Η Ελλάδα σε έναν πολυπολικό και πολυπολιτισμικό κόσμο

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 κατέρρευσε ο κομμουνισμός και σταδιακά περάσαμε από το δίπολο Ανατολή-Δύση σε έναν, προϊόντος του χρόνου, πολυπολικό κόσμο. Πλέον τα κέντρα ισχύος όπως έχουν διαμορφωθεί είναι τα εξής:

ΗΠΑ, Ευρώπη, Ρωσία, Κίνα κι ενδέχεται σε κάποιο χρονικό σημείο να εμφανιστεί ως παίχτης παγκόσμιας εμβέλειας και η Ινδία. Είναι σαφές ότι αυτές τις δυνάμεις πλαισιώνονται και από άλλες μικρότερης ισχύος, που όμως επιθυμούν και σε ένα βαθμό διαδραματίζουν ρόλο στα τεκταινόμενα, τουλάχιστον της ευρύτερης περιοχής τους.

Παρατηρούμε ότι όλες αυτές οι χώρες/ενώσεις χωρών ανήκουν σε διαφορετικούς πολιτισμούς με την εξαίρεση των ΗΠΑ και Δυτικής Ευρώπης που ανήκουν στον ίδιο. Η Ευρώπη μάλιστα είναι μια ιδιάζουσα περίπτωση, καθώς εμπεριέχει δύο διαφορετικά υποσύνολα, αυτό της Δυτ. Ευρώπης -που στηρίζεται αφενός σε καθαρά πολιτισμικά χαρακτηριστικά κι αφετέρου στον καθολικισμό και τα διάφορα παρακλάδια του (πχ Προτεστάντες), τουλάχιστον στην πλειοψηφία των κρατών που την απαρτίζουν-, και αυτό της Ανατολικής Ευρώπης με κύριο γνώρισμα, στις πλείστες των περιπτώσεων, την Χριστιανική Ορθόδοξη πίστη η οποία καθορίζει ακόμα και τώρα που μιλάμε πρακτικές αλλά και συμπεριφορές.

Σε αυτόν λοιπόν τον πολυπολικό κόσμο, ρόλο κλειδί παίζουν οι πολιτισμοί. Κι αυτό γιατί παρόλο που υπήρχε η θεώρηση -και ακόμη κάποιοι το πιστεύουν- ότι τελικά η οικονομία θα υπερισχύσει και θα αμβλύνει τις όποιες διαφορές, αποδεικνύεται ότι αυτό δεν ισχύει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει σύγκρουση, τουλάχιστον επί του παρόντος και σίγουρα αυτό δεν αφορά όλους τους εμπλεκόμενους.

Σε αυτό το σημείο ίσως θα ήταν ωφέλιμο να επικεντρωθούμε σε ορισμένους από τους πολιτισμούς και όχι σε όλους, αφενός γιατί σε αυτό το άρθρο μας ενδιαφέρουν μόνο εκείνοι οι οποίοι αλληλεπιδρούν με τον δικό μας και αφετέρου για απλοποίηση, ώστε να είναι δυνατόν να εντοπίσουμε τα μοτίβα άσκησης πίεσης, αλλά και αντίστασης από και προς τη χώρα μας, αλλά και εν γένει τον Δυτικό Πολιτισμό. Οι πολιτισμοί λοιπόν με τους οποίους θα ασχοληθούμε -εκτός φυσικά από τον Ευρωπαϊκό -Δυτικής κι Ανατολικής Ευρώπης- είναι οι:
Ισλαμικός
Σινικός
Ινδουιστικός

Ξεκινώντας λοιπόν με τα του οίκου μας παρατηρούμε ότι η Ευρώπη είναι χωρισμένη σε δύο υποσύνολα, τα οποία ενώ μεν έχουν σημεία επαφής έχουν και τεράστιες διαφορές ειδικά σε ό,τι αφορά τον γεωστρατηγικό προσανατολισμό. Όπως προαναφέρθηκε η Ευρώπη χωρίζεται στην Ανατολική και την Δυτική, κυρίως βάσει της κουλτούρας που αναπτύχθηκε, εξαιτίας των δύο βασικών κλάδων της Χριστιανοσύνης -Ορθοδοξία και Καθολικισμό-. Αυτή η διαφοροποίηση, μεταξύ άλλων, επέφερε και άλλες, τόσο στην οικονομική όσο στην κοινωνική αλλά εντέλει και στην πολιτική ζωή.

