Οι Ουκρανοί ολοένα και πιο πρόθυμοι να παραχωρήσουν εδάφη
Όμως αλλά τουλάχιστον παρουσιάζει το πλεονέκτημα του να έχουμε κάποια σαφήνεια. τα πρωτόκολλα – δείχνει την αυξανόμενη, αν και απρόθυμη, υποστήριξη της Ουκρανίας για κατάπαυση του πυρός, διαπραγματεύσεις και εδαφικές παραχωρήσεις για τον τερματισμό του πολέμου.
Σαφήνεια πρωτοκόλλων; Τέλος, ακολουθεί μια έρευνα που διευκρινίζει ότι οι «ρωσικές» ζώνες, είτε η Κριμαία, είτε το Ντονμπάς είτε η Χερσώνα, που ωστόσο είναι οι πρώτες που ενδιαφέρονται για αυτές τις «εδαφικές παραχωρήσεις», εξαλείφθηκαν από την έρευνα. Καθώς επιλέγονται έμμεσες ερωτήσεις, «θέματα ομοιοτήτων» για να τονιστεί καλύτερα ποια πλεονεκτήματα θα ήταν έτοιμες να διαπραγματευτούν αυτές οι πιο «δυτικοποιημένες» ζώνες. Οι περιοχές που ερευνήθηκαν είναι εκείνες που μέχρι σήμερα ήταν οι πιο προστατευμένες από τον πόλεμο, τόσο ως προς τις άμεσες επιπτώσεις από το 2014 όσο και μέχρι τη στρατολόγηση εθελοντών ή λιγότερο εθελοντών στρατιωτών.
Αυτή είναι η κατάσταση που εξελίσσεται και από πλευράς έρευνας υπάρχει και αυτή της μαζικής φυγής του πληθυσμού που δεν ξεκίνησε το 2022 αλλά επιταχύνθηκε όταν η στρατολόγηση των μαχητών επεκτείνεται προς τα δυτικά. Εν ολίγοις, αυτή η έρευνα σε ό,τι λέει και επίσης σε ό,τι δεν πραγματεύεται δείχνει ωστόσο σε ποιο βαθμό ο εξτρεμισμός του Ζελένσκι και των πιο ενθουσιασμένων υποστηρικτών του όπως ο Μακρόν βασίζεται στην άρνηση να δούμε σε ποιο σημείο στην Ουκρανία όπως και στα υπόλοιπα ΕΕ, η υποστήριξη για τον πόλεμο μειώνεται μόλις γίνουν αντιληπτές οι συνέπειες.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στη Γαλλία η νέα κυβέρνηση υπό ευρωπαϊκή και ακροδεξιά εποπτεία όταν ανακοινώνει αυξημένη δημοσιονομική πίεση (συμπεριλαμβανομένων των τοπικών αρχών) και μας πουλάει αυξημένη υποστήριξη για την Ουκρανία θα βιώσει την ίδια αντιδημοφιλία, θα ήταν ακόμα απαραίτητο. Υπάρχουν πολιτικές αναγκάζει να κάνει τη σύνδεση… (σημείωση και μετάφραση από την Danielle Bleitrach για το histoireetsociete)
Call of the Dead: Ένας φόρος τιμής σε μερικά από τα θύματα της 30μηνης σύγκρουσης στην Ουκρανία. Φωτογραφία: AP via The Conversation / Tony HicksΟ Πρόεδρος της Ουκρανίας Volodymyr Zelensky κάνει ό,τι μπορεί για να ταράξει τη δυναμική του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Πρόσφατα προέβη σε μεγάλο ανασχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου στον οποίο αντικατέστησε τουλάχιστον εννέα υπουργούς, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών του, Ντμίτρο Κουλέμπα.
Ανακοινώνοντας τις αλλαγές, ο Ζελένσκι είπε ότι ήθελε η κυβέρνησή του να είναι «πιο ενεργή» στο να ασκεί πίεση για βοήθεια από τους δυτικούς συμμάχους της.
