Οι «τηλεοπτικές επιδόσεις» Ερντογάν ρίχνουν λάδι στη φωτιά

Γράφει : Ο Γιώργος Γκορέζης*
e-mail : [email protected]
web : ggore.wordpress.com

Κυπριακή κυβέρνηση και πολιτικές δυνάμεις της Κύπρου συνεχίζουν να εκτιμούν τα αποτελέσματα της πρόσφατης συνάντησης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Antonio Gutteres, του Κυπρίου προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Mustafa Akinci στο Βερολίνο. Οι πιθανότητες για πενταμερή στο εγγύς μέλλον συνδιάσκεψη Κύπρου, Ελλάδος, Τουρκίας, Ηνωμένου Βασιλείου και Τουρκοκυπριακής κοινότητας είναι ελάχιστες. Η Τουρκία συνεχίζει την εισβολή της στην Κυπριακή Αποκλειστική οικονομική Ζώνη ( ΑΟΖ ) με το γεωτρύπανο Yavuz και να προκαλεί την κυριαρχία του κυπριακού κράτους. Η έλλειψη στρατιωτικής ισχύος και ειδικότερα αεροναυτικής ισχύος είναι βασικό στοιχείο της της τουρκικής ανεξέλεγκτης δράσης εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Η Κύπρος εξακολουθεί να εργάζεται με διπλωματικά μέσα να αντιμετωπίσει τη κρίση, αλλά είναι γεγονός ότι η Τουρκία έχει σταθεροποιήσει την παρουσία της στα Κυπριακά ύδατα, και αυτό μπορεί να αποτελέσει κεκτημένο στη φαρέτρα της στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων.

Η Κύπρος τελευταία παρουσίασε νέα πρόταση, καλώντας την Τουρκία να λύσουν τη διαφορά στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ( ICJ ), αλλά και αυτό θεωρείται ένας νέος διπλωματικός ελιγμός με λίγες ή και μηδαμινές πιθανότητες επιτυχίας. Γεγονός είναι ότι καθώς η ένταση στην ΝΑ Μεσόγειο παραμένει, ενυπάρχει υψηλός κίνδυνος ενός θερμού επεισοδίου ή ενόπλου συμπλοκής. Η Τουρκία μέρα με την μέρα επιβεβαιώνει ότι δεν θα δεχθεί τετελεσμένα γεγονότα σε μια περιοχή που την έχει εντάξει στα στρατηγικά της συμφέροντα. Και επειδή μέρος της Κύπρου παραμένει υπό τουρκική κατοχή και τουρκικά στρατεύματα με βαρύ οπλισμό είναι αναπτυγμένα στη Νήσο, η Κύπρος αντιμετωπίζει άμεση απειλή της εδαφικής της ακεραιότητας και κυριαρχίας .

Η Ελλάδα απολαμβάνει πολιτική σταθερότητα, και τελευταία εφάρμοσε πετυχημένο σχέδιο εσωτερικής ασφαλείας για να αντιμετωπίσει αναρχικές βίαιες ενέργειες στο εσωτερικό της. Το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και η Αστυνομία με έγκαιρες πληροφορίες και ικανή σχεδίαση πέτυχαν να απαλείψουν καταστροφικές ενέργειες αναρχικών, που τελευταία αναζωπυρώνουν τη δράση τους μόνο για να τονίσουν τη παρουσία τους. Η Ελλάδα είναι μια από τις τελευταίες ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό της ενέργειες από τρομοκράτες αριστερής ιδεολογίας. Επί του παρόντος οι πρόσφυγες-μετανάστες είναι το κύριο πρόβλημα ασφαλείας της χώρας. Ο καλός καιρός ευνοεί τη διατήρηση της σταθερής ροής τους από τις τουρκικές ακτές . Ο έλεγχος της ροής είναι κρίσιμος για την εθνική ασφάλεια της Ελλάδας, αλλά και της Ευρώπης. Η κυβέρνηση ανακοίνωσε αυστηρά μέτρα ελέγχου, αλλά για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι ανάγκη να εκδηλωθεί η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.

Ο αρχικός αιφνιδιασμός της χώρας με την αναγγελία της συμφωνίας Λιβύης-Τουρκίας ακολουθήθηκε από έντονη διπλωματική δράση. Η Ελλάδα χαρακτήρισε το μνημόνιο άκυρο και παράνομο και το παρέπεμψε στα Ηνωμένα Έθνη, από τα οποία ζήτησε να μη πρωτοκολληθεί. Ζήτησε και έλαβε την υποστήριξη της Ευρώπης, έκοψε τις διπλωματικές της σχέσεις με την αναγνωρισμένη από τα Ηνωμένα Έθνη κυβέρνηση της Λιβύης , και ενδυνάμωσε τους δεσμούς της με την κυβέρνηση του στρατηγού Haftar, που μάχεται να αποκτήσει την εξουσία στη Λιβύη. Εντωμεταξύ ο Αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα γνώρισε στη χώρα μας ότι το State Department χαρακτήρισε τη συμφωνία Λιβύης- Τουρκίας νομικά άκυρη, ο δε Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ παρέπεμψε τη συμφωνία στη νομική υπηρεσία του οργανισμού.

