Μετά την ιστορική ένταξη Σουηδίας, το ΝΑΤΟ ψάχνει συμφωνία για Ουκρανία
– Zelensky: Μετά τον πόλεμο – Ρωσία: Κόκκινη γραμμή
Μετά την έγκριση της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ (απομένει πλέον τυπικά το «ναι» της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης αλλά και της Ουγγαρίας), η Βορειοατλαντική Συμμαχία συνέρχεται στο Βίλνιους της Λιθουανίας προκειμένου να κάνει ένα ακόμα ιστορικό βήμα: να αποφασίσει τι θα κάνει με την Ουκρανία.
Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, οι διήμερες εργασίες της οποίας αρχίζουν από σήμερα Τρίτη 11 Ιουλίου, οι ηγέτες των κρατών – μελών καλούνται να διευκρινίσουν ποιες είναι οι προθέσεις τους σχετικά με την ένταξη της Ουκρανίας στη Συμμαχία, παράθυρο που άνοιξαν το 2008 στο Βουκουρέστι και έκτοτε δεν γνωρίζουν εάν πρέπει να το κρατήσουν ανοιχτό ή να το κλείσουν.
Η διήμερη Σύνοδος δεν πρόκειται να απευθύνει οποιαδήποτε πρόσκληση ένταξης στην Ουκρανία με το επιχείρημα – πρόσχημα ότι αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη ο πόλεμος της με τη Ρωσία.
Ωστόσο, οι ηγέτες αδυνατούν ακόμα και τώρα να καταλήξουν σε μια συμφωνία για το εάν και πότε θα απευθύνουν τη σχετική πρόσκληση ένταξης στο Κίεβο, τη στιγμή που η Ρωσία απειλεί πως μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν καταστροφική για την αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη καθώς θα παραβίαζε μια «κόκκινη γραμμή» της όσον αφορά την εθνική ασφάλεια της.
Zelensky: Ένταξη μετά τον πόλεμο
Πάντως ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky εμφανίζεται ιδιαίτερα αισιόδοξος και υποστηρίζει ότι η Ουκρανία θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ μετά το τέλος του πολέμου με τη Ρωσία.
Στο χθεσινοβραδινό διάγγελμα του ο Zelensky είπε πως αυτό που περιμένει το Κίεβο είναι ο «αλγόριθμος» που θα εξασφαλίζει την ένταξη της χώρας του στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
«Δουλεύουμε ακόμη τις διατυπώσεις, τις ακριβείς εκφράσεις της επιβεβαίωσης, όμως ήδη αντιλαμβανόμαστε (…) ότι η Ουκρανία θα ενταχθεί στη συμμαχία.
Δουλεύουμε για να φτιαχτεί ο αλγόριθμος με τον οποίο θα εξασφαλίσουμε την ένταξή μας, όσο πιο καθαρά και γρήγορα είναι δυνατό» ανέφερε στο χθεσινοβραδινό διάγγελμά του ο Zelensky, ο οποίος επισήμανε πως στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ θα πρέπει να επιβεβαιωθεί ότι η Ουκρανία είναι de facto μέλος του ΝΑΤΟ καθώς αφενός διαθέτει όπλα του και αφετέρου μοιράζεται τις ίδιες αξίες.
«Ακόμα κι αν εκφράζονται διαφορετικές θέσεις, είναι ξεκάθαρο πως η Ουκρανία αξίζει να είναι μέλος της συμμαχίας.
Όχι τώρα, γίνεται πόλεμος, αλλά χρειαζόμαστε σαφές σινιάλο.
Και το χρειαζόμαστε τώρα» υποστήριξε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Φόβοι για γενικευμένο πόλεμο
Αν και τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ από την ανατολική Ευρώπη συμμερίζονται τις ανησυχίες του Κιέβου και πιέζουν για την ένταξη της Ουκρανίας, άλλα ισχυρά κράτη, όπως οι ΗΠΑ και η Γερμανία είναι πολύ πιο προσεκτικές, φοβούμενες μην τυχόν και η σύγκρουση στην Ουκρανία εξελιχθεί σε μια γενικευμένη σύγκρουση μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας.
Μέχρι στιγμής, πληροφορίες αναφέρουν πως στο τελικό κείμενο υπάρχουν οι γενικόλογες διατυπώσεις «το σωστό μέρος για την Ουκρανία είναι το ΝΑΤΟ» και ότι «αυτή θα ενταχθεί μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες», αν και υπάρχουν πιέσεις στην τελική διατύπωση να συμπεριληφθεί και η λέξη «πρόσκληση».