Αυτές οι υπουργικές αλλαγές ήρθαν καθώς η Ουκρανία συνέχισε την επίθεσή της στην περιφέρεια Κουρσκ της Ρωσίας . Ο Ζελένσκι είπε ότι η κατοχή μέρους της ρωσικής επικράτειας θα δώσει στο Κίεβο μόχλευση για μελλοντικές διαπραγματεύσεις εδαφικής ανταλλαγής με τη Ρωσία.
Και, καθώς η κριτική για το στοίχημα του Ζελένσκι έχει ενταθεί καθώς η θέση της Ουκρανίας στο Ντονμπάς, στα ανατολικά της χώρας, έχει επιδεινωθεί, βλέποντας Ουκρανούς στρατιώτες να στρέφουν το τραπέζι εναντίον της Ρωσίας έχει αναμφίβολα δώσει στους Ουκρανούς μια ηθική ώθηση.
Οι Ουκρανοί το είχαν ανάγκη. Καθώς ο πόλεμος αργούσε και το κόστος του αυξανόταν, το ηθικό και η δημόσια υγεία υπέφεραν .
Ακολουθούμε το ουκρανικό αίσθημα εδώ και χρόνια. Τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 2024, σε συνεργασία με το Διεθνές Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας του Κιέβου ( KIIS), πραγματοποιήσαμε μια τηλεφωνική έρευνα κοινής γνώμης μεταξύ 2.200 ερωτηθέντων που αντιπροσωπεύουν τον ενήλικο πληθυσμό σε περιοχές που ελέγχονται από την ουκρανική κυβέρνηση. Αυτό ήταν συνέχεια μιας έρευνας τον Οκτώβριο του 2022.
Πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις δημοσκοπήσεις εν καιρώ πολέμου με προσοχή . Αλλά τα αποτελέσματα της έρευνάς μας δείχνουν ότι οι άνθρωποι ανησυχούν για την κούραση από τον πόλεμο μεταξύ των Ουκρανών συναδέλφων τους. Υποδηλώνει επίσης ότι υπάρχει αυξανόμενη, αν και απρόθυμη, υποστήριξη για διαπραγματεύσεις και εδαφικές παραχωρήσεις.
Ανοιχτός σε συμβιβασμούς
Η στάση των Ουκρανών απέναντι στις εδαφικές παραχωρήσεις άρχισε επίσης να αλλάζει, αλλά ελάχιστα. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αντιταχθεί στην παραίτηση γης από το 2014, αλλά η τακτική omnibus έρευνα του KIIS παρέχει στοιχεία μιας αυξανόμενης αναγνώρισης, που τώρα μοιράζεται το ένα τρίτο των Ουκρανών, ότι μπορεί να είναι απαραίτητες εδαφικές παραχωρήσεις.
Τον Ιούνιο-Ιούλιο του 2024, επαναλάβαμε μια ερώτηση που θέσαμε τον Οκτώβριο του 2022 σχετικά με τις εδαφικές παραχωρήσεις, όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήμα. «Όλες οι επιλογές για το τι να κάνουμε κατά τη διάρκεια αυτής της τρέχουσας ρωσικής επίθεσης έχουν σημαντικό, αλλά διαφορετικό κόστος. Γνωρίζοντας αυτό, ποια από τις ακόλουθες τέσσερις επιλογές πρέπει να κάνει αυτή τη στιγμή η ουκρανική κυβέρνηση;
Η μεγαλύτερη αλλαγή είναι αυτή: το 2022, το 71% των ερωτηθέντων υποστήριξε την πρόταση «να συνεχίσει να αντιτίθεται στη ρωσική επιθετικότητα έως ότου απελευθερωθεί όλη η ουκρανική επικράτεια, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας», αλλά μέχρι το 2024, η υποστήριξη αυτής της επιλογής είχε πέσει στο 51%.
