Η υπεραξία στο κρέας
Η «υπεραξία» δεν κάνει κουραμπιέδες …
Πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση διεξήχθη την 12/5/2021 στο διαδίκτυο κατά την ψηφιακή ημερίδα «Η υπεραξία στο κρέας» που οργάνωσε η O.mind Creatives & εκδίδει το περιοδικό MEAT place.
Συμμετείχαν «δια ζώσης» οι: κ Θεόδωρος Δημητριάδης (Πρόεδρος O.mind Creatives), κα Αγγελική Οικονόμου (Πρόεδρος Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Επεξεργασίας Κρέατος-ΣΕΒΕΚ), Δρ. Ευαγγελία Σωσσίδου (Δ/ντρια Ερευνών ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ), Δρ. Ευδοκία Κρυσταλλίδου (Αν. Δ/ντρια Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής), κ Δημήτρης Μιχαηλίδης (Συνεργάτης Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής) & κ Βασίλης Μπούγιας (MULTIVAC) με συντονιστή τον κ Πάνο Κατσαχνιά (Αρχισυντάκτης MEAT PLACE). Οκτακόσιοι ακόμα μπορούσαν να βλέπουν, να ακούνε και να υποβάλλουν ερωτήσεις μέσω διαδικτύου.
Οι τίτλοι των εισηγήσεων ήταν: «Η Συμβολή της Ελληνικής Βιομηχανίας στην Υπεραξία του Κρέατος και οι Προοπτικές της», «Η Ευζωία των Παραγωγικών Ζώων: Πως συμβάλει στη δημιουργία Υπεραξίας του Κρέατος», «Προστιθέμενη αξία σε Ελληνικές φυλές βοοειδών – Τα Παραδείγματα της Βραχυκερατικής & Κόκκινης Φυλής στα ορεινά της Ροδόπης», «Η Ποιότητα εδράζεται στην σωστή Εκτροφή» και «Τα Πλεονεκτήματα της Συσκευασίας», αλλά αυτό που εντυπώθηκε στο μυαλό όλων ήταν αυτό που ακούστηκε: Η «κουράδα», όση άχνη ζάχαρη και να της βάλεις, δεν γίνεται κουραμπιές.
Με απλά λόγια υπεραξία μπορείς να δημιουργήσεις πάνω σε μια αξία. Η αρχική αξία, όσο μικρή και αν είναι, είναι η απολύτως σημαντική αξία και μάλιστα η αξία αυτή (το κρέας, ο πραγματικός πλούτος) να έχει προδιαγραφές που να της επιτρέπουν να δεχθεί υπεραξίες. Και ενώ οι παραγωγοί πραγματικού πλούτου είναι οι κτηνοτρόφοι, τελικά απασχολούνται 365 μέρες τον χρόνο, δίπλα στα ζώα τους και είναι φτωχοί, ενώ οι πλούσιοι βρίσκονται στην μεταποίηση και τις υπηρεσίες.
Μερικά από τα πολύ ενδιαφέροντα που ακούστηκαν στην ψηφιακή ημερίδα είναι:
Ο αγρότης (γεωργός, κτηνοτρόφος κλπ) είναι ο εξ επαγγέλματος φροντιστής του περιβάλλοντος και φροντιστής της βιωσιμότητάς του (αειφορίας του), και σε κάθε κύκλο του περιβάλλοντος μαζεύουν το περίσσευμα της ισορροπίας, και το διαθέτουν. Η λέξη κλειδί σε όλη την αγροτική παραγωγή, είναι η παραγωγή να είναι προσαρμοσμένη στην ισορροπία του περιβάλλοντος.
Το ουσιαστικό πρόβλημα βρίσκεται στην κατανομή του παραγόμενου πλούτου τόσον της αρχικής αξίας, όσο και της υπεραξίας, η οποία είναι πολλαπλάσια. Καταγράφηκε ότι η υπεραξία στα τρόφιμα κατανέμεται ανισομερώς με το μέγιστο της υπεραξίας να εισπράττεται από τον τελικό κρίκο της αγροδιατροφικής αλυσίδας και να μην φθάνει κάτι στον παραγωγό-αγρότη.
Η εισαγόμενη σόγια, κυρίως για τις βιομηχανικές εκτροφές, μπορεί και πρέπει να αντικατασταθεί από τοπική παραγωγή ενδημικών ζωοτροφών. Ειδικά στην Ελλάδα μπορεί να αξιοποιούνται ως ζωοτροφές τμήματα από τα εσπεριδοειδή, από τις ελιές, από βελανίδια και από τα σταφύλια, προσδίδοντας μια ευχάριστη γεύση στο παραγόμενο κρέας και διατροφικές ωφέλειες. Πολλοί κτηνοτρόφοι δήλωσαν ότι χρησιμοποιούν τοπικά βότανα για τον εμπλουτισμό των ζωοτροφών και για προστασία από ασθένειες.
