Γυναίκες μονομάχοι

Οι αναφορές σε μονομάχους γένους θηλυκού σπανίζουν.Η ύπαρξή τους μπορεί να επιβεβαιωθεί, αλλά δεν υπάρχουν περισσότερα στοιχεία.Το 11 μ.Χ. βγήκε απόφαση της ρωμαϊκής συγκλήτου που απαγόρευε σε ελεύθερες γυναίκες κάτω των 20 ετών να εμφανίζονται στην αρένα. Στοιχείο, που αποδεικνύει ότι η συρροή των γυναικών στην αρένα είχε φτάσει σε ανησυχητικά επίπεδα κι έπρεπε να περιοριστεί. Ο ρωμαίος ιστορικός, Ντίο Κάσιους περιέγραφε ένα φεστιβάλ που διοργάνωσε ο αυτοκράτορας Νέρωνας προς τιμήν της μητέρας του, στο οποίο συμμετείχαν γυναίκες ως μονομάχοι. Σε άλλο κείμενο αναφερόταν σε γυναίκες μονομάχους οι οποίες πάλευαν με νάνους. Η πιο τρανή απόδειξη όμως είναι το ανάγλυφο της Αλικαρνασσού. Απεικονίζει δύο γυναίκες μονομάχους και χρονολογείται στα 100 ή 200 μ.Χ. Τα ονόματα «ΑΜΑΖΩΝ» και «ΑΧΙΛΛΙΑ» αναγράφονται στα ελληνικά κάτω από τις φιγούρες. Μαζί είναι κι η λέξη «ΑΠΕΛΥΘΗΣΑΝ», που σημαίνει ότι οι εικονιζόμενες εκπλήρωσαν τα καθήκοντά τους ως μονομάχοι και αφέθηκαν ελεύθερες (Βρετανικό Μουσείο). 

Επίσης υπάρχει και ενα μικρό χάλκινο άγαλμα, περίπου 2.000 ετών, που φυλάσσεται στο Αμβούργο της Γερμανίας, που απεικονίζει μία ημίγυμνη, αθλητική γυναίκα να σηκώνει στον αέρα τη «σίκα», το μικρό καμπυλωτό σπαθί που χρησιμοποιούσαν οι μονομάχοι. Σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου της Γρανάδας, η χειρονομία αυτή είναι «ένας χαιρετισμός προς το κοινό της αρένας», μια ενέργεια που έκαναν οι νικητές στο τέλος της μάχης.