Χρόνια δυσκοιλιότητα: Τι είναι; Όλες οι πιθανές αιτίες και τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Πρόληψη, παράγοντες κινδύνου, επιπλοκές & όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις.

Η δυσκοιλιότητα είναι ένα συνηθισμένο πεπτικό πρόβλημα. Οι περισσότερες περίοδοι δυσκοιλιότητας είναι βραχυπρόθεσμες και ονομάζονται «οξεία δυσκοιλιότητα». Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι έχουν μακροπρόθεσμα συμπτώματα, φαινόμενο γνωστό ως χρόνια δυσκοιλιότητα.

Η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι δυσάρεστη και να επηρεάσει την καθημερινότητα ενός ατόμου. Ενώ ορισμένες αιτίες πρόκλησής της είναι σχετικά καλοήθεις και ιδιαίτερα θεραπεύσιμες, άλλες μπορεί να είναι πιο σοβαρές.

Τι είναι η χρόνια δυσκοιλιότητα;

Ο καθένας βιώνει δυσκοιλιότητα σε διαφορετικής έντασης και διάρκειας επίπεδο. Οι περισσότερες περιπτώσεις δυσκοιλιότητας είναι βραχυπρόθεσμες ή οξείες. Συχνά συμβαίνουν μετά από κάποια αλλαγή στη διατροφή ή τις συνήθειες άσκησης, και είναι θεραπεύσιμες με μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Σε σπανιότερες περιπτώσεις, η δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι χρόνια, που σημαίνει ότι τα συμπτώματά της είναι μακράς διαρκείας. Οι γιατροί θεωρούν τη δυσκοιλιότητα χρόνια εάν:

Διαρκεί για 3 μήνες ή περισσότερο

Διαταράσσει τη ζωή και την καθημερινή λειτουργία ενός ατόμου

Δεν επιλύεται μετά από αλλαγή στη διατροφή ή την άσκηση

Επιλύεται μόνο με με συνταγογραφούμενα φάρμακα

Συμπτώματα

Για να λάβει διάγνωση χρόνιας δυσκοιλιότητας, ένα άτομο πρέπει να εμφανίσει τουλάχιστον τρία από τα ακόλουθα συμπτώματα μέσα σε μια περίοδο 3 μηνών:

Να έχει λιγότερες από τρεις αφοδεύσεις την εβδομάδα

Τα κόπρανά του να είναι σκληρά, ογκώδη ή να έχουν σχήμα βοτσάλου

Να πιέζεται για να αδειάσει το έντερό του

Να αισθάνεται ότι το ορθό δεν είναι εντελώς άδειο μετά από μια κίνηση του εντέρου

Να έχει αίσθημα σαν να υπάρχει απόφραξη στο ορθό

Να χρειάζεται βοήθεια για να αδειάσει το ορθό, ασκώντας για παράδειγμα πίεση στην κοιλιά

Τα δευτερεύοντα συμπτώματα της χρόνιας δυσκοιλιότητας περιλαμβάνουν:

Φούσκωμα

Ναυτία

Κοιλιακό άλγος

Απώλεια της όρεξης

Αιτίες

Αν και τα άτομα με χρόνια δυσκοιλιότητα αντιμετωπίζουν παρόμοια συμπτώματα, η αιτία της δυσκοιλιότητας μπορεί να ποικίλει.

Συνηθισμένες αιτίες

Οι πιο συνηθισμένες αιτίες της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνουν:

Αργή κίνηση των κοπράνων μέσω του παχέος εντέρου

Δυσκολία στην κατανάλωση ισορροπημένης διατροφής, με έλλειψη φυτικών ινών από φρούτα και λαχανικά

Ανεπαρκή πρόσληψη υγρών που οδηγεί σε αφυδάτωση

Έλλειψη άσκησης που οδηγεί σε επιβράδυνση της πέψης

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου

Παρενέργειες φαρμάκων

Προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως στρες, άγχος, κατάθλιψη, διατροφικές διαταραχές

Λιγότερο συχνές αιτίες

Οι λιγότερο συχνές αιτίες της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνουν:

Ορμονικές ανισορροπίες, όπως ο υπερθυρεοειδισμός

Συνθήκες που επηρεάζουν τον μεταβολισμό, όπως ο διαβήτης

Διαταραχές που επηρεάζουν τον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη, όπως η νόσος του Πάρκινσον

