ΟΤΑΝ ΤΑ ΟΣΤΑ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΤΙΜΟΥΝΤΑΝ ΚΑΙ ΠΑΡΕΙΧΑΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ

“Μας φτάνουν πια οι μάρτυρες. Χρειάζονται ήρωες. Γενείτε ήρωες”.

Ι. Δραγούμης

Οι Ή ρ ω ε ς δεν είναι απλά θνητοί αλλά ανώτερα όντα, ανάμεσα στη φύση των ανθρώπων και των Θεών. 

Οι θεοί είναι απόμακροι, οι ήρωες προσιτοί. 

Οι άνθρωποι ορκίζονται και προσεύχονται σε θεούς και ήρωες. 

Τους τελευταίους τους αισθάνονται πιο κοντά απ’ ό,τι τους θεούς, τους θεωρούν προστάτες και διαμεσολαβητές ανάμεσα στον κόσμο των θνητών και των θεών, γι’ αυτό και αναπτύσσουν μαζί τους μια πιο στενή και προσωπική σχέση. 

Οι ήρωες είναι η αιώνια γέφυρα που ενώνει την ανθρώπινη φύση με την θεία ουσία της, την οποία αυτή περιέχει.

Στα αττικά συμπόσια η π ρ ώ τ η σπονδή γίνεται για τους θεούς και η δ ε ύ τ ε ρ η για τους ήρωες. 

Πολλοί περισσότεροι όμως είναι οι ήρωες που λατρεύονται χωρίς να ανήκουν στην μυθολογία. 

Χαρακτηριστικό για τους ήρωες αυτούς είναι ότι είναι δεμένοι πάντα με έναν ορισμένο τόπο, εκεί οπού βρίσκεται ο ΤΑΦΟΣ με τα ΛΕΙΨΑΝΑ τους.

Οι Θ η β α ί ο ι εξακολουθούσαν επί δέκα αιώνες να προσφέρουν θυσίες στον Ετεοκλή και στον Πολυνείκη. 

Οι κάτοικοι της Α κ ά ν θ ο υ τιμούσαν με λατρεία έναν Πέρση που είχε πεθάνει εκεί κατά την εκστρατεία του Ξέρξη. 

Στην Τ ρ ο ι ζ ή ν α τιμούσαν τον Ιππόλυτο σαν θεό. 

Ο Πύρρος, ο γιος του Αχιλλέα, ήταν θεός των Δελφών μόνο και μόνο γιατί είχε πεθάνει και ταφεί εκεί. 

Στον Κ ρ ό τ ω ν α λάτρευαν έναν ήρωα εξαιτίας τού ότι υπήρξε, όταν ζούσε, ο ωραιότερος άντρας της πόλης. 

Η Α θ ή ν α λάτρευε σαν έναν από τους προστάτες της τον Ευρυσθέα που ωστόσο ήταν Αργείος. 

Οι Σ π α ρ τ ι ά τ ε ς τιμούσαν τον Λυκούργο με ναό, ιερείς ιεροτελεστίες και ύμνους. 

Ο Θ η σ έ α ς λατρευόταν στην Αθήνα σαν θεός και οι Αθηναίοι είχαν χτίσει ναό για τα οστά του. 

Οι Μ ε σ σ ή ν ι ο ι τιμούσαν με λατρεία τον Αριστομένη και οι Αιγινήτες τους Αιακίδες.

Ως ήρωα λάτρευαν τον Κίμωνα στο Κίτιο της Κ ύ π ρ ο υ, τον τραγικό Σοφοκλή στην Αθήνα με την προσωνυμία του Δεξίωνα, τον αθλητή Διομήδη στην Α σ τ υ π ά λ α ι α, τον τύραννο Ονήσιλο στην Α μ α θ ο ύ ν τ α.

Οποιοιδήποτε νεκροί μπορούσαν να γίνουν φύλακες της χώρας, αρκεί να τους πρόσφεραν μια λατρεία.

Ήταν μεγάλη ευτυχία για μία πόλη να διαθέτει λίγο πολύ ΕΠΩΝΥΜΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ.

Η  Μ α ν τ ι ν ε ί α περηφανευόταν πολύ για τα ΟΣΤΑ του Αρκάδα, η Θ ή β α για τα οστά του Γηρυόνη, η Μ ε σ σ ή ν η για τα οστά του Αριστομένη. 

Η Σ π ά ρ τ η, τον 6ο αι. π.Χ., στη διαμάχη της με την Τεγέα, μετέφερε τα οστά του Ορέστη στη Σπάρτη· 

Το 475 π.Χ. ο Κίμωνας μετέφερε τα οστά του Θ η σ έ α από τη Σκύρο στην Αθήνα προς δόξα της πόλης και του ίδιου.

Γνωστές ακόμη είναι οι μεταφορές των οστών του Τ ε ι σ α μ ε ν ο ύ από την Ελίκη στη Σπάρτη, του Λ ί ν ο υ από τη Θήβα στη Μακεδονία -πραγματοποιήθηκε από τον Φίλιππο μετά τη νίκη του στη Χαιρώνεια (338 π.Χ.), ύστερα από όνειρο που είδε, όπως και η επαναφορά των οστών στον αρχικό τόπο ταφής τους-, του Ο ρ φ έ α από τα Λίβηθρα στο Δίον.