Προς το παρόν το μέλημα των Συμμάχων είναι να οριστικοποιήσουν ένα πλαίσιο που θα προσφέρει μακροπρόθεσμες εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο, αν και δεν αποκλείεται αυτό να γίνει έως το τέλος των διήμερων εργασιών της Συνόδου που αρχίζουν από σήμερα Τρίτη 11/7.
ΗΠΑ: Δρόμος μεταρρυθμίσεων και στο βάθος… χωρίς χρονοδιάγραμμα ένταξη Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ
Για δρόμο μεταρρυθμίσεων που θα πρέπει να υλοποιήσει η Ουκρανία προκειμένου να φτάσει στον τελικό της στόχο που είναι η ένταξη στο ΝΑΤΟ κάνουν λόγο οι ΗΠΑ, οι οποίες ωστόσο διαμηνύουν πως δεν μπορεί να δοθεί κανένα χρονοδιάγραμμα για το πότε αυτό μπορεί να επιτευχθεί.
Σε σημερινές του δηλώσεις ο Jake Sullivan, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου απέκλεισε άμεση ένταξη της Ουκρανίας λόγω του πολέμου με τη Ρωσία, αναφέροντας πως αυτό θα οδηγούσε «το ΝΑΤΟ σε πόλεμο με τη Ρωσία».
«Το θέμα είναι, ποιος είναι ο δρόμος.
Πιστεύω ότι μπορούμε να καταλήξουμε σε μια καλή συμφωνία» υποστήριξε ο Sullivan, αναφερόμενος στο τελικό κείμενο της Συνόδου για την Ουκρανία.
Σχέδια για την άμυνα του ΝΑΤΟ
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό πως για πρώτη φορά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι ηγέτες των κρατών μελών θα κληθούν να εγκρίνουν τα σχέδια που έχει εκπονήσει η στρατιωτική διοίκηση του ΝΑΤΟ σχετικά με την επικαιροποίηση των αμυντικών σχεδίων των κρατών μελών σε περίπτωση που κάποιο ή κάποια από αυτά δεχθούν επίθεση από τη Ρωσία.
Σημειώνεται άλλωστε πως το ΝΑΤΟ δημιουργήθηκε το 1949 με πρωταρχικό σκοπό να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο μιας επίθεσης από την τότε Σοβιετική Ένωση.
Προειδοποιήσεις από Ρωσία
Από την πλευρά της η Ρωσία έχει ξεκαθαρίσει τη στάση της.
Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι «κόκκινη γραμμή» για την ασφάλεια της.
Η Μόσχα έχει προειδοποιήσει με αντίμετρα, επισημαίνοντας πως μια τέτοια εξέλιξη θα έχει πολύ αρνητικές συνέπειες στην ήδη κατεστραμμένη αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη.
«Οποιαδήποτε κίνηση της συμμαχίας προς την ένταξη της Ουκρανίας θα έχει αποτέλεσμα την καθαρή και σθεναρή αντίδραση από τη Ρωσία» ανέφερε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Dmitry Peskov.
Ρώσοι διπλωμάτες κατηγορούν τις ΗΠΑ ότι θέλουν να ωθήσουν το ΝΑΤΟ σε σύγκρουση με τη Ρωσία.
Ο Ρώσος πρέσβης στις ΗΠΑ, Anatoly Antonov έκανε λόγο για προετοιμασία αντιρωσικών αποφάσεων από τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
«Η κατάσταση συνεχίζει να ολισθαίνει προς το πιο δυσμενές αποτέλεσμα στη σύγκρουση ανάμεσα στη Ρωσική Ομοσπονδία και τα μέλη της συμμαχίας» επισήμανε ο Antonov.
Κλίμα ευφορίας για Σουηδία
Πάντως, οι δύσκολες συζητήσεις για την Ουκρανία θα διεξαχθούν μέσα σε κλίμα ευφορίας για τη Συμμαχία, η οποία ετοιμάζεται να υποδεχθεί το 32ο μέλος της, τη Σουηδία, μια χώρα που υπήρξε για παραπάνω από 200 χρόνια ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα πολιτικής και στρατιωτικής ουδετερότητας.