Κοιλιοκάκη

Φλεγμονή που συνδέεται με εκφυλιστική νόσο ή πρωκτίτιδα

Απόφραξη των εντέρων ή του ορθού

Οικογενειακό ιστορικό δυσκοιλιότητας

Άλλες αιτίες

Ορισμένα συμπληρώματα διατροφής και φάρμακα μπορεί επίσης να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα. Αυτά περιλαμβάνουν:

Συμπληρώματα σιδήρου

Συμπληρώματα ασβεστίου

Αντιόξινα

Διουρητικά

Αντιισταμινικά

Αναστολείς διαύλων ασβεστίου

Ορισμένα αντικαταθλιπτικά

Αντιψυχωτικά

Αντιεπιληπτικά

Φάρμακα για τη θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον

Άγνωστες αιτίες

Μπορεί να μην είναι πάντα δυνατό να προσδιοριστεί τί προκαλεί τη δυσκοιλιότητα. Η χρόνια δυσκοιλιότητα που εμφανίζεται χωρίς κάποια γνωστή αιτία είναι γνωστή ως χρόνια ιδιοπαθής δυσκοιλιότητα.

Θεραπεία

Οι θεραπείες για τη χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τη σοβαρότητά της και την υποκείμενη αιτία της. Μερικές πιθανές επιλογές θεραπείας είναι οι:

Αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής

Η θεραπεία πρώτης γραμμής για τη χρόνια δυσκοιλιότητα είναι οι αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

Αύξηση της πρόσληψης ινών

Οι διαιτητικές ίνες διευκολύνουν τα κόπρανα να περάσουν μέσα από τα έντερα πιο γρήγορα. Ένας γιατρός μπορεί να συμβουλεύσει σχετικά με τη αύξηση σταδιακά της πρόσληψης ινών με την εισαγωγή περισσότερων φρούτων και λαχανικών στη διατροφή.

Επαρκής ενυδάτωση

Το νερό μαλακώνει τα κόπρανα, επιτρέποντάς τους να περνούν ομαλά μέσα από τα έντερα και το ορθό.

Αύξηση της σωματικής δραστηριότητας

Η τακτική κίνηση αυξάνει τη μυϊκή δραστηριότητα στα έντερα, βοηθώντας τα κόπρανα να περάσουν μέσα από το πεπτικό σύστημα. Ως εκ τούτου, η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ενθαρρύνει τις πιο τακτικές κινήσεις του εντέρου.

Επίσκεψη στο μπάνιο όταν προκύψει η παρόρμηση

Εάν ένα άτομο αγνοεί συχνά τα σήματα του σώματός του για να πάει τουαλέτα, δεν θα μπορεί να βιώσει την ώθηση για κίνηση του εντέρου, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τη δυσκοιλιότητα.

Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα

Εάν οι αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής δεν είναι αποτελεσματικές, ένα άτομο μπορεί να επιθυμεί να δοκιμάσει μη συνταγογραφούμενα φάρμακα για να μαλακώσει τα κόπρανα ή να αυξήσει τις κινήσεις του εντέρου του.

Ορισμένες επιλογές περιλαμβάνουν:

Συμπληρώματα ινών, τα οποία προσθέτουν όγκο στα κόπρανα

Μαλακτικά κοπράνων, τα οποία αντλούν νερό από τα έντερα για να υγρανθούν τα κόπρανα

Οσμωτικά, τα οποία αυξάνουν το υγρό στο παχύ έντερο

Λιπαντικά, όπως το ελαιόλαδο, που βοηθούν την ομαλή διέλευση των κοπράνων

Διεγερτικά, που βοηθούν στην κίνηση του εντέρου

Κλύσματα και υπόθετα για την παροχή λίπανσης και διέγερσης

Συνταγογραφούμενα φάρμακα

Εάν τα μη συνταγογραφούμενα καθαρτικά και οι φυσικές θεραπείες δεν ανακουφίζουν τη δυσκοιλιότητα ενός ατόμου, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει κάποιο ειδικό φάρμακο. Τα φάρμακα με λιπιπροστόνη και λινακλοτίδη είναι γενικά αποτελεσματικά στη θεραπεία της χρόνιας δυσκοιλιότητας.