Βασικά στοιχεία για την κατανόηση της κατάστασης στην Γηραιά Ήπειρο, τα οποία και πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη είναι:
Η οικονομική κρίση από το 2010 και μετά κυρίως, η οποία ακόμα και τώρα υφίσταται καθώς τα αντανακλαστικά της ΕΕ δεν φημίζονται για την ταχύτητά τους αλλά επιπλέον προέκυψαν θέματα, όπως ο COVID-19, που πήγαν πίσω την οικονομία συνολικά των Ευρωπαϊκών κρατών.
Δημογραφικό. Ο Πληθυσμός της Ευρώπης, κυρίως της Δυτικής, γερνάει και αυτό έχει σοβαρή επίπτωση τόσο στην οικονομία, στην κοινωνική ζωή των ανθρώπων αλλά και στις προοπτικές ακόμα και των ίδιων των χωρών. Παρατηρώντας δε τη διαχείριση και αυτού του προβλήματος βλέπουμε ότι ειδικά στις βόρειες χώρες -και στους δορυφόρους τους, τουλάχιστον αυτές που ελέγχουν οικονομικά…- έχει προκριθεί η βραχυπρόθεσμη λύση, της οποίας όμως τα αποτελέσματα θα φανούν σε περίπου δύο γενιές, της αθρόας εισροής λαθραίων όχι πλέον μεταναστών αλλά εποίκων -μετά από συγκεκριμένο διάστημα όσους θέλουν να κρατήσουν τους μονιμοποιούν- ώστε να αυξήσουν και τον πληθυσμό τους με νεαρά άτομα και να έχουν εργατικά χέρια για τις εργασίες που οι γηγενείς πλέον δεν επιθυμούν να ασκήσουν.

Έχοντας αναφέρει τα παραπάνω είναι απορίας άξιο για το πως η ΕΕ βλέπει τον εαυτό της σε 20 χρόνια. Ποια θα είναι η θέση της σε έναν κόσμο που οι υπόλοιποι παίκτες θα λειτουργούν -και ήδη λειτουργούν-ανταγωνιστικά, για να κερδίσουν τη θέση που θεωρούν ότι τους ανήκει δικαιωματικά;

Το έτερο μέλος, και πιο σημαντικό από άποψη ισχύος, του Δυτικού πολιτισμού -οι ΗΠΑ- ενώ κατάφεραν να ανακάμψουν από την κρίση του 2008 έχουν κάποια χρόνια που ομφαλοσκοπούν, κάνοντας παράλληλα πράξη και το λεγόμενο pivot to Asia, καθώς θεωρούν ως άκρως επικίνδυνη για τα συμφέροντά τους σε παγκόσμιο επίπεδο την Κίνα. Οι ΗΠΑ λοιπόν παραχωρώντας χώρο σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή και η Ανατολική Μεσόγειος έδωσαν την δυνατότητα σε χώρες όπως η Τουρκία και η Ρωσία να καλύψουν το κενό που παρουσιάστηκε και να προωθήσουν τα συμφέροντά τους.

Προφανώς για όσα έχουν συμβεί στην γειτονιά μας τα τελευταία χρόνια φέρουν ακέραια ευθύνη τόσο οι ΗΠΑ όσο και η άτολμη και ανύπαρκτη ΕΕ. Αναφέρομαι τόσο στην υποστήριξη στην Τουρκία όσο και στην Αραβική Άνοιξη αλλά και στην διάλυση της Λιβύης του Καντάφι που, όσο και να μην θέλουν να το δουν, οδήγησε σε αποσταθεροποίηση σημαντικό κομμάτι της Βορείου Αφρικής και τα αποτελέσματα αυτής η χώρα τα βιώνει ως σήμερα και για εύλογο χρονικό διάστημα ακόμα.

Είναι κατανοητό ότι ο Δυτικός πολιτισμός, έχοντας κάνει όλες εκείνες τις λάθος επιλογές, δείχνει σημάδια υποχώρησης αν όχι… παρακμής. Επειδή λοιπόν η φύση απεχθάνεται το κενό αυτό μοιραία θα καλυφθεί.

Δύο πολιτισμοί παλεύουν για να καλύψουν το διαφαινόμενο κενό. Ο Ισλαμικός αλλά και ο Σινικός.
Σινικός Πολιτισμός

Ο Σινικός την αποδυνάμωση της Δύσης προσπαθεί να την εκμεταλλευτεί κυρίως οικονομικά και γι’ αυτό χρησιμοποιεί αφενός τη διασύνδεση, μέσω μίας χερσαίας οδού και μίας θαλάσσιας -one belt, one road-, κρατών στα οποία δημιουργεί οικονομική εξάρτηση -στις πλείστες των περιπτώσεων- ώστε να μπορεί με ευκολία να μεταφέρει τα παραγόμενα στο έδαφός της προϊόντα κυρίως στην ΕΕ. Στο θαλάσσιο σκέλος αυτού του project έχει θέση και η Ελλάδα με το λιμάνι του Πειραιά, το κομμάτι εκείνο που διαχειρίζεται η COSCO.

