Πετιμέζι: Το Αρχαίο Γλυκαντικό και Φυσικό Φάρμακο

Το συμπυκνωμένο σιρόπι που προέρχεται από τον μούστο των σταφυλιών και το αποκαλούμε πετιμέζι, είναι αρχαίο γλυκαντικό, όπως και το μέλι.

Το πετιμέζι παράγεται από το παρατεταμένο βράσιμο του μούστου (πριν να αρχίσει η ζύμωση για να γίνει κρασί) για ώρες, μέχρι να γίνει σκούρο και σιροπιαστό, και διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η γεύση του δεν είναι μόνο γλυκιά, αλλά πολύ πιο σύνθετη, με ελαφρά πικρό υπόβαθρο. Αποτελούσε μια από τις αρχαίες γλυκαντικές ουσίες, μαζί με το μέλι, και χρησιμοποιούνταν ως υποκατάστατο της ζάχαρης όταν αυτή δεν ήταν προσιτή και ήταν πολύ ακριβή.
Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δημιουργήσει ένα είδος αξιολογικής κλίμακας για τον μούστο που διαφοροποιούσε το γλυκαντικό από το πόσο είχε βράσει και πήξει. Υπήρχε ο γλεύκος που εκτιμάται ότι ήταν κάτι που έμοιαζε με τον φρέσκο μούστο από υπερβολικά ώριμα σταφύλια. Το έψημα ήταν συμπυκνωμένος χυμός σταφυλιών με την πυκνότητα του μελιού, που συχνά το αντικαθιστούσε. Ο εψετός ήταν λίγο λιγότερο πυκνός.

Πετιμέζι Οφέλη για την Υγεία

Αυτό το παχύρρευστο σιρόπι που φτιάχνεται βράζοντας τον μούστο είναι πλούσιο σε ενέργεια. Περιέχει βιταμίνες Α και C, βιταμίνες του συμπλέγματος B και μέταλλα όπως κάλιο, φώσφορο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, σίδηροκαι ασβέστιο. Δεν περιέχει συντηρητικά, χρωστικές και ζάχαρη.

Συγκεντρώνει τα περισσότερα θεραπευτικά συστατικά του σταφυλιού και συνήθως χρησιμοποιείται :

• αυτούσιο όπως είναι σε μικρά «πρωινά σφηνάκια» για άμεση ενεργειακή ενδυνάμωση : άριστη πηγή σιδήρου(συμβάλει στην καταπολέμηση αναιμιών), έχει καταπραϋντικές ιδιότητες για το λαιμό, λειτουργεί ωςαντικαταθλιπτικό
• στην μαγειρική για μαριναρίσματα, ιδιαίτερα με ξίδι σε γλυκόξινες σάλτσες και με βαλσάμικο σε σαλάτες
• στην ζαχαροπλαστική ως γλυκαντική ουσία σε ροφήματα, γιαούρτι, μουστοκούλουρα και ιδιαίτερα σιρόπι σε σπιτικές τηγανίτες

Θρεπτική αξία ( % ανά 100 γρ. )

Υδατάνθρακες 80.9
Λιπαρά 0.4
Πρωτεΐνες 0,9
Θερμίδες 33
Ασβέστιο 74mg
Φωσφόρος 40 mg
Σίδηρος 1,2mg
Τι σας προσφέρει

-Ενέργεια. Είναι ό,τι πρέπει για άμεση ενεργειακή ενδυνάμωση. Για αυτό αποτελεί μια καλή λύση να το εντάξετε στο πρωινό μας (π.χ. λίγο ψωμί με βούτυρο και πετιμέζι).

-Βιταμίνες Α, C και του συμπλέγματος B.

-Μέταλλα όπως κάλιο, φώσφορο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, σίδηρο και ασβέστιο.

-Σίδηρο. Είναι πολύ καλή πηγή και θεωρείται άριστη τροφή για άτομα που έχουν αναιμία.

-Αντιοξειδωτικά. Εχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση λόγω της περιεκτικότητάς του σε ρεσβερατρόλη.

Επειδή το πετιμέζι είναι η συμπυκνωμένη μορφή του σταφυλιού, μία και μόνο κουταλιά παρέχει ό,τι και σχεδόν ένα τσαμπί σταφύλι. Βέβαια, καλό είναι να θυμάστε ότι έχει υψηλό θερμιδικό φορτίο, γι’ αυτό δεν πρέπει να το παρακάνετε.