Το 2022, μόνο το 11% συμφώνησε με «την προσπάθεια επίτευξης άμεσης κατάπαυσης του πυρός και από τις δύο πλευρές υπό προϋποθέσεις και την έναρξη εντατικών διαπραγματεύσεων». Το 2024, το μερίδιο αυτό είχε αυξηθεί στο 31%.
Οι Ουκρανοί είναι πιο πρόθυμοι να δεχτούν την παραχώρηση εδάφους κατόπιν διαπραγματεύσεων από ό,τι το 2022. Εικόνα: Παρέχεται από τον συγγραφέα (χωρίς επαναχρησιμοποίηση) / The ConversationΥπάρχουν όμως διαφορές στο πώς βλέπουν οι άνθρωποι αυτές τις επιλογές. Όλα εξαρτώνται από το αν είναι εκτοπισμένοι (αν και η απώλεια μελών της οικογένειας ή φίλων δεν φαίνεται να κάνει τη διαφορά), αν ανησυχούν για την κούραση από τον πόλεμο μεταξύ των Ουκρανών συναδέλφων τους και αν είναι αισιόδοξοι ή απαισιόδοξοι όσον αφορά τη δυτική υποστήριξη.
Το διακύβευμα αυτού του πολέμου δεν περιορίζεται σε εδάφη, ιδίως σε αυτό της σωτηρίας ζωών, της διασφάλισης της κυριαρχίας της Ουκρανίας και της προστασίας της μελλοντικής ασφάλειας της χώρας. Πρόσφατη έρευνα KIIS έδειξε ότι, σε ένα υποθετικό σενάριο διαπραγμάτευσης , οι απόψεις των ανθρώπων σχετικά με τη σημασία της διατήρησης της εδαφικής ακεραιότητας θα μπορούσαν να εξαρτηθούν από το πώς μια ενδεχόμενη συμφωνία θα μπορούσε να διατηρήσει άλλα πράγματα που τους ενδιαφέρει.
Οι απόψεις των ανθρώπων για το τέλος του πολέμου επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από το αν εκτοπίστηκαν ή όχι. Παρέχεται από τον συγγραφέα (χωρίς επαναχρησιμοποίηση) / The ConversationΓια δυόμισι χρόνια, ο βίαιος πόλεμος έχει επηρεάσει την καθημερινή ζωή των Ουκρανών και πολλοί (43%) πιστεύουν ότι ο πόλεμος θα διαρκέσει τουλάχιστον ένα χρόνο ακόμη. Οι περισσότεροι άνθρωποι στην έρευνά μας δεν είχαν υποστεί σωματική βλάβη στη ρωσική βία (12%), αλλά περίπου οι μισοί είχαν δει ρωσική βία και οι περισσότεροι είχαν χάσει ένα στενό μέλος της οικογένειας ή φίλο (62%). Περίπου το ένα τρίτο από αυτούς είχαν εκτοπιστεί από τα σπίτια τους.
Όπως ένας αυξανόμενος αριθμός αναφορών, η έρευνα δείχνει μια αυξανόμενη αναγνώριση της κόπωσης από τον πόλεμο. Αντί να ρωτήσουμε απευθείας τους ερωτηθέντες εάν αισθάνονταν έτσι οι ίδιοι, τους ρωτήσαμε αν ανησυχούν για αυτό μεταξύ των Ουκρανών συναδέλφων τους. Τα αποτελέσματα ήταν αποκαλυπτικά: το 58% ανησύχησε «πολύ» και το 28% ανησύχησε «λίγο», ενώ μόνο το 10% δήλωσε ότι δεν ανησυχούσε για την κούραση του πολέμου.