Ακολούθησαν οι τελευταίες εξελίξεις που αποτελούν το πρόδρομο περαιτέρω κλιμάκωσης της έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας τόσο στο Ανατολικό Αιγαίο, κυρίως Νοτίως του Καστελόριζου, όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Εκδηλώθηκε δημόσια η ρητή πρόθεση από την Τουρκία, και δη από το στόμα του προέδρου της μέσο επαναλαμβανόμενου τηλεοπτικού show σε τουρκικά κανάλια, να αρχίσει σύντομα τις έρευνες για την ύπαρξη υδρογονανθράκων εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της χώρας μας, τόσο νότια του Καστελόριζου, όσο και νοτιοανατολικά της Κρήτης. Οι νέες αυτές εξελίξεις δημιουργούν μια νέα περίπλοκη κατάσταση που αυξάνει περαιτέρω την ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Η κρίσιμη ερώτηση είναι πως η χώρα μας θα αντιδράσει αν τουρκικό γεωτρύπανο εμφανιστεί στην ΑΟΖ της. Η Τουρκία έχει μέχρι τώρα στοχοποιήσει την ευρύτερη περιοχή του Καστελόριζου με NAVTEX για ναυτικές ασκήσεις με πραγματικά πυρά. Τουρκικά μαχητικά μαζικά παραβιάζουν τον εθνικό εναέριο χώρο, ενώ τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη υπερίπτανται των ελληνικών νήσων και νησίδων. Η Τουρκία προκαλεί συστηματικά τη χώρα μας και πάντοτε ένα θερμό επεισόδιο είναι προ των πυλών. Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις ήταν μέχρι τώρα στο χειρότερο σημείο τους από ποτέ, λόγω της παραβίασης της Κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης αλλά και της σκληρής τουρκικής ρητορικής σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα μας. Οι τελευταίες δηλώσεις του τούρκου προέδρου ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Η χώρα μας εκσυγχρονίζει τις Ένοπλες Δυνάμεις της με την βοήθεια της Αμερικής. Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις μας είχαν το μερίδιο των συνεπειών της μακράς οικονομικής κρίσης με αποτέλεσμα να απειλείται η ισορροπία δυνάμεων στη περιοχή. Η Ελλάδα συζητά τελευταία την αγορά από τη Γαλλία 2 σύγχρονων φρεγατών BELHARA, και 2-4 αμερικανικών μεταχειρισμένων ARLEIGH BURKE καταστροφέων. Παράλληλα η ελληνική κυβέρνηση διαμηνύει σε κάθε κατεύθυνση ότι θα κάνει, αν χρειαστεί, ότι απαιτείται για να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.

Η συμφωνία-μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης για τα θαλάσσια σύνορα δημιούργησε αλυσιδωτές αντιδράσεις και μεγάλη ένταση στη ΝΑ Μεσόγειο. Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι εξασφαλίζει τα εθνικά της δίκαια και τα συμφέροντα της, ενώ η χώρα μας διακηρύττει ότι δεν θα δεχθεί καμία προσπάθεια έρευνας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη. Η θερμοκρασία ανεβαίνει επικίνδυνα στη περιοχή, αφού κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ένα θερμό επεισόδιο μεταξύ του Ελληνικού και του Τουρκικού Ναυτικού Νότια του Καστελόριζου, ή Ανατολικά της Κρήτης. Η Τουρκία διακηρύττει ότι θα προστατεύσει τα συμφέροντα της στη περιοχή με όλα τα μέσα, και συγχρόνως τουρκικά γεωτρύπανα που συνοδεύουν πολεμικά σκάφη συνεχίζουν έρευνες και γεωτρήσεις στα χωρικά ύδατα και την ΑΟΖ της Κύπρου. Εκτιμάται ότι η τουρκική επιθετική ενέργεια είναι η αντίδραση στη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου για τη κατασκευή του αγωγού EASTMED.

Με μηδενικό μέχρι τώρα κόστος η Τουρκία πέτυχε όχι μόνο να σταθεροποιήσει μια κατάσταση κατά την οποία τουρκικά πλοία συνοδευόμενα με πολεμικά πλοία παραμένουν και ερευνούν στα ύδατα της Κύπρου, αλλά επίσης να θέτει το θέμα των υδρογονανθράκων στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, να εξαναγκάζει τις εταιρείες πετρελαιοειδών να επανεξετάζουν τη θέση τους σε μια μη ασφαλή περιοχή, και να αμφισβητεί την κυπριακή κυριαρχία. Στο μέτωπο της Συρίας οι Συροκούρδοι δεν αποτελούν πλέον κίνδυνο για τη Τουρκία, αφού εκεί οι τούρκοι έχουν εγκαταστήσει ζώνη ασφαλείας 32 χιλιομέτρων εντός του Συριακού εδάφους. Αλλά στο εσωτερικό της η Τουρκία συνεχίζει να αντιμετωπίζει αρκετούς περιορισμούς στην ελευθερία του λόγου και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Εκλεγμένοι βουλευτές, δήμαρχοι, δημοσιογράφοι, και χιλιάδες πολίτες είναι στις φυλακές ή υπόδικοι. Οι ένοπλες δυνάμεις της έχουν απογυμνωθεί από έμπειρα στελέχη που αποστρατεύθηκαν ή φυλακίστηκαν λόγω της συμμετοχής τους στο κίνημα κατά του Erdogan και παλαιοί συνεργάτες του Erdogan ανεξαρτητοποιούνται και κάνουν δικό τους κόμμα. Τοπικοί και διεθνείς παρατηρητές παρατηρούν ότι η χώρα οδεύει ολοταχώς προς αυταρχικό καθεστώς. Και ο Κουρδικό συνεχίζει να είναι η μεγάλη απειλή ασφαλείας για τη Τουρκία, που επηρεάζει τη σταθερότητα, την ειρήνη, την ασφάλεια, ακόμα και την ενότητα της χώρας.-

*Ο Γιώργος Γκορέζης είναι Υποστράτηγος ε.α., αρθρογράφος, συγγραφέας, πολιτικός και στρατιωτικός αναλυτής