καταπραΰνει το λαιμό από το βήχα
βοηθά σε κάθε περίπτωση αιμορραγίας
αποτελεί άριστη πηγή βιταμινών και σιδήρου
συμβάλλει στη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους
περιέχει μάγγανο που βοηθά στη γονιμότητα και στη διάθεση για σεξ
περιέχει ασβέστιο που κάνουν ηπιότερο το προεμμηνοριακό σύνδρομο
περιέχει μαγνήσιο που βοηθά αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης
βοηθά στην αντιμετώπιση δερματικών παθήσεων (ακμή) χάρη στο γαλακτικό οξύ που περιέχ

Για να φτιάξετε μόνοι σας πετιμέζι

Το πετιμέζι μπορείτε να το προμηθευτείτε έτοιμο, αλλά και να το φτιάξετε εύκολα στο σπίτι. Αν αποφασίσετε να το φτιάξετε, πρέπει να προμηθευτείτε μούστο άβραστο και ημέρας, ώστε να μην έχει προλάβει να ξεκινήσει η ζύμωσή του. Θα τον προμηθευτείτε από κάποιο οινοποιείο. Πρέπει να τον μεταφέρετε σπίτι γρήγορα και να ξεκινήσετε αμέσως τη διαδικασία παρασκευής του πετιμεζιού. Μην κάνετε ποτέ το λάθος να τον αποθηκεύσετε σε κλειστό δοχείο για να τον φτιάξετε αργότερα γιατί υπάρχει κίνδυνος, μόλις αρχίσει η ζύμωση, το δοχείο να σκάσει. Η αναλογία που χρειάζεστε εξαρτάται από το πόσο πετιμέζι θέλετε να φτιάξετε. Να θυμάστε ότι χρησιμοποιώντας 2,5 λίτρα μούστο θα πάρετε περίπου 500-600 ml πετιμέζι. Μπορείτε όμως να φτιάξετε πετιμέζι από σταφύλια που θα αγοράσετε εσείς.

Θα χρειαστείτε

5 κιλά σταφύλια φρέσκα και γερά, μαύρα ή άσπρα, με ή χωρίς κουκούτσια, ώριμα αλλά όχι παραγινωμένα και μαλακά

Πώς θα το φτιάξετε

1.Κόβετε τις ρώγες από τα τσαμπιά, τις πλένετε και τις αφήνετε να στραγγίξουν καλά. Στη συνέχεια τις χωρίζετε σε 3-4 μικρές δόσεις για να μπορέσετε να τις λιώσετε καλύτερα.

2.Τις βάζετε λοιπόν ανά δόση σε ένα σουρωτήρι και από κάτω τοποθετείτε μια λεκάνη. Τις πιέζετε καλά για να λιώσουν και να πάρετε μόνο τον χυμό τους και όχι τον πολτό τους (ψίχα και φλούδα και κουκούτσια).

3.Συγκεντρώνετε τον χυμό ή τον μούστο, όπως λέγεται στην πραγματικότητα, και τον περνάτε από ψιλή σήτα ή από ένα διπλό τούλι χωρίς να τον πιέσετε, γιατί δεν πρέπει να εισχωρήσει μέσα η σάρκα των σταφυλιών.

4.Αδειάζετε τον μούστο σε μια μεγάλη κατσαρόλα και τον αφήνετε να σιγοβράσει σε μέτρια φωτιά ξαφρίζοντάς τον.

5.Οσο βράζει ο μούστος θα λιγοστεύει, θα σκουραίνει και θα «δένει». Στην αρχή το σιρόπι θα είναι αραιό και σταδιακά θα γίνεται πιο πυκνό. Ο χρόνος που θα χρειαστεί ποικίλλει ανάλογα με την ποικιλία του σταφυλιού. Υπολογίστε ότι η διαδικασία αυτή θα κρατήσει περίπου 2 ώρες. Το πετιμέζι θα είναι έτοιμο όταν αρχίσει να σχηματίζει πυκνές μεγαλούτσικες φουσκάλες. Τότε το κατεβάζετε από τη φωτιά και το αφήνετε να κρυώσει. Βάλτε το σε αποστειρωμένα μπουκάλια και κλείστε το σφικτά. Μπορείτε να το διατηρήσετε για περίπου 1 χρόνο σε σκοτεινό και ξηρό μέρος.