Η Κίνα λοιπόν είναι μια τεράστια χώρα και εδαφικά και πληθυσμιακά. Για να επιτύχει το σχέδιό της για οικονομική κυριαρχία απαιτείται αφενός ενεργειακή κάλυψη κι αφετέρου πρόσβαση σε ορυκτά τα οποία είναι απαραίτητα σε όλα όσα έχει σχεδιάσει να επιτύχει. Γι’ αυτόν τον λόγο δημιούργησε οικονομικές σχέσεις/εξαρτήσεις σε πολλές χώρες της Αφρικής εκτοπίζοντας μάλιστα χώρες που παραδοσιακά είχαν ενδιαφέροντα εκεί. Αναφερόμενοι στις εξαρτήσεις που δημιουργεί η Κίνα θα πρέπει να τονίσουμε ότι λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε να αδρανοποιήσουν τα αντανακλαστικά των χωρών που υπόκεινται σε αυτές και να πάψουν να αναζητούν ζωτικό χώρο, τουλάχιστον στον βαθμό που θα βλάψουν τα συμφέροντα της.

Αν με τα παραπάνω και την οπτικοποίηση που προσφέρει ο χάρτης σας ήρθαν στο μυαλό οι θεωρίες των Sir Halford Mackinder και Nichols Spyman για τις Heartland (1904) και Rimland (1942) αντίστοιχα (δείτε επόμενο χάρτη), ίσως και να μην απέχει η σκέψη σας από την πραγματικότητα -φυσικά η στρατηγική της Κίνας έχει προσαρμοστεί πλήρως στο σύγχρονο περιβάλλον-.

Επειδή όμως η οικονομία δεν είναι αρκετή για την παγκόσμια κυριαρχία έχουμε γίνει μάρτυρες της κατακόρυφης αύξησης τόσο της στρατιωτικής ισχύος όσο και της βιομηχανικής αλλά και τεχνολογικής επάρκειας της Κίνας. Αυτό επετεύχθη κυρίως μέσω της βιομηχανικής και στρατιωτικής κατασκοπείας, εννοείται και του reverse engineering όπου αυτό ήταν εφικτό. Σημαντική ώθηση στην αύξηση της τεχνογνωσίας της Κίνας δόθηκε εξαιτίας της μεταφοράς εργοστασίων του Δυτικού κόσμου -για μείωση του κόστους- στην επικράτειά της.
Ισλαμικός Πολιτισμός

Το Ισλάμ δεν είναι απλά μία θρησκεία. Θα ήταν λάθος να αναφερθούμε σε αυτό λαμβάνοντας υπόψιν μας μόνο αυτή του την έκφανση. Το Ισλάμ είναι ταυτοχρόνως πολιτικό, πολιτιστικό αλλά και κοινωνικό σύστημα. Αυτή την στιγμή παγκοσμίως υπάρχουν περίπου 1,9 δισεκατομμύρια μουσουλμάνοι. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το Ισλάμ χωρίζεται σε δύο κύρια θρησκευτικά υποσύνολα τους Σουνίτες που αριθμούν περίπου 1,5 δισεκατομμύρια και τους Σιίτες οι οποίοι βρίσκονται περίπου στα 300 εκατομμύρια. Υπάρχουν και άλλες θρησκευτικές ομάδες, εκτός των δύο που αναφέραμε, που είναι, πληθυσμιακά τουλάχιστον, μικρότερης δυναμικής.

Στον Ισλαμικό κόσμο, συνολικά, δεν υπάρχει κάποιο κράτος το οποίο να έχει ξεκάθαρα την πρωτοκαθεδρία. Μάλιστα πολλά είναι αυτά τα οποία ερίζουν γι’ αυτήν. Στο Σιιτικό κομμάτι τα πράγματα είναι ξεκάθαρα και τον πρώτο και κύριο λόγο τον έχει το Ιράν. Στο Σουνιτικό κομμάτι τα πράγματα περιπλέκονται και είναι τρεις χώρες οι οποίες διαγκωνίζονται. Αυτές είναι, η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος και η Τουρκία. Ειδικά η Τουρκία έχει επιλέξει να κινηθεί σε δύο άξονες για να αποκομίσει οφέλη και προφανώς την πολυπόθητη γι’ αυτήν ηγετική θέση στον Μουσουλμανικό κόσμο. Ο πρώτος άξονας προφανώς είναι αυτός της θρησκείας.