Εκπαίδευση βιοανάδρασης

Η εκπαίδευση βιοανάδρασης είναι ένας τύπος συμπεριφορικής θεραπείας που στοχεύει στη θεραπεία της δυσκοιλιότητας και άλλων τύπων δυσλειτουργίας του εντέρου, με την εκμάθηση τρόπων χαλάρωσης και άσκησης πίεσης στους πυελικούς μυς που υποστηρίζουν την ουροδόχο κύστη και το έντερο. Με τη χαλάρωση αυτών των μυών την κατάλληλη στιγμή, μπορεί να αυξήσει κανείς την πιθανότητα μιας επιτυχημένης κίνησης του εντέρου.

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης βιοανάδρασης, ένας θεραπευτής μπορεί να εισαγάγει ένα μακρύ σωλήνα που ονομάζεται καθετήρας στο ορθό για τη μέτρηση της έντασης στους μυς.

Χειρουργική επέμβαση

Η χειρουργική επέμβαση για χρόνια δυσκοιλιότητα είναι σπάνια. Ωστόσο, ένας ασθενής μπορεί να τη χρειαστεί για να αφαιρέσει μια απόφραξη του εντέρου ή μέρος ενός άρρωστου παχέος εντέρου.

Πρόληψη

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της δυσκοιλιότητας είναι η υιοθέτηση συνηθειών του τρόπου ζωής που προωθούν την καλή πέψη, όπως:

Τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής

Κατανάλωση άφθονων υγρών

Τακτική άσκηση

Επαρκής ύπνος

Τήρηση φυσιολογικών ωραρίων ύπνου και αφύπνισης

Προσέλευση στην τουαλέτα όταν προκύψει η παρόρμηση

Παράγοντες κινδύνου

Οι ακόλουθες ομάδες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιας δυσκοιλιότητας:

Άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών

Γυναίκες, ιδίως εκείνες που είναι έγκυες

Άτομα με περιορισμένη κινητικότητα

Άτομα που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα

Άτομα με ψυχικές παθήσεις, όπως άγχος, κατάθλιψη ή διατροφική διαταραχή

Επιπλοκές

Τα σκληρά κόπρανα ή η συνεχής άσκηση πίεσης μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές, όπως:

Πρωκτικές σχισμές, οι οποίες είναι μικρά δάκρυα μέσα στον πρωκτό

Αιμορροΐδες, οι οποίες είναι πρησμένες φλέβες στον πρωκτό

Ενσφήνωση κοπράνων, που είναι η  συσσώρευση σκληρών κοπράνων στο εσωτερικό του εντέρου

Πρόπτωση του ορθού, όπου μια περιοχή του ορθού εκτείνεται και προεξέχει από τον πρωκτό

Υποδεικνύει η δυσκοιλιότητα άλλη ιατρική κατάσταση;

Η χρόνια δυσκοιλιότητα είναι σπάνια το αποτέλεσμα μιας σοβαρής υποκείμενης κατάστασης. Συνήθως βελτιώνεται με αλλαγές στον τρόπο ζωής και θεραπείες με μη συνταγογραφούμενα φάρμακα.

Ένα άτομο θα πρέπει να μιλήσει με το γιατρό του, εάν οι παραπάνω θεραπείες δεν διευκολύνουν τη δυσκοιλιότητά του και εκείνος μπορεί να συστήσει εξετάσεις για να ελέγξει για υποκείμενα προβλήματα υγείας.

Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, η χρόνια δυσκοιλιότητα μπορεί να είναι ένα σημάδι του καρκίνου του παχέος εντέρου.

Επικοινωνία με έναν γιατρό

Ένα άτομο θα πρέπει να μιλήσει με τον γιατρό του, εάν έχει χρόνια δυσκοιλιότητα που επηρεάζει τη σωματική ή ψυχική υγεία του ή την καθημερινή ζωή του.

Θα πρέπει επίσης να μιλήσει με ένα γιατρό εάν η δυσκοιλιότητα συνοδεύεται με οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπτώματα:

Αίμα στα κόπρανα

Έντονο πόνο κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου

Ανεξήγητη απώλεια βάρους