Η Εθνική καταστροφή στο Μυριοκέφαλο. Ευάγγελος Φ. Γιαννόπουλος Γεωστρατηγικός αναλυτής.
Οι αλλοδαποί πολιτικοί μισούσαν θανάσιμα τους Έλληνες στρατιωτικούς. Ακόμη περισσότερο φθονούσαν εκείνους τους Έλληνες αξιωματικούς που στάθηκαν δίπλα στον Έλληνα που αναπαύεται στο Έβδομον και έφεραν την Ελληνική-Ρωμαϊκή αυτοκρατορία στο απόγειο της σε στρατιωτικό, πολιτικό και ηθικό επίπεδο.
Γράφει ο Άγγελος-Ευάγγελος Φ. Γιαννόπουλος γεωστρατηγικός-γεωπολιτικός αναλυτής και αρχισυντάκτης του Mytilenepress. Contact : survivorellas@gmail-6945294197
Μυτιλήνη (Mytilenepress) : Το ηλεκτρονικό περιοδικό Mytilenepress θα κλείσει οριστικά μέσα στο Φθινόπωρο του 2024.
Σύμφωνα με την Σημιτική-πολιτική αριστοκρατία αυτό το οποίο έκαναν στην πραγματικότητα οι Έλληνες στρατιωτικοί, ήταν να διαιωνίζουν “άσκοπους” πολέμους. Κατά την γνώμη των πολιτικών αλλοδαπών αξιωματούχων, οι Τούρκοι αποτελούσαν εκείνη την εποχή μία μακρινή απειλή.
Ακόμα και με την πιο απαισιόδοξη πρόβλεψη, θα χρειαζόταν πολλά χρόνια για να φτάσουν οι Τούρκοι, να απειλήσουν την Μικρά Ασία. Μόνον οι στρατιωτικοί, μέσα στα “άρρωστα”-πατριωτικά μυαλά τους, προσηλωμένα μονίμως στους αμυντικούς πολέμους, τις σφαγές των αντιπάλων και την “αρχομανία” τους, ισχυρίζονταν ότι έρχεται η εθνική καταστροφή για την Ελληνική-Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
Όλους εκείνους τους αιώνες οι Έλληνες στρατιωτικοί- αριστοκράτες της Μικράς Ασίας, υπήρξαν οι σωτήρες της Αυτοκρατορίας και του Χριστιανισμού. H μάχη στο Μαντζικέρτ στις 26 Αυγούστου του 1071 και στο Μυριοκέφαλο στις 17 Σεπτεμβρίου 1176 αποτελούν τις μεγαλύτερες εθνικές καταστροφές στην ιστορία του Ελληνισμού.
Η εντελώς άδικη ήττα και η αιχμαλωσία του Έλληνα αυτοκράτορα Ρωμανού Διογένη από τον Σουλτάνο Άλπ Αρσλάν και η ανεξήγητη συντριβή στο Μυριοκέφαλο επι Μανουήλ Κομνηνού οδήγησαν στην οριστική απώλεια της Μικράς Ασίας και της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Η Ελληνική από τα πανάρχαια χρόνια Μικρά Ασία ήταν το πολυπληθέστερο και πλουσιότερο κομμάτι της αυτοκρατορίας. Ήταν ο πιο σημαντικός πυλώνας σε γεωστρατηγικό, οικονομικό, πνευματικό και στρατιωτικό επίπεδο. Η Μικρά Ασία ήταν αγροτική-κτηνοτροφική κατά βάση και παρείχε επί αιώνες στρατιώτες-άλογα στην Κωνσταντινούπολη. Η Καππαδοκία και η Παφλαγονία ήταν οι βάσεις των ισχυροτέρων οικογενειών της στρατιωτικής αριστοκρατίας. Στα παράλια της Μικράς Ασίας στο Αιγαίο ήταν σε άνθηση το εμπόριο και ναυτιλία.