Η τραγική έλλειψη βοσκησίμων γαιών ταλαιπωρεί αφάνταστα την κτηνοτροφία και κυρίως την περιαστική και την εξαναγκάζει σε οικονομική εξάντληση ή/και καταστροφή της.
Η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικό πλεονέκτημα κυρίως στην αιγοπροβατοτροφία και την πτηνοτροφία, καθόσον ο ανταγωνισμός στα βοοειδή είναι άνισος. Η εισαγόμενη οικονομική «αιμορραγία» έχει κατακτήσει το 85% της κατανάλωσης βόειου κρέατος.
Δεν μπορεί να προσφέρεται τοπική παραδοσιακή γαστρονομία, όπου η Ελλάδα έχει ισχυρότατο συγκριτικό πλεονέκτημα, με εισαγόμενα κρέατα ή ακόμα και με εισαγόμενες φυλές. Αναφέρθηκε «απάκι» Κρήτης, που παρασκευάσθηκε στην Κρήτη, με κρέας Πολωνίας
Στα καλά χαρακτηριστικά του κρέατος βοηθά καταλυτικά η σωστή διατροφή και η καλή διαβίωση του παραγωγικού ζώου. Μάλιστα οι κτηνοτρόφοι έχουν παρατηρήσει ότι οι τελευταίες 40-60 ημέρες είναι καθοριστικές για τα καλά χαρακτηριστικά του κρέατος.
Έχει παρατηρηθεί η εγκατάλειψη ζώων τα οποία ήταν οι συνεργάτες μας τα τελευταία 5-6 χρόνια μετά την έξοδο από την «παραγωγή». Είναι λάθος, δίνει υποβαθμισμένα κρέατα και είναι κακή συμπεριφορά στα ζώα μας.
Αναφέρθηκε ότι έχουν γίνει τουλάχιστον τρία προγράμματα για την ευζωία των ζώων τα τελευταία δέκα χρόνια, αλλά δεν αναφέρθηκε η συμμετοχή αγροτών στην επιλογή των θεμάτων της έρευνας, δεν αναφέρθηκε η συμμετοχή των κτηνοτρόφων σε ομάδες παρακολούθησης και δεν έγινε αισθητή η ενσωμάτωση των συμπερασμάτων και η αποτελεσματικότητα της έρευνας στην ζώσα πραγματικότητα των κτηνοτρόφων.
Οι κτηνοτρόφοι των οικογενειακής μορφής ελληνικών εκμεταλλεύσεων, όπως είναι σχεδόν όλοι οι έλληνες κτηνοτρόφοι, μέλη του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής, «ζούν» μαζί με τα ζώα τους τις πέντε ελευθερίες της ευζωϊας, που είναι: Η ελευθερία από πείνα, δίψα & σφάλματα διατροφής, η ελευθερία έκφρασης φυσιολογικής συμπεριφοράς, η ελευθερία από φόβο και αγωνία, η ελευθερία από πόνο, τραυματισμούς ή ασθένεια και η ελευθερία από καταπόνηση που οφείλεται στο περιβάλλον.
Και ενώ οι κτηνοτρόφοι προσφέρουν ανοιχτόκαρδα στους εκτρεφόμενους συνεργάτες τους, τα ζώα, τις πέντε ελευθερίες, η σημερινή ελληνική πολιτεία δεν φαίνεται να εξασφαλίζει στοιχειώδεις συνθήκες «ευζωίας-ευημερίας» στους κτηνοτρόφους.
Η ευζωία δημιουργεί πραγματική αξία στο κρέας, με την μεγαλύτερη απόδοση στην ποσότητα του κρέατος. Αυτό θα πρέπει να ισοσκελίζεται με τις προτιμήσεις των καταναλωτών στα ελληνικά κρέατα. Εάν οι έλληνες καταναλωτές δεν επιλέγουν, έστω προτιμησιακά τα ελληνικά κρέατα, τότε υπάρχει πρόβλημα.
Το στρές της μεταφοράς είναι πολύ σημαντικό στα χαρακτηριστικά του κρέατος. Έχουν γίνει ειδικές έρευνες και υπάρχουν στοιχεία, αλλά η τελευταία τριήμερη σχολή μεταφορέων ζώντων ζώων έγινε στην Ελλάδα πριν πολύ καιρό.