Η διαφοροποίηση της Τουρκίας σε αυτό το σημείο με τα περισσότερα Μεσανατολικά κράτη είναι ότι έχει επιλέξει να υποστηρίζει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα -αυτό μεταξύ άλλων το κάνει για να έχει πρόσβαση σε περιοχές ενδιαφέροντός της στο πλαίσιο του Νέο-οθωμανικού οράματος της ηγετικής της ελίτ (συνολικά)-. Προκειμένου δε να αποκομίζει οφέλη οικονομικά αλλά και να αύξηση την επιρροή της σε περιοχές όπως η Συρία συνεργάστηκε και εξακολουθεί να συνεργάζεται με τρομοκρατικές οργανώσεις όπως η ISIS. Αυτή η συνεργασία ξεκινάει από την παράνομη διακίνηση πετρελαίου μέχρι την υποστήριξη στα πεδία των μαχών. Μάλιστα δεν διστάζει τους αυτούς τρομοκράτες να τους μεταφέρει -με την ένοχη σιωπή και συνενοχή της γερμανικής Ευρώπης- είτε στη Λιβύη είτε στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Εννοείται ότι εκτός του να βοηθάει με κάθε μέσο τους τρομοκράτες επιπλέον και ακολουθώντας το μοντέλο της Κύπρου εισβάλλει στις διάφορες χώρες και εγκαθιστά φρουρές τις οποίες ποτέ δεν θα πάρει πίσω -τουλάχιστον όχι χωρίς σύγκρουση στην οποία θα ηττηθεί- με σκοπό τον έλεγχο των εδαφών και στη συνέχεια την προσάρτησή τους. Να μην μας διαφεύγει ότι ήδη η Τουρκία έχει επεκταθεί στην Αφρική και πέρα της Λιβύης σε χώρες όπως η Σομαλία και στοχεύει και αλλού. Και αυτό για να ασκεί πιέσεις σε χώρες όπως η Αίγυπτος και ταυτόχρονα να ελέγχει κατά το δυνατόν την είσοδο στην Μεσόγειο…

Ο δεύτερος άξονας είναι αυτός του Παντουρκισμού. Σταδιακά αν και πλέον είναι σε πλήρη εξέλιξη κι αυτό το σχέδιο δημιούργησε συμμαχίες με χώρες όπως το Πακιστάν και το Αζερμπαϊτζάν με σαφή σκοπό να αποκτήσει ερείσματα σε ολόκληρη την κεντρική Ασία. Αυτό θα της δώσει τη δυνατότητα να αυξήσει τις εξαγωγές της έτι περαιτέρω συνεπώς και το ΑΕΠ της αλλά κυρίως να πάψει να είναι ευάλωτη στις πιέσεις όσων θεωρεί ότι της στερούν τη δυνατότητα -μέσω πιθανών κυρώσεων στην οικονομία της- ανάπτυξης και την κρατούν σε ένα μέσο επίπεδο ισχύος.

Σε ό,τι αφορά συνολικά το Ισλάμ μπορούμε να κάνουμε μερικές ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις.
Ο Ισλαμικός κόσμος πληθυσμιακά αναπτύσσεται με μεγάλους ρυθμούς. Αυτό ταυτόχρονα μειώνει και τον μέσο όρο ηλικίας του.
Υπάρχει συνολική αύξηση ισχύος -οικονομική και στρατιωτική- στις χώρες του Μουσουλμανικού κόσμου αν και αυτή κυρίως παρατηρείται στις χώρες της Εγγύς και Μέσης Ανατολής.
Υπάρχει σοβαρή διάσπαση μεταξύ τους. Από τη μία έχουμε την σύγκρουση Σουνιτών – Σιιτών και από την άλλη το θέμα που έχει προκύψει με την αύξηση ισχύος και επιρροής που προσπαθεί να πετύχει η Τουρκία για να πάρει την πρωτοκαθεδρία στο Ισλάμ ενώ την ίδια ώρα έχουν γίνει σαφείς οι νέο-οθωμανικές της ονειρώξεις. Αυτά όλα μαζί δημιουργούν τριγμούς στην συνοχή του σουνιτικού κόσμου. Δεδομένου ότι οι περισσότερες χώρες του κόλπου πλέον ακολουθούν μια μετριοπαθή πολιτική με σαφέστατη ανοχή στις διαφορετικές θρησκείες. Την ίδια στιγμή μάλιστα που κάνουν και πολύ σωστά βήματα για την προσέγγιση και την εμπέδωση αμοιβαίας εμπιστοσύνης με το Ισραήλ.
Είναι, κατά κύριο λόγο, η φονταμενταλιστική – εξτρεμιστική κι εντέλει τρομοκρατική μειοψηφία του Ισλάμ -με την αγαστή συνεργασία της Τουρκίας- η οποία είναι υπεύθυνη για την έξαρση της παράνομης μετανάστευσης αλλά και της αύξησης των τρομοκρατικών ενεργειών κυρίως για θρησκευτικούς λόγους.
Ερωτήματα για την ΕΕ