Η κατοχή των Ρωμαϊκών αυτοκρατορικών ακτών του Αιγαίου, έδινε έναν επαρκή χώρο εσωτερικών υδάτων, πολύ σημαντικό σε θέματα γεωστρατηγικής, οικονομίας και πολιτικής-στρατιωτικής κυριαρχίας. Οι μάχες του Μαντζικέρτ και του Μυριοκεφάλου εδραίωσαν τους Σελτζούκους στην επί χιλιάδων χρόνων Ελληνική Μικρά Ασία. Λίγο αργότερα η έξοδος των Τούρκων στο Αιγαίο, επανέφερε τους εφιάλτες του παρελθόντος, τότε που οι Άραβες είχαν κατακτήσει την Κρήτη και λεηλατούσαν το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Το Ελληνικό-Ρωμαϊκό κράτος ήταν υπό διάλυση και κύματα προσφύγων συνέρρεαν έντρομα στην Βασιλεύουσα.
Επικρατούσαν άθλιες συνθήκες διαβιώσεως για τον Ελληνικό λαό με πείνα και ασθένειες. Η καταστροφή του Ορθοδόξου-Χριστιανικού κόσμου της Μικράς Ασίας υπήρξε τεράστια. Ούτε στις επιδρομές των Αράβων, δεν υπήρξε μαζική κατάκτηση περιοχών και πόλεων. Φοβερές λεηλασίες, σφαγές, εμπρησμοί, βιασμοί και εξανδραποδισμοί.
Οι ένδοξες νίκες της χρυσής τριανδρίας των Ν. Φωκάς, Ι. Τσιμισκής και Βουλγαροκτόνου με τον Ελληνισμό να φτάνει στο απόγειον της πολιτικής-στρατιωτικής, οικονομικής και κοινωνικής του δυνάμεως είχαν δημιουργήσει μια εντύπωση διαχρονικής παντοδυναμίας με συνέπεια οι επόμενοι αδύναμοι βασιλείς αδύναμοι-νωχελικοί να επαναπαυτούν στις δάφνες των τριών προαναφερθέντων.
Η γενέτειρα του Ηράκλειτου, του Αναξαγόρα. του Αναξίμανδρου, του Αναξιμένη, του Θαλή, του Ηροδότου, του Ηράκλειου, του Αγίου Νικηφόρου του Β Φωκά, του Ρωμανού Διογένη και των τριών Ιεραρχών έμελλε να χαθεί για πάντα στις δύο καθοριστικές μάχες (Μαντζικέρτ-Μυριοκέφαλο)..
Δυστυχώς ένα συνοθύλευμα διεφθαρμένων-ανίκανων κρατικών λειτουργών και αυτοκρατόρων, διέλυσε σε χρονικό διάστημα το οποίο αποτελεί παγκόσμιο ιστορικό ρεκόρ, το Imperium romanum του Βοσπόρου (1025-1071μ.Χ).
Οι ανίκανοι αυτοκράτορες μαζί με τους αλλοδαπούς πολιτικούς, εχθρευόταν επί πολλούς αιώνες τους Ήρωες- Έλληνες Στρατιωτικούς. Για αυτό ως αντίδραση όταν ανέλαβαν την εξουσία άρχισαν να διαλύουν τον θεματικό-Ρωμαϊκό στρατό τον οποίο θεωρούσαν αχρείαστο και επικίνδυνο.
Ενδεικτικό γεγονός είναι ότι 42 χρόνια πριν από τον θάνατο του Βασίλειου Β, η Ελλάδα είχε φτάσει στο απόγειον της δυνάμεως της, σε ηθικό, πολιτικό, κοινωνικό και στρατιωτικό επίπεδο παράλληλα, από την ημέρα που είχε δημιουργηθεί το έθνος των Ελλήνων. Όμως δυστυχώς εκείνα τα χρόνια, η πολιτική “αριστοκρατία”, είχε διαλύσει ολοσχερώς τον Ελληνικό στρατό. Είχαν αφαιρέσει την ανωτάτη πολιτική-στρατιωτική εξουσία από της Ελληνικές στρατιωτικές οικογένειες της Μ. Ασίας. Κατέστρεψαν όλες της υποδομές του στρατού και του κράτους.