Τα σφαγεία πρέπει να είναι κοντά στις εκτροφές και βέβαια να μπορούν να ξεκουρασθούν τα ζώα τουλάχιστον έξη ώρες πριν. Είναι τραγικό να έρχονται μετά από ταξίδι 20-30 ωρών (εισαγόμενα) και να πάνε κατ’ ευθείαν στο σφαγείο. Τελικά το κρέας είναι «σκούρο» και μικρότερης διατηρησιμότητας. Δεν ελέγχει κανείς.
Οι κτηνοτρόφοι ανέφεραν ότι η σωστή σφαγή βοηθά την ποιότητα του κρέατος. Ακόμα και η «τσιμπίδα» δημιουργεί ορατές βλάβες στο κρέας. Αλλά στην Ελλάδα μόνο τέσσερα (4) σφαγεία προσφέρουν δυνατότητα αναισθητοποίησης με CO2.
Υπάρχουν «γριμάτσες» για να διακρίνει κάποιος τα επίπεδα πόνου ενός ζώου!
Η Ελλάδα παράγει συνολικά 458.000tn κρέατος ετησίως & καταναλώνει ακολουθώντας βόρειο- Ευρωπαϊκά πρότυπα διατροφής 860.000tn κρέας ετησίως!!! … Ακόμα και για λόγους εθνικής οικονομίας (και βέβαια υγείας) πρέπει να επανέλθει η Μεσογειακή δίαιτα με ελληνικά τοπικά εποχιακά αγροτικά τρόφιμα στην Ελληνική κατανάλωση.
Η ομαλή συνεχής τροφοδοσία της αγοράς με καλό κρέας και με συνέπεια επιβάλει να αναγνωρισθεί το επάγγελμα του παχυντή και για τα αιγοπρόβατα. Επίσης να μην τροφοδοτείται η αγορά κρέατος μόνο με τα παραπροϊόντα της κύριας παραγωγικής διαδικασίας, που μέχρι σήμερα είναι η παραγωγή γάλακτος, αλλά να οργανωθεί κρεοπαραγωγός κτηνοτροφία και στα αιγοπρόβεια.
Οι Έλληνες καταναλωτές είναι ανεκπαίδευτοι και μη επαρκώς ενημερωμένοι.
Ο μαξιμαλιστικός ανεφάρμοστος νόμος αδειοδότησης κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων (Ν 4056/2012) έχει αφήσει χωρίς επαγγελματικές προοπτικές, χωρίς τυπικές δυνατότητες και χωρίς χρηματοδοτήσεις, το 85% των Ελλήνων κτηνοτρόφων, και στην Αττική!!!
Η αδυναμία εφαρμογής από την πολιτεία του κτηνιάτρου εκτροφής με ουσιαστικές αρμοδιότητες, όπως ο ορκωτός λογιστής στα οικονομικά και ο μηχανικός στις οικοδομές, ψαλιδίζει τις καλές προθέσεις των κτηνοτρόφων και καταστρέφει την κτηνοτροφία.
Χωρίς σχολές κτηνοτρόφων, χωρίς «θερμοκοιτίδες» κτηνοτροφικής επιχειρηματικότητας, και χωρίς σχολές αγροτικής επαγγελματικής κατάρτισης οι καλές προσπάθειες του MEAT days και MEAT place μένουν απλώς ευχές.
Ο Κτηνοτροφικός Σύλλογος Περιφέρειας Αττικής, όπως είπε η κα Μάγδα Κοντογιάννη, κτηνοτρόφος, 6932094231, γραμματέας του Κτηνοτροφικού Συλλόγου δίνει πάρα πολύ μεγάλη σημασία σε όλες τις μορφές αγροτικής επαγγελματικής κατάρτισης. Στην περίοδο της πανδημίας (10 μήνες) πραγματοποίησε σαράντα εννέα (49) δημόσιες διαδικτυακές συζητήσεις για την αγροτική επιχειρηματικότητα (κάθε Τετάρτη, στις 12.00) και σαράντα τρείς (43) δημόσιες διαδικτυακές συναντήσεις ΑΓΡΟΤΙΣΣΩΝ (κάθε Τρίτη, στις 21.00).
Για την διαμόρφωση των τελικών θέσεων του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Αττικής για την υπεραξία στο κρέας και την σημασία της σωστής εκτροφής και καλής διαβίωσης συνεργάσθηκαν οι: κα Μάγδα Κοντογιάννη, κ Νίκος Κορδαλής, κ Γιάννης Κοντογιάννης, κα Αθηνά Μιχαηλίδου και ο κ Κώστας Μαντζουράνης, σε συσκέψεις στο zoom με την υποστήριξη του Skywalker-Εργασία στην Ελλάδα.
Για την καταγραφή, Δημήτρης Μιχαηλίδης, Αγρονέα