Τα οστά του Μ α χ ά ο ν α μεταφέρθηκαν από τον Νέστορα στην Πύλο όπου γιατρεύτηκαν πολλοί άρρωστοι στο ιερό του στην Γερήνια. 

Το ανθοστόλιστο άγαλμά του στεκόταν στο κύριο σημείο του ιερού χώρου με την ονομασία “Ρόδον”. 

Επίσης έχουμε αναφορές για θυσίες στο Ίλιον προς τιμήν του Έ κ τ ο ρ ο ς, που μαρτυρούνται από το Λουκιανό και το Φιλόστρατο, εξακολουθούσαν να τελούνται σε «βωμοὺς ἐμπύρους» στην αγορά το 354 μ.Χ., την εποχή της επίσκεψης του Ιουλιανού.

Για να αποκτήσουν τέτοια ΠΟΛΥΤΙΜΑ ΛΕΙΨΑΝΑ κατέφευγαν σε διάφορα τεχνάσματα. 

Ο Η ρ ό δ ο τ ο ς αναφέρει την απάτη που έκαναν οι Σπαρτιάτες για να κλέψουν τα οστά του Ορέστη. 

Και είναι αλήθεια ότι αποκτώντας τα, χάρισαν αμέσως μια νίκη στους Σπαρτιάτες.

Μόλις η Αθήνα απέκτησε δύναμη πρώτη της κίνηση ήταν να αποκτήσει τα οστά του Θησέα που ήταν θαμμένος στην Σκύρο και να χτίσει προς τιμήν του ναό μέσα στην πόλη, αυξάνοντας έτσι των αριθμό των θεών που την προστάτευαν.

Στην Αθήνα επίσης έδειχναν τον τάφο του Οιδίποδα όπου αναπαύονταν τα οστά του και το ηρώον όπου δεχόταν τις νεκρώσιμες τιμές. 

Εννοείται πως οι Θηβαίοι είχαν άλλο θρύλο για το Οιδίποδα. 

Ο Κλεισθένης, όταν δημιούργησε τις δέκα φυλές της Αθήνας, ίδρυσε και δέκα ηρώα στην Αγορά και η κάθε φυλή πήρε το όνομά της από έναν από τους δέκα ήρωες.

Κλείνοντας αυτή την μικρή αναφορα στους ήρωες πρέπει να παραδεχτούμε πως ο καταλόγος των ηρώων σε αυτό τον τόπο είναι τεράστιος.

Θα μπορούσαν να γραφτούν τόμοι.

Το άρθρο απλά δείχνει περιληπτικά τις αναφορές για περαιτέρω έρευνα από τον καθένα μας. 

Ας αναρωτηθούμε πότε και γιατί πάψαμε να αποδίδουμε τιμές στους ήρωες αυτού του τόπου; 

Τα οστά των ηρώων του Έπους του 1940 δεν μαζεύτηκαν ποτέ. 

Και δεν είναι τα μόνα. 

Τάφοι των ηρώων του 1821 είναι ελάχιστοι και έπαυσαν εδώ και καιρό να τους αποδίδονται τιμές ευχαριστήριες.

Γεμίζει θλίψη πόσα τα πρόσωπα των τεχνών και του πνεύματος που οι τάφοι τους ξεχάστηκαν, όπως και οι ίδιοι. 

Αφήνοντας τους προγόνους, τους ήρωες, τους θεούς αυτού του τόπου στην λ ή θ η, αφήσαμε την Ι Σ Τ Ο Ρ Ι Α μας, αφήσαμε την 

μ ν ή μ η του έθνους μας, αφήσαμε την ζωή μας να ανεμοσκορπίζεται χωρίς καμία ΑΙΔΩ.

Ο κατάλογος των ηρώων λοιπόν, σε αυτό τον τόπο, είναι τεράστιος. 

Όπως μας λέει και ο αείμνηστος ηθοποιός Λογοθετίδης στην ταινία “Ένας ήρωας με παντούφλες”:  

-“Ήρωες!..τι άλλο βγάζει αυτός ο τόπος, ήρωες και.. ελιές θρούμπες..

1) Η έρευνα έγινε από την Γιώβη Βασιλική. 

Για να πραγματοποιηθεί το παραπάνω άρθρο πληροφορίες όπως και αυτούσια αποσπάσματα συλλέχθηκαν από αναφορές σε λατρεία ηρώων  που μας δίνουν οι Burkert/ Graves/ F.de Coulanges/ Vernant/ Kακριδή/Μορφές και Θέματα της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας της Δήμητρας Μήττα και επίσης από Πλούταρχο,Παυσανία, Ηρόδοτο, Σέρβιο, Απολλόδωρο, Αριστοτέλη, Ομήρου Ιλιάδα κ.α

2)Το παραπάνω κείμενο είναι απόσπασμα από το άρθρο:

ΛΑΤΡΕΊΑ ΗΡΏΩΝ: Η ΑΙΏΝΙΑ ΓΈΦΥΡΑ ΜΕΤΑΞΎ ΘΕΏΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΏΠΩΝ

mythiki-anazitisi.blogspot

loading...