Θρησκεία και Ηθική

Οι μονοθεϊστικές θρησκείες – ο ιουδαϊσμός, ο χριστιανισμός, ο ισλαμισμός – ισχυρίζονται ότι είναι αυτές που κήρυξαν οικουμενικούς ηθικούς κανόνες συμπεριφοράς κι έτσι διέσωσαν τους ανθρώπους από την αναρχία, το έγκλημα και την αμαρτία.

Πρόκειται για μία αβάσιμη και προκλητική ιδέα που θέλει να αγνοεί τις ηθικές παραδόσεις που είχαν ήδη αναπτυχθεί στις όλο και πιο μεγάλες και σύνθετες ομάδες των ανθρώπων που συμβίωναν. Η αναγκαία τροπή του είδους μας στην κοινωνική συμβίωση για την ασφαλέστερη επιβίωσή του απαιτούσε και εξέλισσε ηθικούς κώδικες χιλιάδες χρόνια πριν τον Μωυσή. Όρος για τη συμβίωση είναι η συνεργασία, και για αυτήν χρειάζονται κανόνες και η τήρησή τους. Η ανθρώπινη Ηθική προέκυψε βαθμιαία, φυσικά και αναπόφευκτα, σαν προϊόν της μακράς εξέλιξης συμπεριφορών συνεργασίας. Όπως εκείνης των ανώτερων θηλαστικών, των λύκων, των πιθήκων. Συμπεριφορών που αρχίζουν από το να σέβονται τη ζωή του άλλου και φτάνουν μέχρι τις ποικίλες μορφές κι εκδηλώσεις της Αγάπης.

Και βέβαια τα «ου φονεύσεις» και «ου κλέψεις» υπήρχαν στους ηθικούς και νομικούς κώδικες των σουμεριακών πόλεων-κρατών, της φαραωνικής Αιγύπτου και της Βαβυλωνιακής Αυτοκρατορίας. Ο μονοθεϊσμός ήρθε και ΚΑΠΕΛΩΣΕ το υπάρχον αίσθημα των ανθρώπων για σεβασμό κανόνων ηθικής, επιβάλλοντας έναν αυστηρό, υπερκόσμιο δήθεν, νομοθέτη και ελεγκτή των εγκοσμίων. Το πέτυχε γιατί οι άνθρωποι ήταν γαλουχημένοι απ’ την αρχή της ύπαρξής τους να πιστεύουν στην ύπαρξη υπεφυσικοτήτων σαν απαντήσεις στην άγνοια και στον φόβο. Έκλεψε λοιπόν έτσι ο μονοθεϊσμός την Ηθική από την Φυσική Αναγκαιότητα όπου ανήκε και την έκανε να εκπορεύεται από τις βουλές και εντολές του Υψίστου. Τα ιερατεία του μονοθεϊσμού οργίασαν ανά τους αιώνες να γράφουν, καταπώς τα βόλευε, βιβλιοθήκες και βιβλιοθήκες για να εξηγήσουν με κάθε λεπτομέρεια τι ακριβώς θέλει και τι δεν Του αρέσει. 

Τον ξεκίνησαν από θεό-φύλαρχο, εθνικιστή και μισαλλόδοξο και τον εξέλιξαν σε οικουμενικό, όσο οικουμενικές ήταν οι αυτοκρατορίες που Τον έφτιαξαν ως μέσο πειθούς για την κοινή υποταγή των ποικίλων λαών που τις απάρτιζαν. Ο Θεός του μονοθεϊσμού έγινε κρατική προπαγάνδα για τον έλεγχο των μαζών. Ο Θεός του «απαγορεύονται όλα». Η Ηθική μπήκε στην υπηρεσία της στέρησης, της καταπίεσης, της παραίτησης από το δικαίωμα της χαράς της ζωής.

Νομίζετε στ’ αλήθεια ότι οι μουσουλμάνοι και οι χριστιανοί είναι πιο ηθικοί από τους ινδουιστές απλώς και μόνο επειδή πιστεύουν σε ένα Θεό ενώ οι ινδουιστές πιστεύουν σε πολλούς; Για τους πολυθεϊστές ήταν απόλυτα αποδεκτό οι διαφορετικοί λαοί να λατρεύουν διαφορετικούς θεούς. Δεν σκότωναν ανθρώπους για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Οι μονοθεϊστές αντίθετα πίστευαν ότι ο Θεός τους είναι ο μοναδικός και απαιτούσε καθολική υποταγή. Συνεπώς, καθώς ο χριστιανισμός και το Ισλάμ εξαπλώνονταν στον κόσμο, έφεραν το ξεπάστρεμα των “Ελλήνων”, τις Σταυροφορίες, τα τζιχάντ, τις ιερές εξετάσεις, τους ιερούς πολέμους, τις κάθε λογής διακρίσεις και καταπίεση. 

Σήμερα πια, ο πιστός καταφεύγει στην αυτοεξαπάτηση του με το να εμφανίζει τον Θεό του πίσω από τα αναπάντητα ερωτήματα του σύμπαντος, και στη συνέχεια να τον κατεβάζει ταχυδακτυλουργικά και να τον χρησιμοποιεί για να δικαιολογήσει ή καταδικάσει όσα η εκκλησία του τον θέλει να πιστεύει ή να καταδικάζει. Όχι μόνο δεν υπάρχει καμιά λογική σύνδεση ανάμεσα στα δύο αλλά στην πραγματικότητα είναι απόλυτα αντιφατικά. Όσο βαθύτερα είναι τα μυστήρια του σύμπαντος, τόσο πιο απίθανο είναι Εκείνος που υποτίθεται ότι ευθύνεται για αυτά να δίνει πεντάρα για το γυναικείο ντύσιμο η την ανθρώπινη σεξουαλική συμπεριφορά. 

Δεν είναι λοιπόν η θρησκευτική πίστη προϋπόθεση της ηθικής συμπεριφοράς. Η ιδέα ότι χρειαζόμαστε ένα υπερφυσικό ον που θα μας κάνει να ενεργούμε ηθικά υποθέτει ότι η ηθικότητα είναι κάτι αφύσικο. Λάθος. Κανόνες συμπεριφοράς που χαρακτηρίζονται ως ηθικές, που περιορίζουν πράγματα όπως η κλοπή και ο φόνος, και βοηθούν στην επιβίωση, εμφανίζονται σε όλα τα κοινωνικά θηλαστικά, από τους χιμπατζήδες μέχρι τα ποντίκια. Στους ανθρώπους η ηθικότητα υπάρχει σε όλες τις κοινωνίες, παρ’ όλο που δεν πιστεύουν όλες στον ίδιο θεό ή και στο θεό γενικά. Κοσμικές χώρες όπως η Δανία και η Τσεχία δεν είναι πιο βίαιες από θεοσεβείς χώρες όπως το Ιράν και το Πακιστάν. Όπως έχουν αποδείξει οι τελευταίοι αιώνες δεν χρειάζεται να επικαλούμαστε το όνομα του Θεού για να ζούμε με Ηθική. Η κοσμικότητα μπορεί να μας προσφέρει όλες τις αξίες που χρειαζόμαστε.