Η τελευταία «ορκισμένη παρθένα» του Μαυροβουνίου -Μία περίεργη βαλκανική παράδοση
Φορούσε ανδρικά ρούχα, πήγαινε σε καφενεία. Εμαθε να πυροβολεί. Αλλά είναι γυναίκα. Η Στάνα Σέροβιτς είναι η τελευταία «ορκισμένη παρθένα» του Μαυροβουνίου.
Είναι μία ασυνήθιστη πρακτική, που υπήρχε στα απομακρυσμένα χωριά των Βαλκανίων από τις μεσαιωνικές εποχές. Η παράδοση έλεγε ότι αν η «κεφαλή» μιας οικογένειας, σε αυτή την ισχυρή πατριαρχική κοινωνία, πέθαινε χωρίς άνδρα κληρονόμο, μία από τις κόρες του μπορούσε να επιλέξει να γίνει «άνδρας».
Αυτό σήμαινε ότι φορούσε ανδρικά ρούχα, της επιτρεπόταν να καπνίζει, να κάνει παρέα με τους άνδρες στο καφενείο και να έχει όπλο. Αυτά τα «προνόμια» όμως είχαν και ένα αντίτιμο. Επρεπε να γίνει «ορκισμένη παρθένα».
Ο όρκος αγαμίας και η υπόσχεση να φροντίζει τη μητέρα, τις αδελφές της και την περιουσία της οικογένειας ήταν ισόβιες δεσμεύσεις. Σε πολλές περιπτώσεις, γράφει ο Guardian, αυτός ήταν ο μοναδικός τρόπος για να κληρονομήσει μία γυναίκα την περιουσία της οικογένειας.
Τον Μάιο, η λεγόμενη τελευταία ορκισμένη παρθένα του Μαυροβουνίου μεταφέρθηκε από το χωριό της, σε έναν οίκο ευγηρίας, καθώς υπήρχαν φόβοι για την υγεία της. Η Στάνα Σέροβιτς γεννήθηκε το 1936 και ήταν το μικρότερο παιδί μίας οικογένειας με πέντε κόρες και δύο γιους, οι οποίοι όμως πέθαναν σε μικρή ηλικία.
Οσο ήταν ακόμη παιδί, υποσχέθηκε στον πατέρα της ότι δεν θα παντρευτεί ποτέ και ότι θα φροντίσει την οικογένεια. Ολη τη ζωή της, συναναστρεφόταν με άνδρες. Αρχισε να καπνίζει από τα πέντε της χρόνια, δούλευε στα χωράφια του πατέρα της από τα επτά της και εκείνος της έμαθε πώς να πυροβολεί. «Θεωρούσε τον εαυτό της άνδρα και οι αδελφές της την αντιμετώπιζαν ως τον αδελφό τους», είπε πρόσφατα η εξαδέλφη της, Μάρα Σέροβιτς.
Δεν φόρεσε ποτέ γυναικεία ρούχα. Οι παραδοσιακά «γυναικείες δουλειές», όπως το πλύσιμο και το καθάρισμα ήταν πράγματα που έκαναν οι αδελφές της. Εκείνη ήταν πάντα ο άνδρας της οικογένειας.
Ολη της τη ζωή, λέει η οικογένειά της, θεωρούσε ότι ήταν προνομιούχα και όχι ότι της στερήθηκε η θηλυκή ταυτότητά της και η ζωή που θα έκανε ως γυναίκα. Η αντίληψη ότι ήταν μία τιμή για μία γυναίκα να αναλαμβάνει τον ρόλο ενός άνδρα, υπήρξε επί αιώνες η βάση για αυτή την παράδοση των ορκισμένων παρθένων, σχολιάζει η βρετανική εφημερίδα.