Έχοντας επιγραμματικά και απλουστευτικά αναλύσει τους δύο κύριους ανταγωνιστές του Δυτικού Πολιτισμού, θα πρέπει ως ΕΕ να δούμε, σε ρεαλιστική βάση και αφού θα αποφασίσουμε αν θα δράσουμε -ταχύτατα- ως πραγματική ένωση ή τελικά μεμονωμένα κάθε χώρα, πως θα κινηθούμε ώστε να διατηρήσουμε αφενός εκείνα τα χαρακτηριστικά του πολιτισμού μας, τα οποία μας διαφοροποιούν και για εκατοντάδες χρόνια -αναφερόμενοι στον σύγχρονο σχετικά κόσμο- μας έχουν δώσει τα πρωτεία σε όλους τους τομείς αλλά και αφετέρου το πως η ΕΕ θα αποκτήσει πραγματικά πρωταγωνιστικό ρόλο στην διαμορφούμενη πραγματικότητα.

Αυτό προϋποθέτει χώρες όπως η Αγγλία αλλά και χώρες της ΕΕ όπως οι Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία κλπ. να αντιληφθούν ότι αν δεν σταματήσουν να υποστηρίζουν αναθεωρητικές, εξτρεμιστικές, φονταμενταλιστικές δυνάμεις και μάλιστα δεν πάψουν να τις βοηθούν να αυξήσουν την ήδη μεγάλη τους ισχύ τότε είναι θέμα χρόνου αυτές αφού εξουδετερώσουν τους άμεσους στόχους τους να στραφούν εναντίον τους και μάλιστα στην ίδια τους την επικράτεια. Αυτές οι δυνάμεις θα πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι και υπομονετικές είναι και εκδικητικές.

Από την άλλη πλευρά, οι ΗΠΑ δείχνουν ότι θέλουν να επανέλθουν στις περιοχές από τις οποίες αποτραβήχτηκαν αν και όχι ολοκληρωτικά. Η περίοδος της ομφαλοσκόπησης δείχνει ότι έχει περάσει αν και πλέον οι οικονομικές δυνατότητες των ανταγωνιστών είναι σημαντικές και αν μιλήσουμε για την Κίνα αυτή είναι ήδη δεύτερη οικονομική δύναμη με όμως σημαντική ανάπτυξη του ΑΕΠ σε σχέση με τις ΗΠΑ.

Άρα, είναι μονόδρομος για τις δύο πλευρές του Ατλαντικού να συνεργαστούν ώστε να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις προκλήσεις που βρίσκονται ante portas. Και αν τα πράγματα για τις ΗΠΑ σε επίπεδο σχεδιασμού και υλοποίησης είναι πιο εύκολα καθώς είναι ένα κράτος, αυτό δεν συμβαίνει επ’ ουδενί για την Ευρώπη γενικότερα και την ΕΕ ειδικότερα.

Η Ευρώπη είναι κομματιασμένη σε ομάδες κρατών τα οποία είτε θεωρούν ότι το πρόβλημα δεν τους αγγίζει, είτε γιατί λειτουργούν υπολογιστικά προκρίνοντας το πρόσκαιρο όφελος δεν δίνουν την πρέπουσα βαρύτητα στο πρόβλημα που λέγεται ανταγωνισμός πολιτισμών με έπαθλο τελικά, και σε βάθος χρόνου φυσικά, ακόμα και αυτή την ίδια την ύπαρξη -ως προς την κουλτούρα τους, τις ελευθερίες και τα δικαιώματα του ατόμου, τη Δημοκρατία κλπ.- των χωρών τους…

Αναφορικά με την ΕΕ αλλά και την Ευρώπη γενικότερα θα πρέπει να υπάρξουν απαντήσεις σε κάποια ερωτήματα τα οποία είναι κρίσιμα.

