Ο Άνδρας της ζωής μου

Γράφει η Αντωνέλλα Δούκα*.

Η πολιτιστική πενία της εποχής μας επιβάλλει να στραφούμε στις πνευματικές πηγές των προγόνων

μας, να ενστερνιστούμε τις διαχρονικές αξίες τους, όπως αυτές καλλιεργήθηκαν μέσα στην Ελληνορθόδοξη παράδοσή μας, ώστε να μπορέσουμε να ξεφύγουμε από το πνευματικό τέλμα που μας εγκλώβισε η σύγχρονη εποχή. Αν λαχταράς την λευτεριά σε ξένους μην ελπίζεις, παρ’ την ο ίδιος αν μπορείς αλλιώς δεν την αξίζεις.

Η Χυμώδης Ευδοκία ως επίτροπος του γιου της, ασκούσε την αντιβασιλεία, της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η Αυγούστα ως γυναίκα της μεσαιωνικής εποχής, ένιωθε ανασφαλής, καθώς στο παλάτι, βρισκόταν περιστοιχισμένη, από μία φατρία διεφθαρμένων πολιτικών αξιωματούχων,  

Η αυτοκράτειρα στο πρόσωπο του πολύ αρρενωπού-αρσενικού, Ρωμανού Διογένη, βρήκε έναν ιδανικό βασιλιά-στρατηγό, ο οποίος θα ανελάμβανε με πυγμή τις διοικητικές-στρατιωτικές υποθέσεις του κράτους, και πολύ περισσότερο, τα συζυγικά καθήκοντα. Ο Ρωμανός ήταν ψηλός, ξανθός, εύρωστος, με φωτεινό, με ελαφρά ειρωνικό βλέμμα και αριστοκρατικό παρουσιαστικό. Ήταν ένας ιδιαίτερα γοητευτικός άνδρας. “Οπως αναφέρει ενδεικτικά ο Κάρλ Κουρμπάχερ, τον ηράσθη φλογερώς  η Ευδοκία.

Ο Ρωμανός Δ΄ Διογένης ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας-στρατηγός και γενναίος πολεμιστής, στα πεδία των μαχών (1068 – 1071). Ανέβηκε στον θρόνο (1067), και παντρεύτηκε την χήρα αυτοκράτειρα, του Κωνσταντίνου Δούκα, την Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα. Η κατάσταση στα σύνορα της αυτοκρατορίας ήταν κρίσιμη, ιδιαίτερα στα ανατολικά. Στην Κωνσταντινούπολη, είχε αρχίσει να κερδίζει έδαφος, μεταξύ των υπηκόων, η επιστροφή των Ελλήνων στρατιωτικών, η άποψη ότι έπρεπε να αναζητηθεί ένας άντρας στρατιωτικός, ως αυτοκράτορας, για να αποκρούσει τις εξωτερικές απειλές.

Παρά τις αντιρρήσεις του πρύτανη Ψελλού, και του καίσαρα Ιωάννη Δούκα, ο Καππαδόκης Ρωμανός Διογένης, ο οποίος είχε διακριθεί στους πολέμους με τους Παντζινάκες, κλήθηκε από την αυτοκράτειρα στην Κωνσταντινούπολη και διορίστηκε, στις 25 Δεκαμβρίου 1067, αρχιστράτηγος. Στις 31 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, η Ευδοκία έφερε στο παλάτι τον Ρωμανό Διογένη με τη συγκατάθεση του γιου της, Μιχαήλ και, παρά τις αντιρρήσεις του καίσαρα Ιωάννη Δούκα, τον παντρεύτηκε στις 1 Ιανουαρίου 1068.

Η Ευδοκία ήταν μια πολύ μορφωμένη γυναίκα, έγραψε την ‘Ιωνία’, μία ανθολογία, ένα κράμα ιστορικών και μυθολογικών στοιχείων, παρόμοια με τις “Μεταμορφώσεις” του Ρωμαίου Οβίδιου. Ο γνωστός ιστορικός-φιλόσοφος Νικηφόρος Γρηγοράς την αναφέρει ως μία δεύτερη Υπατία !!! Η Ευδοκία έγραψε ακόμη τα έργα, ο πλόκαμος της Αριάδνης, τι δει τας βασιλίδας ασκείν, Περί διαίτης μοναζουσών και αλλα. Ήταν ανιψιά του πατριάρχη Μιχαήλ Κηρουλαρίου. Βασίλεψε επί επτά μήνες ως αυτοκράτειρα. Ασκούσε την αντιβασιλεία στην θέση του γιού της. Η Αυγούστα είχε απομείνει πλέον μόνη και πολύ ανασφαλής, για να κυβερνήσει μία τεράστια Αυτοκρατορία της οποίας οι επαρχίες μαστίζονταν από εχθρικές επιδρομές. Παράλληλα ήταν περιστοιχισμένη από δολοπλόκους αλλοδαπούς πολιτικούς.

