Αγοραπωλησία Ι.Χ. επιβατικού αυτοκινήτου μέσω δανείου με παρακράτηση κυριότητας
Από τη διάταξη του άρθρου 532 ΑΚ, η οποία ορίζει, ότι “αν στην πώληση έχει τεθεί ο όρος ότι ο πωλητής διατηρεί την κυριότητα, ωσότου αποπληρωθεί το τίμημα, σε περίπτωση αμφιβολίας λογίζεται ότι η μεταβίβαση της κυριότητας στον αγοραστή επέρχεται μόλις πληρωθεί η αίρεση της αποπληρωμής του τιμήματος και ότι ο πωλητής, σε περίπτωση υπερημερίας του αγοραστή, έχει δικαίωμα είτε να απαιτήσει το τίμημα, είτε να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση, ασκώντας τα δικαιώματά του από την κυριότητα” προκύπτουν τα εξής:
Στα πλαίσια της άνω διάταξης, σε περίπτωση ολικής ή μερικής υπερημερίας του αγοραστή, ως προς την καταβολή του τιμήματος, κατ’ αρχήν, ακόμη και επί υπερημερίας του ως προς μία μόνο δόση, ο πωλητής δικαιούται, είτε να εμμείνει στη σύμβαση και να απαιτήσει το τίμημα, η αποπληρωμή του οποίου θα επιφέρει τη μεταβίβαση της κυριότητας στον αγοραστή, είτε, αφού πρώτα υπαναχωρήσει από τη σύμβαση (με οικεία δήλωση, που αποτελεί μονομερή δικαιοπραξία διαπλαστικού χαρακτήρα και δεν υποβάλλεται σε τύπο, επάγεται δε η συντέλεσή της την αναδρομική -ex tunc- λύση της πώλησης), να ασκήσει τα δικαιώματά του από την κυριότητα ή τη νομή των πωληθέντων.
Κατά την ορθότερη δε άποψη, η ανωτέρω διάταξη (άρθρου 532 ΑΚ), σε περίπτωση υπερημερίας του αγοραστή, παρέχει στον πωλητή περισσότερες επιλεκτικές αξιώσεις, έτσι ώστε μόνη η εκπλήρωση της μιας να επιφέρει απόσβεση και των λοιπών.
Άρα, η επιδίωξη του τιμήματος δεν αποκλείει τη μεταγενέστερη υπαναχώρηση, διότι το δικαίωμα υπαναχώρησης αποσβένεται μόνο με την είσπραξη του τιμήματος.
Αντίθετα, όμως, η άσκηση του δικαιώματος υπαναχώρησης αποκλείει τη μεταγενέστερη επιδίωξη του τιμήματος, διότι με μόνη τη δήλωση υπαναχώρησης επέρχεται η εξαρχής διάλυση της σύμβασης και γι’ αυτό δεν οφείλεται πλέον τίμημα (ΑΠ 495/2017 δημ. Νόμος).
Στην περίπτωση, λοιπόν, που Τράπεζα, μεταξύ των δικαιωμάτων που έχει κατ’ άρθρο 532 ΑΚ, να απαιτήσει το οφειλόμενο υπόλοιπο τίμημα εκ της πωλήσεως του οχήματος με παρακράτηση κυριότητας ή να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση ασκώντας τα δικαιώματα της από την κυριότητα και άρα από τη νομή, επιλέξει να υπαναχωρήσει από τη σύμβαση, με την άσκηση, αίτησης περί αποβολής από τη νομή ( με τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων) με την οποία υπαναχωρεί από τη σύμβαση και ασκήσει τα δικαιώματά της από τη νομή, καθώς και με τακτική αγωγή περί αποβολής από τη νομή του παρακρατηθέντος κατά κυριότητα οχήματος, επέρχεται συγκέντρωση στο δικαίωμα αυτό και απώλεια γι αυτήν του ετέρου δικαιώματος περί καταβολής του λοιπού ποσού του τιμήματος.
Άλλωστε, η άσκηση του δικαιώματος υπαναχώρησης αποκλείει τη μεταγενέστερη επιδίωξη του τιμήματος, διότι με μόνη τη δήλωση υπαναχώρησης από τον πωλητή επέρχεται η εξαρχής διάλυση της σύμβασης και η συνακόλουθη συμβατική υποχρέωση του αγοραστή να καταβάλλει το τίμημα και γι’ αυτό δεν οφείλεται πλέον τίμημα. Συνεπώς, δεν έχει δικαίωμα να ζητήσει την πλήρη και ολοσχερή εξόφληση του λοιπού τιμήματος, εφόσον προτίμησε να ασκήσει το δικαίωμα της υπαναχώρησης από τη σύμβαση. Και τούτο διότι, σύμφωνα με το άρθρο 532 του ΑΚ, οι αξιώσεις του πωλητή σε περίπτωση υπερημερίας του αγοραστή συρρέουν διαζευκτικώς κατ’ επιλογήν του πωλητή και συνεπώς διαζευκτικά μπορεί να ασκήσει ένα από τα δικαιώματα που αναφέρονται σ’ αυτό ( ΕρμΑΚκαι ΕισΝΑΚ Μ. Μαργαρίτη, άρθρ. 532, σελ. 465, σημ. 17, ΑΚ Α.Γεωργιάδη – Μ. Σταθόπουλου, τόμ. Ill, σελ. 114, σημ. 82, Ειδικό Ενοχικό Π. Κορνηλάκη, τόμ. I, σελ. 351 επ.).