Μερικά από αυτά τα ερωτήματα είναι τα εξής:
Η ΕΕ θα λειτουργήσει ως ένα πραγματικά ενιαίο σύνολο στο μοτίβο των ΗΠΑ;
Αντιλαμβάνεται ότι η υπάρχει ανταγωνισμός πολιτισμών κι όχι απλά κρατών; Αν ναι, προτίθεται να αναγνωρίσει τα σημεία επαφής αυτής με χώρες διαφορετικού πολιτισμού ως σύνορα και να τα διαφυλάξει με κάθε κόστος;
Πως βλέπει η ηγετική ελίτ της ΕΕ τη θέση της τελευταίας στο νέο πολυπολικό και πολυπολιτισμικό κόσμο; Με ποιο τρόπο η θέση αυτή θα επιτευχθεί;
Ενδιαφέρει την ΕΕ να διατηρήσει και να προστατεύσει την πολιτισμική διαφοροποίηση –αναφερόμενοι σε πολιτισμό δεν μπορούμε να μην συμπεριλάβουμε και την θρησκεία καθώς αυτή προσδίδει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά τα οποία στην περίπτωση του εξτρεμιστικού Ισλάμ δεν είναι συμβατά και εν πολλοίς αποδεκτά από τους οπαδούς του– τόσο μεταξύ των κρατών της όσο και σε σχέση με τους πολιτισμούς από τους οποίους προέρχονται οι πληθυσμοί που συρρέουν στην επικράτειά της;
Αν δεν είναι στην ηγετική θέση ο Δυτικός Πολιτισμός τα πράγματα θα είναι καλύτερα για τις ζωές μας αν επικρατήσει ο Σινικός ή το εξτρεμιστικό Ισλάμ; Θέλουμε να βιώσουμε μια τέτοια κατάσταση;

Από τις απαντήσεις σε αυτά αλλά και αρκετά ακόμα ερωτήματα θα κριθεί η ίδια η ύπαρξη της “Ένωσης” αλλά και ο πολιτικός και πολιτισμικός χαρακτήρας του κάθε ενός κράτους ξεχωριστά.

Αν η ΕΕ πραγματικά ενδιαφέρεται για ένα μέλλον όπου ο πολιτισμός της και αυτή η ίδια ως οργανισμός θα βρίσκεται στις ηγέτιδες δυνάμεις οφείλει να βρει συμμάχους από άλλους πολιτισμούς ώστε να μετριάσει την πίεση που δέχεται ταυτόχρονα από δύο πλευρές, Κίνα και Ισλάμ δηλαδή. Μια τέτοια χώρα- πολιτισμός είναι η Ινδία η οποία εκτός από πολυπληθής είναι και στην 5η θέση παγκοσμίως ως προς το ΑΕΠ.

Λόγω κουλτούρας η Ινδία είναι ιδανική για συμμαχία τόσο εναντίων της Κίνα όσο κι εναντίων του εξτρεμιστικού Ισλάμ -κι όχι προφανώς του μετριοπαθούς-. Μάλιστα κρίνεται ότι η εν λόγω χώρα θα είναι ευεπίφορη σε μία τέτοια προοπτική καθώς ήδη αντιμετωπίζει προβλήματα στα σύνορά της με την Κίνα αφενός κι αφετέρου έχουμε το τη σύμπραξη Πακιστάν-Τουρκίας που θέλει να υπονομεύσει την συνοχή της χώρας κι εκ των έσω εκτός των ήδη τεταμένων σχέσεων των 2 κρατών -Ινδίας και Πακιστάν- λόγω Κασμίρ. Να σημειωθεί ότι η Ινδία επενδύει στην τεχνολογία και βρίσκεται σε μια κατάσταση κάθετης αύξησης των δυνατοτήτων των ΕΔ της.
Ελλάδα

Έχοντας πει όλα τα παραπάνω και γνωρίζοντας την κατάσταση της χώρας μας αλλά και το πως έχει λειτουργήσει μέχρι σήμερα η εξωτερική μας πολιτική, κάποιος δεν θα ήταν αισιόδοξος για το τι μέλλει γενέσθαι.

Επειδή είμαστε φύσει αισιόδοξοι, καθώς μας το επιτρέπει η ιστορία μας και το πως ανταπεξήλθαμε σε δυσκολίες που φαινόντουσαν ανυπέρβλητες, θα πούμε ότι ακόμα και τώρα που φαίνεται ότι δεν είμαστε στο παρά πέντε αλλά αυτό το σημείο το έχουμε προ πολλού ξεπεράσει, ίσως και να σώζεται η παρτίδα.

Η χώρα μας επιβάλλεται επιτέλους να αποκτήσει στρατηγική κουλτούρα. Για πολλοστή φορά, όταν αναφερόμαστε στον όρο στρατηγική απέχουμε έτη φωτός μακριά από την λέξη που χρησιμοποιούν κατά κόρον αρκετοί μεγαλόσχημοι Έλληνες πολιτικοί, οι οποίοι μάλλον τον έχουν συχνά στον λόγο τους είτε για να προσδώσουν κύρος στα λεγόμενά τους, είτε για επικοινωνιακούς και μόνο σκοπούς.