Ο Ρωμανός είχε στόχο, να απαλλάξει τα Ανατολικά Θέματα, από τις τρομερές επιδρομές των Σελτζούκων Τούρκων. Ο προηγούμενος αυτοκράτορας, ο Κωνσταντίνος Ι΄ Δούκας, είχε πεθάνει σε μεγάλη ηλικία, αφήνοντας τον ανήλικο διάδοχο του, Μιχαήλ, και την 30 ετών, όμορφη και χυμώδη σύζυγό του Ευδοκία Μακρεμβολίτισα.

Ο Ρωμανός Δ΄ ορίστηκε κηδεμόνας-συναυτοκράτορας μαζί με τους τρεις γιους του Μιχαήλ, Κωνστάντιο και Ανδρόνικο Δούκα. Η άνοδος του, στον Ρωμαϊκό θρόνο, ενόχλησε έντονα την οικογένεια των Δουκών ειδικότερα τον Καίσαρα Ιωάννη Δούκα μικρότερο αδελφό του Κωνσταντίνου Ι΄ που έγινε αρχηγός της εξέγερσης. Η Βαράγγειος Φρουρά ήταν επίσης έντονα ενοχλημένη με τον δεύτερο γάμο της Ευδοκίας Μακρεμβολίτισσα, και την παραβίαση του όρκου στον Κωνσταντίνο Ι΄, το ίδιο και ο Μιχαήλ Ψελλός.

Ο Ρωμανός Δ΄ ήταν σπουδαίος στρατιωτικός και πάρα πολύ γενναίος στα πεδία των μαχών. Προχώρησε σε μία σειρά από σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Ελάττωσε σημαντικά τις σπατάλες στις πολυδάπανες τελετές της αυλής, και μείωσε σημαντικά τους μισθούς της πολιτικής αριστοκρατίας και τα προνόμια των εμπόρων. Οι μεταρρυθμίσεις του τον έκαναν μισητό τόσο στον στρατό όσο και στους περιφερειακούς διοικητές που δεν μπορούσαν να συνεχίσουν τις καταχρήσεις. Η πειθαρχία που επέβαλε στον στρατό δυσαρέστησε έντονα τους απείθαρχους μισθοφόρους, ο απλός λαός δυσαρεστήθηκε επίσης επειδή διέκοψε τις ανούσιες διασκεδάσεις, στον Ιππόδρομο.

Η μάχη στο Μαντζικέρτ στις 26η Αυγούστου του 1071, αποτελεί την χειρότερη καταστροφή στην ιστορία της αυτοκρατορίας και του έθνους. Η άδικη ήττα και η αιχμαλωσία του “Βυζαντινού” αυτοκράτορα Ρωμανού Διογένη, από τον Σελτζούκο σουλτάνο Άλπ Αρσλάν, οδήγησε στην απώλεια της Μικράς Ασία. Δυστυχώς χάθηκαν δια παντός μεγάλα κέντρα της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού όπως η Καισάρεια, το Ικόνιο και η Αντιόχεια. Επίσης, ή άνοδος του Ρωμανού στον θρόνο, συνέπεσε με την ακμή της Δύσης και την εμφάνιση νέων Τουρκογενών λαών στα Βαλκάνια, όπως ήταν οι Κουμάνοι, και οι Πετσενέγοι.

Ο αυτοκράτορας προδίδεται στην ποιο κρίσιμη στιγμή της μάχης. Η οπισθοφυλακή υπό τον Ανδρόνικο Δούκα υποχωρεί, προδοτικά χωρίς να εμπλακεί στην μάχη, όπως και το πιο αξιόμαχο τμήμα του αυτοκρατορικού στρατού υπό τον Ιωσήφ Τραχανειώτη. Ο Βασιλέας των Ρωμαίων ηττάται και αιχμαλωτίζεται. Οι άγνωστοι πρωταγωνιστές στην μάχη του Μαντζικέρτ.

