβληματική προσωπικότητα των μυστικών υπηρεσιών της Γερμανίας κατασκόπων που έδρασε στην Ελλάδα ήταν και ο ουγγρικής καταγωγής Μπέλα Νέμερε. Το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ήταν Γιόχαν Προχάτσκο και ήρθε στην Ελλάδα την άνοιξη του 1940 με τη σύντροφο του Λουίζα Σβαρτς, που εμφανιζόταν ως γραμματέας του. Συνεργάσθηκε με τους Έλληνες επιχειρηματίες Κλέωνα Ζαφείρη και τον Μιχαήλ Βοϊβόνδα, με τους οποίους ίδρυσε την Ανώνυμη Εταιρεία εισαγωγών εξαγωγών, με κεφάλαιο 1.000.000 δραχμές, από τα οποία το 25% διέθεσε ο ίδιος. Ο Νέμερε είχε τη θέση του διευθυντή της εταιρείας αυτής, που με την επωνυμία “Κλέων Ζαφείρης & Μιχαήλ Βοϊβόνδας”, επισήμως, αναλάμβανε την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων στην Ελλάδα, την εξαγωγή διαφόρων ελληνικών προϊόντων, κυρίως καπνών, προς τη Γερμανία και την εισαγωγή από αυτή μηχανημάτων.
Είχαμε και αρμενικής καταγωγής κατάσκοπο που εργαζόταν για λογαριασμό των Γερμανικών μυστικών υπηρεσιών. Πρόκειται για τον Γιοχάνες Γκαμσαραγιάν. Δεν είναι άλλος από τον Αρμενοκαθολικό Επίσκοπο Ελλάδος. Ήταν ένα ικανότατο άτομο το οποίο είχε φτάσει στο σημείο να δημιουργήσει στην καρδιά της Αθήνας, στην Πλατεία Συντάγματος, μυστική σχολή σαμποτέρ. Σ’ αυτή τη σχολή εκπαιδεύτηκαν τουλάχιστον 300 σαμποτέρ που έδρασαν στα χρόνια του πολέμου σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Ένας Ούγγρος ταχυδακτυλουργός, περιόδευε περιοχές της Κρήτης προπολεμικά, ψυχαγωγώντας, με το αζημίωτο βέβαια, τους κατοίκους της. Είχε γίνει μάλιστα πολύ συμπαθής στους Κρητικούς και είχε μάθει ελληνικά. Όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν τη Μεγαλόνησο, αποκαλύφθηκε ότι ο ταχυδακτυλουργός που λεγόταν Πίντερ, ήταν συνεργός τους και μάλιστα προσλήφθηκε ως διερμηνέας τους!
ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΙΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Δυστυχώς οι Γερμανοί είχαν στρατολογήσει και Έλληνες που δρούσαν εναντίον της πατρίδος τους. Δύο αδέλφια πολιτικοί μηχανικοί, ο Αθανάσιος και ο Γεώργιος Χαραλάμπους, στρατολογήθηκαν από τις μυστικές υπηρεσίες της Γερμανίας ως κατάσκοποι στα τέλη του 1940. Άρχισαν να πραγματοποιούν ταξίδια σε διάφορες περιοχές της χώρας μας, κυρίως στη Μακεδονία, συλλέγοντας πληροφορίες.
Η ελληνική αντικατασκοπία, αντιλήφθηκε την δράση τους, αλλά δεν μπόρεσε να στοιχειοθετήσει κατηγορίες σε βάρος τους. Τα δύο αδέλφια, στις αρχές του 1941 έφυγαν για τη Γερμανία, επέστρεψαν ωστόσο στην κατεχόμενη Ελλάδα αργότερα και ανέλαβαν την κατασκευή μιας σειράς από οχυρωματικά έργα, μαζί με τον πατέρα τους Μιχαήλ, κερδίζοντας έτσι μεγάλα ποσά.
Μετά την απελευθέρωση της χώρας μας όμως, περιήλθαν σε δεινή θέση. Προσπαθώντας να ξεφύγουν από τις Ελληνικές Αρχές που τους αναζητούσαν, μεταμφιέστηκαν σε ξυλοκόπους και άρχισαν να περιφέρονται σε χωριά της Αττικής με μια σούστα. Συνελήφθησαν ωστόσο και καταδικάστηκαν για κατασκοπία σε βάρος των ελληνικών και εθνικών συμφερόντων.
Ο Δωδεκανήσιος Γεώργιος Φανούρης, που υπηρέτησε ως πράκτορας των Γερμανών στο Άντεν. Το Άντεν είναι λιμάνι της Υεμένης και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη, όπου εμφανίσθηκε ως αποθηκάριος φαρμακευτικών ειδών. Εξισλαμίσθηκε (!) για να αποφύγει τη δίκη του στη χώρα μας από τα δικαστήρια δωσίλογων. Άγνωστο πώς, κατόρθωσε να γίνει γιατρός του εμίρη τον Χατερούν, ενός από τα πλουσιότερα μικρά εμιράτα της Νότιας Αραβίας! (εφημ. “Ακρόπολις” (27/1/1962).
ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΛΛΗΣ – ΒΕΤΑΣ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ
Μια ιστορία κατασκοπείας που συγκλόνισε την Ελλάδα το 1938, ήταν η υπόθεση της Έλλης Ροδοκανάκη. Η Έλλη Ροδοκανάκη δεν ήταν τυχαίο άτομο. Γόνος ιστορικής ελληνικής οικογένειας. Θυμίζουμε τον Χιώτη γιατρό και λογοτέχνη Κωνσταντίνο Ροδοκανάκη που έζησε από το 1635 ως το 1685 και υπήρξε προσωπικός γιατρός του βασιλιά της Αγγλίας Κάρολου Β΄.
Η Ροδοκανάκη, ως άτομο απολύτου εμπιστοσύνης, χειριζόταν διαβαθμισμένα έγγραφα και είχε πρόσβαση στα διπλωματικά αρχεία. Όταν ο Μεταξάς διαπίστωσε ότι διέρρεαν άκρως απόρρητες πληροφορίες, παγίδευσαν τη Ροδοκανάκη διοχετεύοντας ψεύτικες πληροφορίες τις οποίες αυτή φρόντισε να μεταφέρει σε κατασκόπους της Γερμανίας.
Η Έλλη Ροδοκανάκη συνελήφθη, ανακρίθηκε και ομολόγησε ότι έγινε κατάσκοπος σε βάρος της χώρας της, λόγω του έρωτά της για τον Εσθονό συγγραφέα Γιοχάνες Χόρνικ. Με τη συνεργασία της, ο Χόρνικ που είχε έρθει στην Ελλάδα το 1935 συνελήφθη και αποκαλύφθηκε ότι ήταν Γερμανός κατάσκοπος, το πραγματικό επώνυμο του οποίου ήταν Μπουργκ ή Μπούργκερ. Για να εξαναγκάσει τη Ροδοκανάκη να του δίνει πληροφορίες, την άφησε έγκυο και της υποσχέθηκε γάμο, τον οποίο μετέθετε συνεχώς.
Η δίκη του ζευγαριού, έγινε στο Στρατοδικείο Αθηνών κεκλεισμένων των θυρών. Ο Μπούργκερ καταδικάστηκε σε επταετή φυλάκιση και η Ροδοκανάκη, που γέννησε το παιδί της στη φυλακή, σε πενταετή. Μόλις οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Ελλάδα και οι δύο απελευθερώθηκαν.