Πρέπει να αποφασίσουμε λοιπόν πως θέλουμε να είναι η χώρα στα επόμενα 20 χρόνια. Πως να είναι σε επίπεδο οικονομίας, τεχνολογίας, βιομηχανίας, παιδείας-πολιτισμού, στρατιωτικής ισχύος κλπ.. Αν θα θέλαμε να ορίσουμε όλα αυτά με μια έκφραση, ίσως να μας κάλυπτε, και θα την χρησιμοποιήσουμε στο παρόν άρθρο, η φράση “Στρατηγική Ισχύος”. Η Ελλάδα λοιπόν οφείλει να καταρτίσει άμεσα μια στρατηγική ισχύος. Και θα πρέπει με τις κατάλληλες κινήσεις να ενδυναμώσει ταυτόχρονα όλους εκείνους τους τομείς που θα της προσδώσουν αυτονομία, αυτάρκεια κι εντέλει ελευθερία επιλογών.

Η χώρα μας έχει δύο χαρακτηριστικά τα οποία δυνητικά μπορεί να μας βοηθήσουν στο να ενδυναμώσουμε τη θέση μας τόσο σε ολόκληρο τον Δυτικό κόσμο όσο και στους μετριοπαθείς των ανταγωνιστικών πολιτισμών.

Το πρώτο χαρακτηριστικό είναι ο Πολιτισμός μας. Θα πρέπει να τονιστεί η διαφορετικότητα του Δυτικού Πολιτισμού και να εμπεδωθεί-καταδειχθεί ότι ο Ελληνικός Πολιτισμός είναι ο θεμέλιος λίθος του και οριοθετεί το τι μπορεί και πρέπει να γίνει αποδεκτό ώστε να μην υπάρξει δραστική βλαπτική μεταβολή. Μάλιστα αυτό το χαρακτηριστικό μας μας δίνει αναγνώριση και από την Κίνα.

Ο πολιτισμός μας λοιπόν πρέπει και να αναδειχθεί αλλά και να ενισχυθεί τόσο μέσω της παιδείας και στο εσωτερικό της χώρας μας αλλά και με έδρες σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, όσο και με ενίσχυση των πληθυσμιακών ομάδων που για τους δικούς τους λόγους θέλουν να συνεχίσουν και να αυξήσουν την επαφή τους με τον Ελληνικό Πολιτισμό. Αυτοί μπορεί να είναι και οι καλύτεροι πρεσβευτές μας…

Το δεύτερο χαρακτηριστικό που διαθέτουμε είναι η Θρησκεία μας. Η Θρησκεία μας κάνει, έστω θα μπορούσε ή ακόμα καλύτερα θα έπρεπε, προνομιακούς συνομιλητές με όλες τις ορθόδοξες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας.

Το θέμα Ρωσία είναι τεράστιο αλλά θεωρούμε μπορεί να υπάρξει modus operandi μεταξύ των δύο κρατών -δηλαδή να μην υπάρξει ρήξη-. Και το λέμε αυτό γιατί εκτός της θρησκείας η Ρωσία λειτουργεί στο πλαίσιο του πανσλαβισμού αλλά και έχει αντίθετα συμφέροντα στον ενεργειακό τομέα με την Ελλάδα (Turk Stream vs East Med).

Παρόλο που αναφερόμαστε στην Θρησκεία -μετά την παρένθεση σχετικά με την Ρωσία- δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτή έχει έντονα και σταθερά πολιτισμικά χαρακτηριστικά τα οποία λόγω της διδασκαλίας και προφανώς της αποδοχής τους από τον κόσμο αλλά και χρόνου έχουν πλέον εμπεδωθεί και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του πληθυσμού.

Ταυτόχρονα ο Πολιτισμός και η Θρησκεία οριοθετούν και το τι μπορεί να γίνει αποδεκτό και τι όχι καθώς δραστικές μεταβολές θα σημάνουν -στις πλείστες των περιπτώσεων- αρνητικές επιπτώσεις στις ζωές μας. Η άρνηση του κόσμου να δεχθεί κάτι που θα μειώσει τα ποσοστά της ελευθερίας του, γιατί γι’ αυτό μιλάμε, είναι και πρέπει είναι σεβαστή! Άλλωστε δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και του Θουκυδίδη το “Περικλεούς Επιτάφιος” στο οποίο αναφέρεται:

“Το εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον” – Ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε σκεπτόμενοι τον Πολιτισμό και την Θρησκεία τόσο τις ελληνικές μειονότητες σε διάφορες χώρες, ειδικά του μουσουλμανικού κόσμου, όσο και εκείνες τις πληθυσμιακές ομάδες στις αυτές χώρες που είναι χριστιανοί. Θεωρούμε εκ των ων ουκ άνευ την απόλυτη και κατά προτεραιότητα στήριξή τους ώστε μαζί με τους διπλωμάτες να έχουμε μία κρίσιμη μάζα επιρροής ώστε να ακούγονται οι θέσεις και οι απόψεις μας.