Επέτυχαν μέχρι να βάλουν στον αυτοκρατορικό θρόνο έναν δικό τους, τον Κωνσταντίνο Δούκα. Όταν ανέλαβε εκ νέου αυτοκράτορας ένας εκ των Ελληνικών στρατιωτικών οικογενειών της Μ. Ασίας, ο Ρωμανός ο Δ Διογένης βρήκε εντελώς διαλυμένο τον Ελληνικό στρατό. Οι στρατιώτες χωρίς ασπίδες, σπαθιά, και άλογα, ήταν απλήρωτοι, με σκισμένες σημαίες, με κουρελιασμένες στολές. Έκτοτε είχαν εδραιωθεί οριστικά και αμετάκλητα, οι αλλοδαποί πολιτικοί στην διοίκηση του Ελληνικού-Ρωμαϊκού αυτοκρατορικού κράτους. Συνδιοικούν πλέον μαζί με τους Έλληνες στρατιωτικούς.
Η συνδιοίκηση της αυτοκρατορίας, μεταξύ Ελλήνων και αλλοδαπών, επισφραγίστηκε με τον γάμο, ανάμεσα σε ένα πολύ επιφανές μέλος της Ελληνικής στρατιωτικής αριστοκρατίας τον Ρωμανό Διογένη και την χήρα του Κωνσταντίνου Δούκα, την Αυγούστα Ευδοκία την Μακρεμβολίτισσα.
Πρώτη φορά στα παγκόσμια χρονικά, έχουμε έναν τέτοιο γάμο, ανάμεσα στις δύο πλευρές, Όλους τους προηγούμενους αιώνες, οι Ήρωες, Έλληνες στρατωτικοί παντρευόταν μόνον με μέλη της στρατιωτικής αριστοκρατίας. Όμως ήταν τόσο κρίσιμη η κατάσταση του Ρωμαϊκού κράτους, ώστε οι πρόγονοί μας να μην έχουν το χρονικό περιθώριο να εκτοπίσουν τους πολιτικούς-προδότες από την εξουσία.
Η οριστική επισφράγιση της συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών, έγινε μερικά χρόνια αργότερα, με τον γάμο τους Αλέξιου Κομνηνού (Ελληνική ηρωική, στρατιωτική αριστοκρατία της Μικράς Ασίας, και της Ειρήνης Δούκα (πολιτική, Σημιτική αριστοκρατία). Χωρίς αυτούς τους δύο γάμους, δεν θα μπορούσαν να επιστρέψουν, οι Έλληνες στρατιωτικοί στην διοίκηση του Ρωμαϊκού κράτους.
Η δυναστεία των Κομνηνών κράτησε αξιόμαχο τον αυτοκρατορικό στρατό, όμως δυστυχώς συνέχισε την εγκληματική πολιτική των αλλοδαπών αξιωματούχων σε όλους τους τομείς. Όλες αυτές οι ενέργειες ήταν μόνιμα εις βάρος της αυτοκρατορίας, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στην κατάρρευση του Ελληνικού-Ρωμαϊκού κράτους.
Όταν ανέβηκε στον θρόνο ο Αλέξιος ο Α Κομνηνός, η Ελληνική αυτοκρατορία, βρισκόταν πλέον στο τελικό στάδιο κατάρρευσης της. Αυτό διότι από την ενθρόνιση του Αλέξιου, είχαν ξεκινήσει οι εωσφορικές σταυροφορίες. Κατά την διάρκεια της βασιλείας του Μανουήλ είχαμε μια ακόμη σταυροφορία από τους Γερμανούς. Η ενέργεια των Kομνηνών να παραχωρήσουν με την άνοδο του Αλέξιου του Α, όλο το εμπόριο και όλη την οικονομία στα χέρια των λατίνων-Γερμανών είναι προδοτική και εγκληματική. Αυτό διότι το Ελληνικό-Ρωμαϊκό κράτος χάνει σταδιακά όλη του οικονομική δύναμη.
Οι Έλληνες αρχίζουν να αντιδρούν πάρα πολύ έντονα σε αυτήν την σκληρή-άδικη πολιτική των Κομνηνών. Ήδη από τον 12 αιώνα πολλές χιλιάδες Λατίνοι υπήρχαν στην Κωνσταντινούπολη. Οι Λατίνοι (Γερμανοί) απολάμβαναν προνόμια και ήταν προκλητικοί προς τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης. Τα αδικαιολόγητα προνόμια τα οποία έδωσε ο Αλέξιος ο Α Κομνηνός στους Βενετούς και στους υπόλοιπους, επιχείρησε να τα αφαιρέσει ο γιος του, ο Ιωάννης Β.