Η Τουρκία, η οποία προέβαλε και τις μεγαλύτερες ενστάσεις στην ένταξη της Σουηδίας λόγω … της στάσης της απέναντι στους Κούρδους και σε κουρδικές οργανώσεις, τις οποίες η Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατικές, έδωσε τελικά την έγκριση της υπό ασφυκτικές πιέσεις και προφανώς υπό τη μορφή διαφόρων ανταλλαγμάτων… από τα αμερικανικά F-16 μέχρι την ενταξιακή προοπτική της στην ΕΕ.
Εγκρίνει η τουρκική Εθνοσυνέλευση
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η τουρκική Εθνοσυνέλευση αναμένεται να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ το αργότερο έως τα τέλη της επόμενης εβδομάδας.
Όπως μεταδίδει το CNN Turk, το αίτημα ένταξης της Σουηδίας πρέπει να περάσει πρώτα από την Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης και μετά στην Ολομέλεια.
Κατόπιν ο πρόεδρος Erdogan θα υπογράψει το αίτημα, το οποίο μόλις δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, θα σημάνει και την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Szijjarto (Ουγγαρία): Τεχνικό ζήτημα
Την θέση πως είναι καθαρά τεχνικό ζήτημα η έγκριση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ διατύπωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας, Peter Szijjarto, αναφέροντας πως η Ουγγαρία στηρίζει την ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία.
Σημειώνεται πως έως σήμερα Τουρκία και Ουγγαρία δεν έχουν εγκρίνει το αίτημα ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Οι ανακοινώσεις Stoltenberg
Την ανακοίνωση της έγκρισης της Τουρκίας στο αίτημα ένταξης της Σουηδίας έκανε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω πως μετά τη συνάντηση μεταξύ εμού, του κυρίου Erdogan και του Σουηδού πρωθυπουργού, ο Τούρκος πρόεδρος συμφώνησε να προωθήσει το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση το συντομότερο δυνατό και να εξασφαλίσει την επικύρωση.
Αυτό είναι ένα ιστορικό βήμα που κάνει όλους τους Συμμάχους του ΝΑΤΟ ισχυρότερους και ασφαλέστερους» υποστήριξε ο Stoltenberg.
Αναλυτικά η ανακοίνωση:
Στις 10 Ιουλίου 2023, ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoǧan της Τουρκίας, ο πρωθυπουργός Ulf Kristersson της Σουηδίας και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg συναντήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους.
– Από την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία έχουν συνεργαστεί στενά για να αντιμετωπίσουν τις νόμιμες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια.
Ως μέρος αυτής της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε σημαντικά την αντιτρομοκρατική της συνεργασία κατά του PKK και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, όλα τα βήματα που ορίζονται στο Τριμερές Μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
-Η Σουηδία και η Τουρκία συμφωνούν σήμερα να συνεχίσουν τη συνεργασία τους τόσο στο πλαίσιο του Τριμερούς Μόνιμου Κοινού Μηχανισμού που ιδρύθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ της Μαδρίτης το 2022, όσο και στο πλαίσιο ενός νέου διμερούς Συμφώνου Ασφαλείας που θα συνεδριάζει ετησίως σε υπουργικό επίπεδο και θα δημιουργεί ομάδες εργασίας ανάλογα με την περίπτωση. Στην πρώτη συνεδρίαση αυτού του Συμφώνου Ασφάλειας, η Σουηδία θα παρουσιάσει έναν οδικό χάρτη ως τη βάση της συνεχιζόμενης καταπολέμησης της τρομοκρατίας σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της προς την πλήρη εφαρμογή όλων των στοιχείων του Τριμερούς Μνημονίου, συμπεριλαμβανομένου του άρθρου 4. Η Σουηδία επαναλαμβάνει ότι θα δεν παρέχει υποστήριξη στο YPG/PYD και στην οργάνωση που περιγράφεται ως FETÖ στην Τουρκία.
-Τόσο η Σουηδία όσο και η Τουρκία συμφώνησαν ότι η αντιτρομοκρατική συνεργασία είναι μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια, η οποία θα συνεχιστεί πέρα από την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Γενικός Γραμματέας Stoltenberg επιβεβαίωσε επίσης ότι το ΝΑΤΟ καταδικάζει κατηγορηματικά την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της.
