Έστω και μετά από τόσα χρόνια ας πούμε ένα μεγάλο μπράβο στο προσωπικό του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Οι κρυψώνες των αρχαιοτήτων στην Κατοχή.

Ο Κούρος από το Σούνιο θάβεται από τους εργάτες στο δάπεδο της αίθουσας του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. όπου ήταν τοποθετημένος.

Νυχθημερόν, με αυτοθυσία και αυταπάρνηση, δούλευαν οι άνθρωποι που είχαν αναλάβει αυτήν τη δύσκολη εργασία. «Συγκεντρώνονταν πολύ πρωί, πριν να δύσει η σελήνη, και έφευγαν νύχτα για τα σπίτια τους».

«Έξι ολόκληρους μήνες, όσο κράτησε το Αλβανικό Έπος, χρειάσθηκαν για να φυλαχθούν τα αρχαία μας», σύμφωνα με τη Σέμνη Καρούζου, κορυφαία αρχαιολόγο και πρώτη γυναίκα έφορο Αγγείων και Μικροτεχνίας στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τόσος χρόνος απαιτήθηκε για να κρυφτούν οι «θησαυροί» του μουσείου στη σκιά του πολέμου. «Πολύ πρωί πριν να δύσει η σελήνη συγκεντρώνονταν στο μουσείο όσοι είχαν αναλάβει την εργασία τούτη, νύχτα έφευγαν για να πάνε στα σπίτια τους». ‘Οταν ο στρατός κατοχής έμπαινε στην Αθήνα, η επιχείρηση απόκρυψης αρχαιοτήτων είχε ολοκληρωθεί.

Την Κυριακή 27 Απριλίου 1941 τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής κατέλαβαν την Αθήνα. Την επομένη, νωρίς το πρωί, οι Γερμανοί αξιωματικοί που ανέβηκαν με φόρα τα μαρμάρινα σκαλιά του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου διαπίστωσαν με έκπληξη ότι παραλάμβαναν ένα κτίριο άδειο. Δεν βρήκαν πουθενά ούτε ίχνος από τα χιλιάδες πολύτιμα εκθέματα που κοσμούσαν το μεγαλύτερο μουσείο της χώρας τα προηγούμενα εξήντα χρόνια της λειτουργίας του. Αντί για αγάλματα, στέκονταν μπροστά τους παγωμένοι και ανέκφραστοι οι λιγοστοί αρχαιολόγοι και οι φύλακες που είχαν βάρδια εκείνη την ώρα. Στις επίμονες ερωτήσεις τους, εκείνοι απάντησαν σιβυλλικά, ότι τα αρχαία είναι εκεί όπου όλοι γνωρίζουν, κάτω από τη γη. Και είναι αλήθεια ότι τα αρχαία είχαν μόλις επιστρέψει ξανά στο χώμα, δηλαδή στη μοναδική κιβωτό του κόσμου στην οποία θα μπορούσαν να παραμείνουν ασφαλή.

Τα αγάλματα έπρεπε να αποτεθούν στον πυθμένα του ορύγματος που ήταν επενδεδυμένο με οπλισμένο σκυρόδεμα, σε οριζόντια θέση (σαν νεκρά σώματα σε τάφο), να καλυφθούν με αδρανή υλικά και το όρυγμα να σφραγιστεί με πλάκα τσιμέντου. Για τα χάλκινα και για τα πήλινα προβλεπόταν η φύλαξη εντός κιβωτίων επενδεδυμένων με κερόχαρτο ή πισσόχαρτο για τον φόβο της υγρασίας.

Έστω και μετά από τόσα χρόνια ας πούμε ένα μεγάλο μπράβο στο προσωπικό του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.