Ο Ιωάννης έκανε ενέργειες ώστε να βάλει τέλος στα προνόμια των δυτικών. Όμως η ενέργεια του Ιωάννη του Β, είχε ως αποτέλεσμα να ξεκινήσουν νέες εχθροπραξίες από την πλευρά τους στο Αιγαίο, στο Ιόνιο και την Αδριατική. Για αυτό αναγκάστηκε, ο Ιωάννης Β Κομνηνός, να ξαναδώσει πίσω τα προνόμια, όταν ο στόλος των Βενετών κινήθηκε εχθρικά προς τα εδάφη της αυτοκρατορίας. Οι Λατίνοι-Γερμανοί είχαν αλλοιώσει πολλές πλευρές της δημόσιας ζωής, και απέκτησαν τον έλεγχο στο εμπόριο-οικονομία συμβάλλοντας στην παρακμή της αυτοκρατορίας.
Η Ρωμαϊκή οικονομία ήταν πλέον έρμαιο της δύσης της Βενετίας, της Γένουας, και των άλλων Γερμανικών πόλεων. Οι Έλληνες αντιστάθηκαν στις προκλήσεις τους, με μεγάλες εξεγέρσεις, οι οποίες βάφτηκαν με αίμα. Τον Μάιο του 1182, έγινε η πρώτη εξέγερση κατά των λατίνων. Μια επανάσταση που σημαδεύτηκε από σφαγές και εξανδραποδισμούς. Οι Λατίνοι-Γερμανοί αντέδρασαν κατά των Ελλήνων.
Η επεκτατική πολιτική τους εκφράστηκε με την επίθεση των Ούγγρων στην Βαλκανική το 1183,καθώς και με την επίθεση των Νορμανδών κατά των Ρωμαϊκών εδαφών το 1185, με αποτέλεσμα την άλωση της Θεσσαλονίκης.
Ακολούθησε νέα επανάσταση του δυσαρεστημένου από τα γεγονότα λαού κατά την οποία σφαγιάστηκε ο Ανδρόνικος ο Α Κομνηνός. Την εποχή των Κομνηνών μια νέα νεοταξική δύναμη έχει ανατείλει. Αυτή είναι οι Σελζτούκοι Τούρκοι. Τους Σελτζούκους τους έφεραν στην θέση των Αράβων, οι οποίοι είχαν εξασθενίσει οριστικά σαν στρατιωτική δύναμη, εξαιτίας των τριών κορυφαίων Ελλήνων αυτοκρατόρων, οι οποίοι βασίλεψαν κατά σειρά στον Ελληνικό-Ρωμαϊκό θρόνο. Αυτοί ήταν ο Άγιος Νικηφόρος ο Β Φωκάς, ο ανηψιός του Αγίου ο Ιωάννης Α, και ο κορυφαίος των Ελλήνων ο ιερός Βασίλειος Β.
Για να είμαστε συνέχεια εμπλεκόμενοι σε αμυντικούς πολέμους στο Ανατολικό μέτωπο, οι παράγοντες της Διονυσιακής κουλτούρας έφεραν στην θέση των Αράβων τους Σελτζούκους. Εν τούτοις όσο ζούσε ο Βουλγαροκτόνος οι Σελτζούκοι δεν τολμούσαν ούτε να αναπνεύσουν. Ανέμεναν τον θάνατο του Βασίλειου Β για να επιτεθούν. Κατά την εποχή της Βασιλείας του Μανουήλ Α Κομνηνού έχουμε την καταστροφή στο Μυριοκέφαλο.
ΜΑΝΟΥΗΛ Α ΚΟΜΝΗΝΟΣ ΚΑΙ Η ΠΑΝΩΛΕΘΡΙΑ ΣΤΟ ΜΥΡΙΟΚΕΦΑΛΟ.
Ήταν ένας άνδρας σε ισχύ και δύναμη, σαν τους θρυλούμενους Ηρακλειδείς αναφέρει σχετικά ο Ιωάννης Κίνναμος και θεωρούσε τον πόλεμο, ως την μοναδική-πρέπουσα αυτοκρατορική ασχολία, μας αναφέρει ο εθνικός μας ιστορικός, ο Κωνσταντίνος Παπαρηγόπουλος.
