Κλιμακώνεται ο γεω-οικονομικός πόλεμος Δύσης – BRICS – Ετοιμάζεται νέο ενεργειακό σοκ, εργαλειοποιείται το ουράνιο
Σε συναγερμό βρίσκονται οι διπλωματικές υπηρεσίες ανά τον κόσμο, ειδικά εκείνες που ρυθμίζουν τις εμπορικές σχέσεις, μετά την προειδοποίηση του Ρώσου προέδρου Vladimir Putin, ότι ξ Ρωσία εξετάζει περιορισμούς στις εξαγωγές ουρανίου, τιτανίου και νικελίου
Ήδη οι μετοχές που σχετίζονται με το ουράνιο εκτινάχθηκαν στην αγορά των ΗΠΑ, αφού ο Ρώσος πρόεδρος έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να επανεξετάσει πιθανά μέτρα για τον περιορισμό των εξαγωγών στρατηγικών πρώτων υλών, όπως νικέλιο, τιτάνιο και ουράνιο, ως αντίποινα για τις δυτικές κυρώσεις.
«Η Ρωσία είναι ο ηγέτης σε αποθέματα μιας σειράς στρατηγικών πρώτων υλών, δηλαδή το φυσικό αέριο που είναι σχεδόν το 22% των παγκόσμιων αποθεμάτων, ο χρυσός στο 23% και τα διαμάντια σχεδόν στο 55%», ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, δήλωσε ο Mikhail Vladimirovich Mishustin.
Η απάντηση προφανώς στο μπαράζ που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ με οικονομικές, στρατιωτικές και ενεργειακές κυρώσεων στη Ρωσία λίγο μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, έρχεται σταδιακά.
Η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες προσπαθούσαν να ακρωτηριάσουν την οικονομία της Ρωσίας ή την πολεμική της προσπάθεια, ωστόσο αυτό αποδείχτηκε μια αποτυχία από τη στιγμή που η Κίνα αναδείχθηκε σημαντικός αγοραστής εμπορευμάτων.
Εν τω μεταξύ, το Κρεμλίνο έχει μετατρέψει την οικονομία του σε μια πλήρη πολεμική οικονομία.
Ο Putin αύξησε τον στρατιωτικό προϋπολογισμό της χώρας κατά 70% φέτος, ένα μετασοβιετικό ρεκόρ άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Εμπορικός πόλεμος
Λόγω των αποτυχημένων δυτικών κυρώσεων, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσουν τον πραγματικό κίνδυνο των εμπορικών περιορισμών από τη Μόσχα που θα ωθήσει τις τιμές του νικελίου, του παλλαδίου και του ουρανίου υψηλότερα.
Αυτό έρχεται καθώς οι δυτικές κεντρικές τράπεζες πολεμούν το τέρας του πληθωρισμού, που πυροδοτήθηκε από τις δικές τους ενέργειες.
Η προειδοποίηση και από το Καζακστάν
Εκτός από τους φόβους ότι η Ρωσία θα μειώσει ή θα περικόψει πλήρως τις εξαγωγές ουρανίου, η Kazatomprom, η μεγαλύτερη παραγωγός ουρανίου στον κόσμο από το Καζακστάν, ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα ότι θα μειώσει την πρόβλεψή της για την παραγωγή για το 2025 λόγω των αυξανόμενων προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Kazatomprom έχει προειδοποιήσει ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία καθιστά δυσκολότερο για τον μεγαλύτερο παραγωγό ουρανίου στον κόσμο να συνεχίσει να προμηθεύει τη Δύση, καθώς οι σχέσεις με τη Μόσχα και το Πεκίνο ενισχύεται.
Ο Meirzhan Yussupov, επικεφαλής του κρατικού ορυχείου του Καζακστάν, δήλωσε ότι οι κυρώσεις που προκλήθηκαν από τον πόλεμο είχαν δημιουργήσει εμπόδια στην προμήθεια δυτικών υπηρεσιών κοινής ωφελείας.
«Είναι πολύ πιο εύκολο για εμάς να πουλήσουμε το μεγαλύτερο μέρος, αν όχι όλη, την παραγωγή μας στους Ασιάτες εταίρους μας — δεν θα έλεγα τη συγκεκριμένη χώρα»…Μπορούν να απορροφήσουν σχεδόν όλη την παραγωγή μας ή τους συνεργάτες μας στο βορρά», είπε στους Financial Times.
Πρόσθεσε ωστόσο: «Είναι πολύ πιο εύκολο να τους πουλήσουμε, αλλά δεν θέλουμε να βάλουμε όλα τα αυγά μας σε ένα καλάθι».