Σήμερα όμως, στα 84 της χρόνια, η Σέροβιτς αναγκάστηκε να πουλήσει το μεγαλύτερο μέρος του κοπαδιού από αγελάδες που είχε, καθώς μία από αυτές την τραυμάτισε πέρυσι. Μετά από ένα πρόσφατο τηλεοπτικό ρεπορτάζ για την Σέροβιτς, που προβλήθηκε στο Μαυροβούνιο, πολλοί από κάθε σημείο της χώρας προσφέρθηκαν να τη βοηθήσουν. Οι τοπικές αρχές της εξασφάλισαν μία θέση σε οίκο ευγηρίας, απορρίπτοντας τις οικονομικές προσφορές του κόσμου. «Είναι καθήκον μας να φροντίσουμε την Στάνα», είπε μία κοινωνική λειτουργός στην περιοχή.
Οι ρίζες αυτής της παράδοσης είναι στα ορεινά βουνά του Μαυροβουνίου, το νότιο Κόσοβο και τη βόρεια Αλβανία, στον 15ο αιώνα. Κάποια νησιά των δαλματικών ακτών επίσης την υιοθέτησαν. Οι γυναίκες έκοβαν κοντά τα μαλλιά τους, φορούσαν ανδρικά ρούχα και συχνά άλλαζαν τα ονόματά τους, ενώ αντέγραφαν τις ανδρικές χειρονομίες. Η παράδοση υπάρχει ακόμη στην Αλβανία, αλλά ήδη έχει «πεθάνει» στη Δαλματία, τη Βοσνία και πλέον διανύει τις τελευταίες ημέρες της στο Μαυροβούνιο.
Οσο για την Σέροβιτς, η τελευταία της επιθυμία είναι να γραφτεί στον οικογενειακό τάφο ότι υπήρξε ο μοναδικός γιος του πατέρα της.
Φωτογραφία: YouTube
Πηγή: iefimerida.gr
Σχολιο: Η φτώχεια οδήγησε τις οικογένειες να είναι αναγκαστικά σφιχτόδεμένες σε όλη τη ζωή τους και οι άνθρωποι να παίζουν ρόλους αδιανόητους για σήμερα.Για να μη Χαθεί η περιουσία αλλα και για λόγους προστασίασ της τιμης (όπως την εννοούσαν τότε) το κορίτσι θυσιαζόταν και έπαιζε αυτό το ρόλο που της επέτρεπε πρώτον να εκπροσωπεί την οικογένεια της στην κοινωνία και άρα η οικογένεια να προστατεύεται από ενδεχόμενες παρενοχλήσεις και δεύτερον να κρατήσει την έστω τη μικρή τους περιουσία και να την παραδώσει ακεραιη στο αρρεν της επόμενης γενιάς. Στην Ελλάδα η έλλειψη αρσενικού απογόνου φερόταν επίσης βαρέως .Στη Μάνη έχουμε το έθιμο της «σύγριας» δηλαδή ο άντρας αν έμενε άτεκνος παντρευόταν και δεύτερη γυναίκα μήπως και καταφέρει να κάνει παιδί , χωρίς να χωρίσει την πρώτη , με τις ευλογίες της εκκλησίας. Συγκατοικούσαν και η δεύτερη όφειλε σεβασμό και υπακοή στην πρώτη. Στις Κυκλαδες και στα Δωδεκάνησα που την περιουσια αναγκαστικά τη διαχειριζόταν η γυναίκα επειδή ο άντρας ταξίδευε και δεν ήταν πάντα ασφαλής η επιστροφή του , ειχαν το έθιμο να μεταβιβάζεται η περιουσία από μάνα σε κόρη .Οι γυναίκες δηλαδή ειχαν οικονομική χειραφέτηση και ευθύνες .Μάλιστα στα Δωδεκάνησα μεταβίβαζαν το σύνολο της περιουσίας στην πρώτη κόρη, την «κανακαρά» Η δεύτερη κόρη και οι επόμενες χωρίς προίκα δυσκολα παντρευόνταν και συχνά έμενε κάποια ως βοηθός της αδελφής της στο ιδιο νοικοκυριό.Οικονομικοί λόγοι λοιπόν υπαγορευαν τα έθιμα αυτά . Που στις μέρες μας ευτυχώς έχουν εκλείψει .