Αν και υπάρχουν σημάδια κούρασης από τον πόλεμο μεταξύ των δυτικών συμμάχων της Ουκρανίας, οι έρευνές μας δείχνουν ότι οι Ουκρανοί εξακολουθούν να είναι γενικά αισιόδοξοι για τη συνεχιζόμενη δυτική υποστήριξη, αλλά λιγότερο από ό,τι τον Οκτώβριο του 2022. Περίπου το 19% πιστεύει ότι η δυτική υποστήριξη θα αυξηθεί (από 29% το 2022) , ενώ το 35% πιστεύει ότι θα παραμείνει το ίδιο (41% το 2022).
Σχεδόν το ένα τέταρτο (24%) πιστεύει ότι θα συνεχιστεί, αλλά σε χαμηλότερο επίπεδο από ό,τι σήμερα (έναντι 16% το 2022) και το 13% πιστεύει ότι είναι απίθανο να συνεχιστεί (έναντι 3% το 2022).
Ζωή ή θάνατος
Έρευνα που διεξήχθη στις αρχές του πολέμου έδειξε ότι οι Ουκρανοί προτιμούσαν έντονα στρατηγικές που διατηρούσαν την πολιτική αυτονομία της χώρας και αποκατέστησαν ολόκληρη την επικράτειά της . Αυτό θα ίσχυε, «ακόμα και αν η λήψη παραχωρήσεων θα μείωνε τις αναμενόμενες απώλειες αμάχων και στρατιωτικών ή τον κίνδυνο πυρηνικής επίθεσης τους επόμενους τρεις μήνες».
Όπως τόνισαν οι συγγραφείς της μελέτης: «Ο ρωσικός έλεγχος της κυβέρνησης στο Κίεβο ή σε εδάφη στα ανατολικά θα έθετε σε κίνδυνο τις ζωές πολλών Ουκρανών, καθώς είναι καλά τεκμηριωμένο ότι η Ρωσία έχει διαπράξει εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα προσωρινά κατεχόμενα εδάφη. »
Δεδομένου του συσσωρευμένου αριθμού νεκρών από τον πόλεμο, σχεδιάσαμε ένα απλό πείραμα πλαισίωσης στην έρευνά μας το 2024 που μπορεί να μας δώσει μια ένδειξη για το εάν οι εκτιμήσεις για απώλεια ζωών μπορούν να επηρεάσουν τη γνώμη των ανθρώπων για τις διαπραγματεύσεις. Ρωτήσαμε τους μισούς από τους ερωτηθέντες, που επιλέχθηκαν τυχαία, αν θα δεχτούν ότι «η Ουκρανία παραχωρεί ορισμένα από τα εδάφη της για να τερματίσει τον πόλεμο». Περίπου το 24% είπε ναι.
Για τους άλλους μισούς, τους ρωτήσαμε αν θα δεχτούν ότι «η Ουκρανία παραχωρεί κάποια από τα εδάφη της για να σώσει ζωές και να τερματίσει τον πόλεμο». Σε αυτή την περίπτωση, το 34% είπε ναι. Έτσι, εάν – σωστά ή αδίκως – οι εδαφικές παραχωρήσεις συνδέονται με τη διάσωση ζωών, αυτό αυξάνει την υποστήριξή τους.
Αλλά όταν ρωτήθηκαν απευθείας στην έρευνα του 2024 εάν συμφωνούσαν με τη δήλωση «Η Ρωσία θα έπρεπε να έχει τον έλεγχο των εδαφών που έχει καταλάβει από το 2022», το 90% διαφώνησε. Έτσι, ενώ υπάρχει ακόμη πλειοψηφική –αν και μειωμένη– υποστήριξη στον αγώνα για την αποκατάσταση της πλήρους εδαφικής ακεραιότητας, υπάρχει αυξανόμενη υποστήριξη για τις διαπραγματεύσεις.
Αυτό που γνωρίζουμε επίσης από τις έρευνές μας είναι ότι υπάρχουν πολύ λίγα στοιχεία ότι οι εδαφικές προσαρτήσεις της Ρωσίας θα έχουν ποτέ κάποια νομιμότητα μεταξύ των Ουκρανών.