Αμάλ, η κούκλα που δεν θα βοηθήσει κανέναν πρόσφυγα
Δεν ξέρω ποιοι πίστεψαν ότι βγάζοντας βόλτα μια τρομακτική υπερμεγέθη κούκλα σε όλη την Ευρώπη θα βοηθήσουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, αλλά πρέπει κάποιος να τους ενημερώσει πως το χάπενινγκ τους δεν θα αλλάξει απολύτως τίποτα για κανέναν μετανάστη και για κανέναν πρόσφυγα.
Για αρχή, η ίδια η κούκλα, όπως συνήθως συμβαίνει με όλες τις κούκλες, είναι αυτό που στην αγγλική γλώσσα αποδίδεται τέλεια με τη λέξη creepy. Η Αμάλ είναι σκιαχτική. Και περισσότερο φέρνει στο νου τα βάσανα των ηρώων των ταινιών με την Annabelle (την κούκλα, όχι τη στάσου μύγδαλα) παρά τα βάσανα των προσφύγων και των μεταναστών. Αν κάτι δημιουργεί δεν είναι η συμπάθεια αλλά ο φόβος και οι πιθανότητες ο περίπατός της να βοηθήσει τα δικαιώματα των προσφύγων και των μεταναστών είναι οι ίδιες που θα είχε να βοηθήσει μια εκστρατεία για τα δικαιώματα των παιδιών η περιφορά ενός μεγάλου αντίγραφου του Τσάκι.
Με λίγα λόγια, αυτό το βγαλμένο από θρίλερ κατασκεύασμα δεν πρόκειται να αλλάξει τη γνώμη για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες σε κανέναν. Τουλάχιστον όχι προς το καλύτερο.
Φυσικά αυτό είναι πρόβλημα μόνο αν οι υπεύθυνοι για την περιφορά θέλουν στ’ αλήθεια να αλλάξουν κάποια μυαλά και όχι απλώς να ικανοποιήσουν τους εαυτούς τους ή να συγκρουστούν προκειμένου, μέσω τις σύγκρουσης και της αντιπαλότητας, να αποκτήσουν υπόσταση. Είναι πρόβλημα μόνο αν ο στόχος είναι στ’ αλήθεια η αποδυνάμωση των προκαταλήψεων για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες και όχι η, ιδιατέρως βολική, παγίωση των στρατοπέδων. Με λίγα λόγια η περιφορά της Αμάλ είναι αποτυχημένη μόνο αν η επιτυχία αφορά το καλό των ίδιων των προσφύγων και των μεταναστών και όχι των «υπερασπιστών» τους.
Επειδή είμαι κατά βάθος καλός άνθρωπος θα θεωρήσω πως οι διοργανωτές αυτού του χάπενινγκ όντως ήθελαν να βοηθήσουν να καταπολεμηθεί η ξενοφοβία και όχι να την ενισχύσουν και απλώς δεν καταλαβαίνουν τι είναι τρομακτικό και τι όχι. Το καταλαβαίνω. Δεν έχουμε όλοι την ίδια αντίληψη του φοβιστικού κι αυτό αποδεικνύεται από πολλές πλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις «αισθητικής» φύσεως τις οποίες βλέπουμε τριγύρω.
Όμως, ακόμα κι αν δεν ήταν σκιαχτική η Αμάλ και πάλι δεν θα πετύχαινε απολύτως τίποτα για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Γιατί τα μεγάλα προβλήματα κάθε εποχής, ακριβώς επειδή ειναι μεγάλα, δεν αντιμετωπίζονται με χάπενιγκ που ικανοποιούν μόνο όσους τα διοργανώνουν ή όσους είναι έτσι κι αλλιώς με το μέρος αυτών που τα διοργανώνουν. Και σίγουρα δεν αντιμετωπίζονται όταν δεν μπορείς να καταλάβεις τις σοβαρότερές τους διαστάσεις.
Βλέπετε, το θέμα με τους πρόσφυγες και τους μετανάστες δεν είναι ρατσιστικής φύσεως. Δεν έχει να κάνει με τη φυλή και το χρώμα τους. Το πρόβλημα με τους μετανάστες είναι οικονομικό και έχει να κάνει με τη φτώχια τους. Να είστε σίγουροι πως αν στην Ελλάδα ήθελαν να ζήσουν εύποροι κάτοικοι της Μέσης Ανατολής ή της Αφρικής θα τους υποδεχόμασταν με ανοιχτές αγκάλες (αφού σας αρέσει να διαβάζετε τα ίδια ναι, φυσικά με εξαιρέσεις). Δεν ξέρω πολλούς που θα ενοχλούνταν αν στη γειτονιά τους αγόραζε σπίτι ο εμίρης του Κατάρ ή αν ξαφνικά είχαν για γείτονα τον Σαλάχ ή τον Μανέ.
Το ίδιο σίγουρος είμαι πως η αντιμετώπιση των μεταναστών και των πρσφύγων θα ήταν η ίδια με τη σημερινή αν αντί για Ασιάτες και Αφρικανούς στην Ελλάδα ήθελαν να μπουν εκατοντάδες χιλιάδες ξανθών γαλανομάτηδων, αλλά πάμφτωχων και εξαθλιωμένων, Γερμανών ή Σουηδών.
Γιατί αυτό που οι άνθρωποι φοβούνται δεν είναι το χρώμα ή η εθνικότητα. Δεν είναι ούτε η θρησκεία ή η κουλτούρα (δεν διαβάζω και πολλά σχόλια για το Ισλάμ ή τα δικαιώματα των γυναικών όταν έναν πάμπλουτος Σαουδάραβας έρχεται με τη σκαφάρα του στην Ελλάδα ή εμφανίζεται ως υποψήφιος αγοραστής ποδοσφαιρικής ομάδας). Αυτό που κυρίως φοβούνται οι άνθρωποι είναι η φτώχια και τα δεινά που κουβαλάει. Και θα περίμενε κανείς αυτό να μπορούν να το καταλάβουν άνθρωποι που αν τους ρωτήσεις θα σου πουν ότι είναι μαρξιστές ενώ στην πραγματικότητα το μόνο που ξέρουν για τον Μαρξ είναι ότι είχε πλούσια γενειάδα. Και μπράβο τους.
Μάνος Βουλαρίνος