Σημαντικό ρόλο, στον μεγάλο Ελληνοτουρκικό πόλεμο, είχαν αντίστοιχα, οι δύο διανοούμενοι των παλατιών. Ο Αλπ Αρσλάν ακολούθησε τον Τογρούλ μπέη, θείο του και θεμελιωτή της Σελτζουκικής δυναστείας, στις μάχες του ενάντια στους Σιίτες Φατεμίδες του Καΐρου στην Συρία. Όταν ο Αλπ Αρσλάν επέστρεψε από τον πόλεμο, ο πατέρας του τον συνέστησε στον Νιζάμ αλ Μουλκ, ένα κορυφαίο μουσουλμάνο φιλόσοφο, επιστήμονα, θεολόγο. Ο Νιζάμ αλ Μουλκ προετοίμασε τον Άλπ Αρσλάν για την Σελτζουκική αυτοκρατορική. Όταν ο Τογρούλ μπέης πέθανε , ο Άλπ Αρσλάν αρνήθηκε να δεχθεί ως σουλτάνο τον αδελφό του Σουλεϋμάν. Δικαιώματα είχε προβάλει κι ο θείος τους, ο Κουτουλμούς, κι ο Αλπ Αρσλάν κατάφερε να νικήσει και τους δύο και να στερεώσει την Σελτζουκική εξουσία πάνω στο Ιράν. Το κράτος του εκτεινόταν από το Ουζμπεκιστάν μέχρι το βόρειο Ιράκ

Ενώ ο Ρωμανός Δ’ Διογένης, αντιμετώπισε, μεγάλη πολιτική και προσωπική αντιπαλότητα από τον Μιχαήλ Ψελλό, ο Άλπ Αρσλάν ήταν ένας πιστός μαθητής του Νιζάμ αλ Μουλκ. Ο Μιχαήλ Ψελλός ήταν ένας καλόγερος που είχε γεννηθεί το 1017, ενώ ο Νιζάμ αλ Μουλκ είχε γεννηθεί το 1018. Αμφότεροι επέζησαν των βασιλέων που υποτίθεται ότι υπηρετούσαν ενώ με τον τρόπο τους (αρνητικό ο Ψελλός, και θετικό ο Νιζάμ αλ Μουλκ τους κατηύθυναν. Ο Μιχαήλ ψέλλιζε και γι’ αυτό αποκλήθηκε Ψελλός, και πέρα από τη Χρονογραφία του συνέγραψε πλήθος έργων, επί παντός επιστητού, όπως είναι η ρητορική, οι πανηγυρικοί λόγοι, η ιστορία, τα επιγράμματα, η φυσική, η αστρονομία, η ιατρική, κλπ. Ο Νιζάμ αλ Μουλκ ονομαζόταν Αμπού Αλί Χάσαν Ιμπν Αλί Τούσι. Έμεινε γνωστός με το παρωνύμιο Νιζάμ αλ Μουλκ το οποίο σημαίνει “Η Τάξη της Επικράτειας” υπό την έννοια ότι ήταν άφθαστος στην ανάλυση και εξήγηση της σωστής λειτουργίας ενός κράτους. Το έργο του Σιασάτ Ναμέ (‘το βιβλίο της διακυβέρνησης’) είναι το σημαντικότερο σύγγραμμα των ισλαμικών χρόνων αναφορικά με θέματα διοίκησης της αυτοκρατορίας, δικαιοσύνης και του ρόλου της εξουσίας σε μια ισλαμική κοινωνία. Μιχαήλ Ψελλός και Νιζάμ αλ Μουλκ, είχαν ένα άσχημο τέλος. Ο πρώτος είτε πέθανε από μια αρρώστεια και στο τέλος μιας ζωής γεμάτης από ίντριγκες και προδοσίες, ανάμεσα σε ανθρώπους, βασιλιάδες και δαίμονες, ενώ ο δεύτερος υποστηρίζοντας τους Σελτζούκους είχε ενοχλήσει πολλές μουσουλμανικές σέχτες, μυστικές οργανώσεις, για αυτό δολοφονήθηκε από έναν Ισμαηλίτη του τάγματος των Χασάσιν.

Η Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα, σεβόταν και υποτασσόταν στον σύζυγο της, διότι ήταν ήρωας πολέμου. Όλες οι γυναίκες του μεσαίωνα σεβόταν και υποτασσόταν στους άνδρες τους, που πολέμησαν γενναία για την Ελλάδα και την Ελληνική-Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Οι Ελληνίδες Χριστιανές του μεσαίωνα, αναγνώριζαν ως άνδρες, μόνον όσους πολεμούσαν γενναία για την επιβίωση της αυτοκρατορίας.

ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΝ ΠΗΓΑΙΝΑΝ

ΜΑΖΙ ΤΟΥΣ. ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΦΡΟΝΟΥΣΑΝ.

Προσωπικά ως αυθεντική Ελληνίδα, αρνούμαι πλέον οποιαδήποτε επαφή με θηλυπρεπείς, μετά την κατάληψη της πατρίδας μου, από ξένες δυνάμεις κατοχής, από την στιγμή που οι δήθεν “άνδρες” παραμένουν παθητικοί θεατές μπροστά στον αφανισμό του έθνους. Τους περιφρονώ, όπως οι μεγάλες Ελληνίδες του μεσαίωνα.

ΔΕΙΛΟΙ ΚΑΙ ΑΒΟΥΛΟΙ ΑΝΤΑΜΑ

Αυτοί οι στίχοι του Κώστα Βάρναλη αποτελούν την νοοτροπία της σημερινής Ελλάδας. Ενός έθνους, που έγινε τόπος πειραματισμών, σεξουαλικής διαφθοράς, και πάσης φύσεως ανηθικότητας. Η Ελλάδα έγινε η χώρα, της ευκαιρίας και του παράνομου πλουτισμού για ανθέλληνες, αφεντικά, τράπεζες και άγνωστους επενδυτές που επένδυσαν στην μιζέρια και την δειλία του σύγχρονου Έλληνα-Ραγιά και κέρδισαν.

“Δειλοί, μοιραίοι και άβουλοι αντάμα, προσμένουμε ίσως κάποιο θάμα.”, μας αναφέρει ο ποιητής, σε μια απέλπιδα προσπάθεια του, να μας εξηγήσει πως τα θαύματα γίνονται όταν υπάρχει ανδρεία, παιδεία, ηθική, θέληση, όταν κυριαρχεί η γνώση αλλά και πίστη στα ιδανικά και τις αξίες, όταν είμαστε μαζί και όχι χώρια, τότε μπορούμε να αναμένουμε το θαύμα.

Όμως, τι από αυτά υπάρχει την σημερινή εποχή ; Δυστυχώς, λόγια πολλά, λόγια φτωχά, τα λόγια των ψευτόνταήδων που κουρνιάζουν σαν έρθει η στιγμή. Αυτοί είμαστε ως έθνος ; Καμιά δικαιολογία τίποτε δεν υπάρχει για να μας απαλλάξει από την ευθύνη της μοιρολατρίας μας και από την απαλλαγή των φόβων μας. Δουλικά, χειρίστου είδους γίναμε. Ακόμη και τώρα, ελπίζουμε σε ένα νέο αφέντη που θα μας λυπηθεί. Ψάχνουμε για οίκτο, όταν οι πρόγονοί μας πέθαιναν για να κρατήσουν τις αξίες τους και την υπερηφάνεια τους. Η ελπίδα που μας κλέβουν σήμερα, μεταλλάσσεται σε βαριά δεσμά του αύριο. Κι εμείς, μοιραίοι θεατές της καταστροφής μας κοιτάζουμε στον ορίζοντα να βρούμε εκείνο που μέσα από τα στήθια μας αφήσαμε να φύγει.

Αναζητούμε σε μύθους, προφητείες και κουβέντες, αναζητούμε να στηριχτούμε, όταν δεν είμαστε σε θέση ούτε καν να σκεφτούμε. Πολύ εύκολα χάνουμε μάχες, που δεν δίνουμε ποτέ, επειδή δεν μάθαμε να αγωνιζόμαστε. Πότε άραγε, θα αποφασίσουμε να πολεμήσουμε και να νικήσουμε ; Να σηκωθούμε και να πάρουμε πίσω όλα όσα μας ανήκουν, όλα όσα σήμερα μας κλέβουν; Ακόμη και το θαύμα για να γίνει, πόσο άξιοι είμαστε για να το δούμε; Πόσο άξιοι είμαστε για να το καταλάβουμε; Ανάξιοι των προγόνων, ανάξιοι των καιρών, ανάξιοι της μοίρας των δικών μας των παιδιών. Αυτοί είμαστε. Μέχρι να πάρουμε απόφαση να αλλάξουμε. Τότε μόνο θα αλλάξουν όλα.

* Η Αντωνέλλα Δούκα είναι δασκάλα-

 γυμνάστρια