Η σημασία του Καζακστάν
Ο εταιρεία με έδρα την Αστάνα, του οποίου το κράτος του Καζακστάν κατέχει το 75%, θέλει να διατηρήσει ένα διαφορετικό μείγμα πελατών που περιλαμβάνει εταιρείες κοινής ωφελείας των ΗΠΑ και της Ευρώπης, παρόλο που η αποστολή υλικού στην παραδοσιακή, φθηνότερη διαδρομή μέσω Αγίας Πετρούπολης δεν αποτελεί πλέον επιλογή, λόγω του κινδύνου κυρώσεων.
Η Kazatomprom, η οποία είναι εισηγμένη στην Αστάνα και στο Λονδίνο, επιδίωξε να δημιουργήσει μια εναλλακτική διαδρομή για τη μεταφορά υλικού μέσω της Κασπίας Θάλασσας, του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας και της Μαύρης Θάλασσας, με υψηλότερο κόστος.
Το Καζακστάν παράγει το 43% του παγκόσμιου ουρανίου, που ισοδυναμεί με το μερίδιο αγοράς που έχει το καρτέλ του ΟΠΕΚ σε σχέση με το πετρέλαιο.
Ωστόσο, η πιθανή επιρροή της Ρωσίας στον γείτονά της στην Κεντρική Ασία είναι μια αυξανόμενη πηγή ανησυχίας για τις δυτικές επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και τους εταίρους της βιομηχανίας.
«Θα δείτε κάποιες αλλαγές», δήλωσε ο Leigh Curyer, διευθύνων σύμβουλος της NexGen Energy, η οποία αναπτύσσει ένα μεγάλο έργο εξόρυξης ουρανίου στον Καναδά.
«Ίσως η παραγωγή τους να αυξηθεί για την εξυπηρέτηση της Ρωσίας και της Κίνας.
Εάν συμβαίνει αυτό, οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας του δυτικού κόσμου θα στραφούν σε προμηθευτές του δυτικού κόσμου…Νομίζω ότι ήδη βλέπουμε σημάδια αυτού».
Ο ρόλος της Rosatom
Η Rosatom, το πυρηνικό μονοπώλιο της Ρωσίας, κατέχει μερίδιο σε πέντε από τα 14 κοιτάσματα της Kazatomprom.
Σύμφωνα με αυτές τις ρυθμίσεις, λαμβάνει το 20% της παραγωγής της χώρας, είπε ο Yussupov.
Η πρόκληση που προστίθεται είναι ότι η Ρωσία και η Κίνα ηγούνται της κατασκευής νέων πυρηνικών σταθμών παγκοσμίως.
Το 2022, η εταιρεία αποκάλυψε σε μια υποσημείωση στην ετήσια έκθεσή της ότι η ιδιοκτησία της εταιρείας που κατέχει το 49% στο Budenovskoye, ένα γιγάντιο κοίτασμα που αναπτύσσει η Kazatomprom, μεταβιβάστηκε σε οντότητες συμπεριλαμβανομένης της θυγατρικής της Rosatom Uranium One.
Η έλλειψη διαφάνειας σχετικά με τη διάθεση προκάλεσε ανησυχίες στο εσωτερικό.
Δώδεκα ανώτερα στελέχη της Kazatomprom έχουν αποχωρήσει τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με αποκαλύψεις.
Η Kazatomprom αρνήθηκε ότι η έξοδος σχετίζεται εν μέρει με την πώληση μεριδίων.
«Δεν υπάρχει τόσο μεγάλη ανησυχία» για το επίπεδο εμπλοκής της Rosatom, αναφέροντας χαμηλότερα επίπεδα αλληλεξάρτησης μεταξύ των δύο χωρών σε σύγκριση με τον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, είπε ο Yussupov.
Αλλά πρόσθεσε επίσης: «Υπάρχει, φυσικά, ανησυχία».
Τα σχόλια του επικεφαλής ήρθαν αφού η εταιρεία τον περασμένο μήνα υποβάθμισε την πρόβλεψή της για την παραγωγή για το 2025 κατά 17% και ανέστειλε την καθοδήγησή της για το 2026.
Ανέφερε ελλείψεις θειικού οξέος, απαραίτητου για την εξόρυξη ουρανίου, και καθυστερήσεις στην κατασκευή επιφανειακών εγκαταστάσεων και υποδομών.
Η Kazatomprom έστειλε 49% του ουρανίου υπό τον έλεγχό της στην ασιατική αγορά, 32% στην Ευρώπη και 19% στην αμερικανική αγορά πέρυσι, σύμφωνα με την τελευταία ετήσια έκθεσή της.
«Είμαστε πολύ σοβαροί για τη διαφοροποίηση της γεωγραφίας των πωλήσεών μας», είπε ο Yussupov.
www.bankingnews.gr