Συσσίτιο κατά την Γερμανική Κατοχή

Στην ασπρόμαυρη εικόνα εποχής διακρίνεται ένας ηλικιωμένος κύριος με μπαστούνι να κρατά ένα τενεκεδάκι συσσιτίου και γύρω του μικρά παιδιά να περιμένουν κι αυτά για τη διανομή του συσσιτίου από τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό

Στις 28 Οκτωβρίου 1940 η Ιταλία κήρυξε τον πόλεμο στην Ελλάδα. Μετά από αντίσταση από τη μεριά της χώρας μας που κράτησε πολλούς μήνες, την άνοιξη του 1941 της επιτέθηκε και η σύμμαχος της Ιταλίας, η ναζιστική Γερμανία. Παρά την αρχική αντίσταση της Ελλάδας τελικά ηττήθηκε και καταλήφθηκε από τους Γερμανούς, τους Ιταλούς και τους συμμάχους τους Βούλγαρους που τη χώρισαν σε τρεις ζώνες κατοχής.

Από τότε και μέχρι το φθινόπωρο του 1944 έχουμε λοιπόν την περίοδο της Κατοχής. Ανάμεσα στα πολλά βάσανα που πέρασε ο ελληνικός λαός την περίοδο της Κατοχής, το πιο τρομερό ήταν η μεγάλη πείνα, από την οποία ειδικά τον πρώτο χρόνο (1941-1942) πέθαναν χιλιάδες άνθρωποι.

Οι κατακτητές άρπαξαν από τη χώρα ό,τι τους ήταν χρήσιμο για τον πόλεμο που συνέχιζαν με άλλες χώρες (Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος): τρόφιμα, πρώτες ύλες από τα εργοστάσια, μεταφορικά μέσα και καύσιμα, χρήματα. Λεηλατούσαν λοιπόν τη χώρα χωρίς να νοιάζονται αν θα κατάφερνε να επιζήσει ο ελληνικός λαός. Έπεσε μεγάλη φτώχεια γιατί έκλεισαν εργοστάσια και μαγαζιά και ο κόσμος έμεινε χωρίς δουλειά. Επίσης τα λεφτά έχασαν την αξία τους γιατί οι κατακτητές τύπωναν δικά τους σε μεγάλες ποσότητες και ανάγκαζαν τους Έλληνες να τα δέχονται για αληθινά. Μετά από λίγο καιρό, για να αποκτήσει κάποιος οτιδήποτε έπρεπε να το ανταλλάξει με κάτι άλλο γιατί κανείς δε δεχόταν χρήματα. Πιο πολύ υπέφεραν από την πείνα οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων και ειδικά της Αθήνας καθώς και οι κάτοικοι των νησιών. Αυτό συνέβη γιατί με τον πόλεμο είχαν καταστραφεί σε μεγάλο βαθμό οι δρόμοι και δεν μπορούσαν να έρθουν τρόφιμα (σιτάρι, λάδι, όσπρια, λαχανικά) από την επαρχία όπου τα καλλιεργούσαν.

Τα συσσίτια, κυρίως με τη φροντίδα του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, ήταν καθημερινό φαινόμενο, ενώ το χειμώνα του 1941, οι άνθρωποι στις πόλεις πέθαιναν στους δρόμους, ψάχνοντας για τροφή. Η πείνα έπληξε κυρίως τα παιδιά, που υπέφεραν από τον υποσιτισμό, την ελονοσία και τη φυματίωση. Συνολικά, υπολογίζεται ότι οι νεκροί λόγω της πείνας και των κακουχιών την περίοδο της γερμανικής κατοχής, ανήλθαν στους 260.000.

Φωτογραφία: Συσσίτιο. Αθήνα, Δεκέμβριος 1941

Βούλα Θεοχάρη Παπαϊωάννου