Ο Ελληνοούγγρος (Τούρκος) βασιλιάς Μανουήλ ο Α Κομνηνός σύμφωνα με τον Κ. Παπαρηγόπουλο, ήταν ο ηρωικότερος των αυτοκρατόρων οι οποίοι ανέβηκαν στον Ρωμαϊκό θρόνο της Βασιλεύουσας-
Εξαιτίας της γενναιότητας του ο Ιωάννης Β Κομνηνός, παρέκαμψε την νόμιμη σειρά διαδοχής, για να τον ορίσει αυτοκράτορα. Ο Μανουήλ ήταν ο τέταρτος κατά σειρά γιος του. Πριν να γίνει αυτοκράτορας είχε πάει για κυνήγι με τον πατέρα του και βασιλιά Ιωάννη Β. Ο αυτοκράτορας χτυπήθηκε θανάσιμα στην διάρκεια του κυνηγιού. Κατά την επιστροφή τους για την Κωνσταντινούπολη ο Μανουήλ με μοναδικούς συνοδούς, τον Τούρκο Δομέστικο των σχολών Αξούχ, και τον αδελφό του Ισαάκιο, αντιμετώπισε με επιτυχία, την ενέδρα 500 Τούρκων, και επέστρεψε ανέπαφος στην βασιλεύουσα.
Εκτός από ανδρείος ο Μανουήλ ο Α υπήρξε και συνετός στην φορολογική του πολιτική. Για αυτό μείωσε του φόρους, καθώς όπως έλεγε, η επιθυμία του, ήταν να εξουσιάζει ελεύθερους Ρωμαίους-Έλληνες και όχι σκλάβους, υπό το καθεστώς δυσβάσταχτων φορολογικών υποχρεώσεων.
Σε προσωπικό επίπεδο o Μανουήλ έζησε μια αχαλίνωτη ερωτική ζωή και ζήλεψε εν μέρη την αιμομικτική σχέση του Ηράκλειου, με αποτέλεσμα να κάνει δεσμό με την ανιψιά του, Θεοδώρα χωρίς όμως να την παντρευτεί, όπως έκανε ο Ηράκλειος με την Μαρτίνα. Την εποχή των Κομνηνών, μια νέα νεοταξική δύναμη έχει ανατείλει. Αυτή είναι οι Σελτζούκοι Τούρκοι. Τους Σελτζούκους τους έφεραν στην θέση των Αράβων, οι οποίοι είχαν εξασθενίσει οριστικά σαν στρατιωτική δύναμη, Τους πολέμους μεταξύ των Τούρκων και της Ρωμαικής αυτοκρατορίας υποκινούσε, ο βάρβαρος Γερμανός ηγεμόνας, Φρειδερίκος Βαρβαρόσα.
Το Σωτήριο έτος 1176 μ.Χ. ο Φρειδερίκος Βαρβαρόσα, ζητά επίμονα για μια ακόμη φορά, να σπάσουν οι Τούρκοι μονομερώς την συνθήκη ειρήνης με την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Ο Μανουήλ Κομνηνός βρισκόταν εκείνο το διάστημα μαζί με τον Ελληνικό στρατό, στο κάστρο του Μυριοκεφάλου. Από το κάστρο του Μυριοκεφάλου ο Μανουήλ με τον πολυάριθμο στρατό του, αναίτια αποφάσισε να περάσει από τις κλεισούρες του Τζυβριτζη (πέρασμα του Τσαρδάκ). Οι Έλληνες στρατηγοί αντέδρασαν, και ανέφεραν ότι είναι πολύ επικίνδυνα να περάσουν από τόσο στενούς δρόμους με τόσο μεγάλο στράτευμα, άμαξες, ζώα, βοηθητικούς κλπ.
