ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΡΑΖΗΚΟΤΣΙΚΑΣ: Ο ΑΔΙΚΗΜΕΝΟΣ ΗΡΩΑΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΩΝΗΣΕ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ
«Τα κλειδιά του Μεσολογγίου κρέμονται στις μπούκες των κανονιών. Όποιος θέλει ας κοπιάσει να τα πάρει».
Αυτή την αντρίκια απάντηση έδωσε ο Θανάσης Ραζηκότσικας, όταν ο Ιμπραήμ Πάσας και ο Κιουταχής Πασάς που πολιορκούσαν το άπαρτο Μεσολόγγι, του ζήτησαν να το παραδώσει αμαχητί. Αυτή είναι η διαρκής απάντηση του ελληνισμού από την εποχή του Λεωνίδα, του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και την εποχή του Μεσολογγίου, μέχρι και σήμερα.
Η Ιστορία στάθηκε πολύ φειδωλή μαζί. Δυστυχώς άλλοι γράφουν Ιστορία στα πεδία των μαχών και άλλοι γράφουν την Ιστορία στα γραφεία τους.
Διέθετε όλα εκείνα τα χαρίσματα που θα έπρεπε να έχει ο ιδανικός ηγέτης. Ασυναγώνιστη στρατηγική σκέψη, σπάνια ευγλωττία, αξεπέραστη ανδρεία, απαράμιλλη αποφασιστικότητα και μοναδική μεθοδικότητα. Γι’ αυτό και οι συμπατριώτες του, όταν στις 20 Μαΐου 1821ύψωσαν την σημαία της Επαναστάσεως στο Μεσολόγγι, τον ψήφισαν για αρχηγό των «εντόπιων αρμάτων», μαζί με τον αδελφό του Γιάννη ως υπαρχηγό του. Είναι η μόνη περίπτωση Δημοκρατικά εκλεγμένου στρατιωτικού διοικητή σε ηλικία 24 ετών, και όχι διορισμένου από την επαναστατική κυβέρνηση. Τον τίτλο αυτό τον διατήρησε και τον τίμησε ως το τέλος της ζωής του.
Ηγήθηκε σε όλες τις μάχες κατά τις τρεις πολιορκίες του Μεσολογγίου, Κατά τις πολιορκία είχε κατασπαταλήσει όλη την περιουσία του για την προμήθεια τροφίμων που μοίραζε στους πεινασμένους συμπολίτες του.
Το βράδυ του Σαββάτου του Λαζάρου στις 10 Απριλίου 1826 κατά την Έξοδο των Ελεύθερων Πολιορκημένων έδωσε το τελευταίο του σύνθημα «Επάνω τους Πάρτε τους…» και χίμηξε πρώτος. Έτσι ήταν από τους πρώτους που έπεσαν, προσπαθώντας να διανοίξει ασφαλή δρόμο για μια ομάδα γυναικόπαιδων.