Το ΝΑΤΟ θα εντείνει σημαντικά το έργο του σε αυτόν τον τομέα, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης του Γενικού Γραμματέα, για πρώτη φορά στο ΝΑΤΟ, της θέσης του Ειδικού Συντονιστή για την Αντιτρομοκρατική.
-Δεσμευόμαστε στην αρχή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί, φραγμοί ή κυρώσεις στο αμυντικό εμπόριο και τις επενδύσεις μεταξύ των Συμμάχων. Θα εργαστούμε για την εξάλειψη τέτοιων εμποδίων.
-Η Σουηδία και η Τουρκία συμφώνησαν επίσης να ενισχύσουν την οικονομική συνεργασία, μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO). Τόσο η Τουρκία όσο και η Σουηδία θα προσπαθήσουν να μεγιστοποιήσουν τις ευκαιρίες για την αύξηση του διμερούς εμπορίου και των επενδύσεων. Η Σουηδία θα υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της ελευθέρωσης των θεωρήσεων.
-Σε αυτή τη βάση, και λαμβάνοντας υπόψη τις επιταγές της αποτροπής και της άμυνας του ευρωατλαντικού χώρου, η Τουρκία θα διαβιβάσει το Πρωτόκολλο Προσχώρησης για τη Σουηδία στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση και θα συνεργαστεί στενά με τη Συνέλευση για να εξασφαλίσει την επικύρωση.
Christerson (Σουηδία): «Κάναμε ένα μεγάλο βήμα» προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ
Η Σουηδία έκανε ένα «μεγάλο βήμα» προς την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, αφού κατέληξε σε συμφωνία με τον πρόεδρο της Τουρκίας Recep Tayyip Erdogan για την επικύρωση του αιτήματός της, δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός Ulf Christersson.
«Αισθάνομαι πολύ ωραία, αυτός ήταν ο στόχος μου εδώ και πολύ καιρό και πιστεύω ότι είχαμε μια πολύ καλή ανταπόκριση σήμερα και κάναμε ένα πολύ μεγάλο βήμα» προς την ένταξη, είπε ο Christersson σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνάντηση που είχε νωρίτερα με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg και τον Erdogan.
«Είναι μια καλή ημέρα για τη Σουηδία», πρόσθεσε.
Ο Christersson είπε ότι δεσμεύτηκε να εκπληρώσει όλα τα μέρη του τριμερούς μνημονίου με την Τουρκία και τη Φινλανδία.
«Δεν δώσαμε καμία άλλη δέσμευση πέραν αυτών που περιγράφονται στην τριμερή συμφωνία και στη νέα διμερή συμφωνία ασφαλείας», τόνισε.
Σύμφωνα με τον Stoltenberg, ο Erdogan συμφώνησε να προωθήσει το ενταξιακό πρωτόκολλο στο κοινοβούλιο αφού η Σουηδία υποσχέθηκε ότι θα στηρίξει ενεργά την προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τα παζάρια…
Υπενθυμίζεται πως προηγουμένως ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg είχε συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Recep Tayyip Erdogan και με τον Σουηδό πρωθυπουργό Ulf Christenson στο Βίλνιους, σε μια ύστατη προσπάθεια άρσης του τουρκικού βέτο στην ένταξη της σκανδιναβικής χώρας στο ΝΑΤΟ.
Νωρίτερα, σε μια απροσδόκητη κίνηση, ο Erdogan έθεσε νέο όρο για να δώσει το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Ένωση την επανέναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό μπλοκ – κάτι που δεν έγινε αποδεκτό από τους Ευρωπαίους εταίρους.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, Anthony Blinken και της Τουρκίας, Hakan Fidan είχαν νωρίτερα σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με κύριο αντικείμενο τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.
Σημειωνεται δε πως γύρω από το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είχε στηθεί ένα ολόκληρο «παζάρι» με την Τουρκία να πιέζει, από την πλευρά της, τις ΗΠΑ έτσι ώστε να της δοθούν τα αμερικανικά F-16, ζήτημα ωστόσο που έχει «μπλοκάρει» – τουλάχιστον μέχρι στιγμής – στο Κογκρέσο, με τον γερουσιαστή και πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ, Robert Menendez να υποστηρίζει ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσει και να επιτρέψει την πώληση F-16 στην Τουρκία, εάν η τελευταία δεν αλλάξει την προσέγγιση της απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο και δεν εγκαταλείψει την προκλητική πολιτική της σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο.
www.bankingnews.gr