Παράλληλα οι ανιχνευτές του Ελληνικού στρατού είχαν εντοπίσει τους Τούρκους να περιμένουν επάνω στους λόφους, κρυμμένους, για αυτό αμέσως ενημέρωσαν τον βασιλιά Μανουήλ. Όμως ο Μανουήλ δεν δεχόταν λέξη σχετικά με την επιστροφή από άλλο δρόμο. Η εμπροσθοφυλακή με αρχηγούς τους Ιωάννη και Ανδρόνικο Άγγελο πέρασε χωρίς προβλήματα τα στενά. Όμως λίγο αργότερα όταν εισήλθε το κυρίως σώμα στρατού με την οπισθοφυλακή, έκλεισαν οι Τούρκοι τις δύο μοναδικές εξόδους του στενού περάσματος αρχίζοντας την επίθεση τους από τους λόφους. Τότε επικρατεί πανδαιμόνιο στην Ελληνική πλευρά, καθώς η προσπάθεια υποχώρησης ήταν εντελώς αδύνατη.
Αυτό όχι γιατί ήταν ισχυροί οι Τούρκοι από εκείνη την μεριά, αλλά γιατί εμπόδιζαν την υποχώρηση, τα ζώα με τις άμαξες και τους βοηθητικούς. Τα βέλη έπεφταν σαν “βροχή”, από τους λόφους εναντίον των Ελλήνων. Οι Έλληνες ήταν εγκλωβισμένοι, με συνέπεια να κατέβουν οι Τούρκοι από τους λόφους και να σφάξουν τους περισσότερους. Ο λατίνος Βαλδουίνος (αδελφός της γυναίκας του Μανουήλ), έπεσε μαχόμενος μαζί με τους Λατίνους στρατιώτες του, ενώ μεγάλο μέρος του Ελληνικού πεζικού καταπατήθηκε από τα άλογα του στρατού. Σε εκείνες τις τραγικές στιγμές το χάος αύξησε το κομμένο και υπερυψωμένο κεφάλι του Ανδρόνικου Βατάτζη, ανηψιού του Μανουήλ, ο οποίος είχε πάει σε άλλη εκστρατεία, εναντίον των Τούρκων της Αμάσειας.
Ο βασιλιάς πολεμώντας κατόρθωσε να σπάσει τον κλοιό των Τούρκων μαζί με λίγους στρατιώτες και να ενωθούν με την εμπροσθοφυλακή, η οποία παρακολουθούσε την μάχη εκ του μακρόθεν. Είναι άγνωστο εάν φοβήθηκαν η εάν δεν μπορούσαν να επέμβουν, είτε δεν επιθυμούσαν να εμπλακούν στην μάχη. Το πιθανότερο είναι να έμειναν άναυδοι από τον αιφνιδιασμό και την σφοδρότητα και σε συνάρτηση με την απαράδεκτη απόφαση του Μανουήλ, να μην ήθελαν να πολεμήσουν.
Πιθανόν με αυτόν τον τρόπο ήθελαν να δείξουν την δυσαρέσκεια τους στην απόφαση του Μανουήλ, να μην ακούσει τους έμπειρους στρατηγούς, και εν συνεχεία τους ανιχνευτές, με αποτέλεσμα να πέσει σε μια θανάσιμη ενέδρα. Για πρώτη φορά στα Ελληνικά ιστορικά χρονικά, μια εμπροσθοφυλακή γίνεται θεατής και δεν συμμετέχει καθόλου στην μάχη. Δεν υπήρξε μέχρι τότε παρόμοιο περιστατικό στην Ελληνική ιστορία. Μόνον οι βάρβαροι-αλλοδαποί μισθοφόροι του Ελληνικού-Ρωμαϊκού στρατού, παρουσίαζαν τέτοιου είδους συμπεριφορά. Ειδικά η μάχη του Μυριοκεφάλου, ήταν μια τρομερή μάχη. Όμως το μόνον που έκαναν οι στρατιώτες της εμπροσθοφυλακής ήταν να καθήσουν σε έναν λόφο, και να βλέπουν τους Σελτζούκους να σφάζουν τους υπόλοιπους Έλληνες.
Αυτή η συμπεριφορά ήταν τελείως απαράδεκτη για Έλληνες στρατιώτες του Imperium Romanum του Βοσππόρου. Κυριολεκτικά ήταν ανεξήγητη απαράδεκτη ως και προδοτική η απόφαση του Μανουήλ να περάσουν από τα στενά, καθώς ανάμεσα σε όλα τα δεινά οι Τούρκοι είχαν ρίξει δηλητήρια σε όλες τις πηγές νερού. Το αποτέλεσμα ήταν να προκληθεί δυσεντερία και οι Έλληνες στρατιώτες να είναι εντελώς αδύναμοι. Ο Βασιλιάς σε όλη του την ζωή, συμμεριζόταν πάντοτε της ταλαιπωρείες των Ελλήνων Στρατιωτών από τις ασκήσεις, είτε από τίς μάχες και φρόντιζε να τους ξεκουράζει όσο χρειαζόταν, κάθε φορά.