Η Ελλάδα λοιπόν θα πρέπει να καταστρώσει εκείνη την “Στρατηγική Ισχύος” στην οποία αναφερθήκαμε νωρίτερα. Θα πρέπει να το κάνει αυτό πρωτίστως βασιζόμενη στις αποκλειστικά δικές της δυνάμεις. Δευτερευόντως να εκμεταλλευτεί, όσο της επιτρέψει το γερμανικό μπλοκ το οποίο λειτουργεί ως τροχοπέδη -γιατί τα συμφέροντά του είναι εκ διαμέτρου αντίθετα με τα δικά μας-, το ότι είμαστε μέλος της ΕΕ. Θα πρέπει να καταδείξει ότι στην πραγματικότητα είμαστε το απόλυτο σύνορο του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού όπως τον αντιλαμβανόμαστε μέχρι τώρα. Και σε μια περιοχή που μια ανάφλεξη είναι και πιθανή και αν συμβεί θα είναι και εξαιρετικά βίαιη. Ως τέτοιο, λοιπόν, θα πρέπει να υποστηριχθεί από όλα τα μέλη της Ένωσης. Όμως δεν θα πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες, αυτό απλά στην παρούσα μορφή της Ένωσης δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί έτσι η χώρα μας θα πρέπει να κάνει αυτό που έτσι κι αλλιώς έπρεπε να έχει κάνει ήδη. Θα πρέπει λοιπόν η Ελλάδα, αν θέλει να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης της, να βρει ευήκοα ώτα και χώρες που αντιλαμβάνονται με τον ίδιο τρόπο τις γεωστρατηγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε τόσο εντός της ΕΕ όσο κι εκτός.

Επί του παρόντος μερικές από τις χώρες που δυνητικά μπορούν να βοηθήσουν, εντός ΕΕ, είναι οι:
Γαλλία
Αυστρία (σε ένα βαθμό)
Πολωνία (σε ένα βαθμό)

Εκτός ΕΕ μερικές από τις χώρες που μπορούν να βοηθήσουν είναι:
Ισραήλ
Αίγυπτος
Λιβύη (αν και σε εμπόλεμη κατάσταση)
ΗΑΕ
Σαουδική Αραβία
Σερβία (υπό προϋποθέσεις)
Ινδία
Ιορδανία
ΗΠΑ (αν και εφόσον σταματήσουν την πολιτική του Πόντιου Πιλάτου που εντέλει βοηθάει μόνο την Τουρκία)

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι κανείς δεν θα βοηθήσει αν δεν έχει κάποιο όφελος. Υπ’ αυτή την έννοια επιτέλους η εξωτερική μας πολιτική θα πρέπει να γίνει proactive και να πάψει να είναι reactive. Θα πρέπει να έχουμε την πρωτοβουλία δηλαδή κι όχι απλά να αγόμαστε και φερόμαστε από τα όποια σχέδια των τούρκων για παράδειγμα. Και όταν λέμε proactive εννοούμε ακόμα και την προληπτική και όχι μόνο ανάληψη δράσης όπου απαιτηθεί για την προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων.

Ένα θέμα που απαιτείται να γίνουν σοβαρά βήματα είναι η Εσωτερική μας ασφάλεια. Θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι σε περίπτωση που υπάρξει κλιμάκωση δεν θα υπάρχει αποσταθεροποίηση εσωτερικά. Αποσταθεροποίηση είτε από τους εργαλειοποιημένους λαθρομετανάστες που με σαφή σχεδιασμό μας προωθεί σωρηδόν η Τουρκία, είτε από όσους τα προξενεία της έχουν υπό τον έλεγχο-διαταγές τους…

Αναφορικά με την αύξηση της ισχύος των ΕΔ μας, δεν υπάρχουν πολλά να πούμε. Αυτή πρέπει να γίνει με απολύτως επιχειρησιακά κριτήρια και εκφράσεις, για οπλικά συστήματα, του τύπου “υπερβολή” απλά δεν χωράνε.

Το θέμα σε όλα αυτά είναι αν υπάρχει πολιτική βούληση ή αν και πάλι θα υπερισχύσουν κάποιοι… Γκένσερ, Μέρκελ και λοιποί σε βάρος αυτών καθ’ αυτών των εθνικών μας συμφερόντων -χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι όσοι σκέφτονται διεθνιστικά ή φεντεραλιστικά δεν είναι πατριώτες- και της ύπαρξης μας ως κράτος και ως πολιτισμός. Σε αυτό απάντηση δεν έχουμε…