Όμως εκείνη την στιγμή, θα κάνει κάτι τελείως αψυχολόγητο και παράλογο. Αυτό διότι διέταξε να συνεχίσει ο εξαντλημένος Ελληνικός στρατός την πορεία του.
Εκείνη την φοβερή νύχτα της μεγάλης σφαγής, οι Τούρκοι κύκλωσαν τον λόφο που κατέφυγαν τα υπολείμματα του Ελληνικού Στρατού. Όλο το βράδυ απειλούσαν με δυνατές φωνές, οτι θα έσφαζαν και τους υπόλοιπους. Τελικά το πρωί, παραδόξως ο σουλτάνος Κιλίτζ Αρσλάν, δεν εκμεταλεύτηκε στο έπακρο την θέση του, και πρότεινε ειρήνη στον Μανουήλ. Ο λόγος για τον οποίο έγινε αυτό, ήταν, ότι ο Κιλίτζ Αρσλάν, θαύμαζε κρυφά τον Μανουήλ, για το πόσο γενναίος πολεμιστής ήταν.
Όλοι οι σύγχρονοι του Μανουήλ, τον θαύμαζαν πολύ, για την γενναιότητα του, στα πεδία των μαχών, εκ τούτοις ο μεγαλύτερος του θαυμαστής, για τις πολεμικές του ικανότητες στα πεδία των μαχών ήταν ο Τούρκος σουλτάνος. Αυτό το βλέπουμε και από το γεγονός, ότι ο Κιλίτζ Αρσλάν ζητούσε συνέχεια, ειρήνη από τον Μανουήλ σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Δυστυχώς στην συνέχεια ο σουλτάνος, αναγκάστηκε να υπακούσει στον Βαρβαρόσα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τηρήσει την συνθήκη ειρήνης. Ο ίδιος ο Μανουήλ παρομοίασε την ήττα του, με την καταστροφή του Ρωμανού Δ, στο Μαντζικέρτ (1071 μ.Χ.).
Μετά από αυτήν την καταστροφή την οποία είχε προκαλέσει ο Γερμανός Φρειδερίκος Βαρβαρόσα, έγραψε επιστολή όπου ονόμασε τον εαυτό του “αυτοκράτορα” των Ρωμαίων, ενώ τον Μανουήλ απλό Βασιλιά. Μια από τις συνέπειες της ήττας στο Μυριοκέφαλο ήταν ότι ο Ελληνικός Στρατός αποδεκατίστηκε σε μεγάλο βαθμό. Τώρα πλέον μόνον δευτερεύουσας σημασίας μάχες μπορούσε να διεξάγει τα επόμενα 28 χρόνια ζωής που απέμειναν στο κράτος, καθώς στις 13 Απριλίου του 1204 μ.Χ., θα πέσει στα χέρια των σατανιστών “σταυροφόρων”. Ο Μανουήλ έχασε την καλή ψυχική του υγεία.
Δεν ξαναγέλασε ποτέ στην ζωή του και πέθανε ύστερα από τέσσερα χρόνια, λόγω στεναχώριας, εξαιτίας του τεράστιου στρατηγικού σφάλματος του, που έκρινε εν πολλοίς την τύχη της Αυτοκρατορίας. Δεν θα πρέπει να λησμονηθεί ότι πριν από την απίστευτη συντριβή στο Μυριοκέφαλο, σε όλες τις προηγούμενες εκστρατείες, οι Έλληνες επέστρεφαν στην Βασιλεύουσα μέσα από την πρωτεύουσα του σουλτανάτου των Σελτζούκων, το Ικόνιο. Αυτό το έκανε σκόπιμα ο Μανουήλ, ως επίδειξη δύναμης, ανωτερότητας και κυριαρχίας έναντι των Τούρκων.
