Τα δικαιολογημένα παράπονα πολιτών για την καθυστέρηση έκδοσης Δικαστικών αποφάσεων

Γράφει ο Χρήστος Ηλ. Τσίχλης Δικηγόρος Αθηνών   -Συνταγματολογος.

Η απερχόμενη ηγεσία του Υπουργείου Δικαιοσύνης δεν είχε προβεί στην προκήρυξη μόνιμων θέσεων εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού στα δικαστήρια της χώρας.Η ένωση δικαστών και οι δικηγορικοί σύλλογοι διαμαρτύρονται για την έλλειψη προσωπικού στα δικαστήρια και για το γεγονός ότι ελάχιστοι υπάλληλοι επωμίζονται δυσανάλογα μεγάλο φόρτο εργασίας.Εκτός από την έλλειψη προσωπικού,το Υπουργείο Δικαιοσύνης , διαχρονικά, δεν έχει προβεί στην κωδικοποίηση της νομόθεσιας(με την έννοια της τακτοποίησης και της κατηγοριοποίησης),με συνέπεια να υφίστανται πολλοί νόμοι για το ίδιο θέμα.Επιπλέον,οι καταγγελίες δικαστών για πολιτικές παρεμβάσεις της ηγεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης επί υπουργίας κ.Παπαγγελοπουλου, στο έργο των ανεξάρτητων δικαστών,μόνο προβλήματα δημιουργούν στην εξέλιξη μίας υπόθεσης.Προβλήματα που αμαυρώνουν την εικόνα της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης.Το Υπουργείο Δικαιοσύνης , διαχρονικά, δεν έχει αναλάβει πρωτοβουλία για την σύσταση Συνταγματικού Δικαστηρίου στην Ελλάδα.Στην Ελλάδα δεν υφίσταται Συνταγματικό Δικαστήριο και απαιτείται πράξη
της δημόσιας διοίκησης για την εφαρμογή μίας δικαστικής απόφασης. Η
πράξη της διοίκησης συνήθως καθυστερεί υπερβολικά, επικαλούμενη ως
αιτιολογία καθυστέρησης την έλλειψη πόρων για την υλοποίηση της
απόφασης. Αντιθέτως η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου ισχύει από
την δημοσιευσή της, ως νόμος του κράτους, χωρίς να απαιτείται
προηγούμενη πράξη της δημόσιας διοίκησης. Απαραίτητη προυπόθεση είναι
η αξιοκρατική εκλογή των Δικαστικών του Συνταγματικού Δικαστηρίου,
ώστε να λειτουργεί ως ανεξάρτητο Δικαστήριο.           
Το Συνταγματικό Δικαστήριο ελέγχει την συνταγματικότητα των νόμων, έχει
αρμοδιότητα να εκδικάζει συνταγματικές προσφυγές πολιτών και ελέγχει
τις πράξεις και παραλείψεις όλων των πολιτειακών οργάνων. Κάθε πολίτης
δικαιούται να προσφύγει κατά κρατικής πράξης η οποία του θίγει ένα
συνταγματικά κατοχυρωμένο ατομικό δικαίωμα. Ως κρατική πράξη νοείται
κάθε πράξη καθεμίας από τις τρεις εξουσίες του κράτους, όχι μόνο της
εκτελεστικής. Δηλαδή πράξη μπορεί να είναι νόμος, διοικητική πράξη ή
δικαστική απόφαση. Αν το Συνταγματικό Δικαστήριο κάνει δεκτή την
προσφυγή, τότε ακυρώνει την πράξη. Αν η πράξη είναι δικαστική απόφαση,
τότε εξαφανίζει την απόφαση του προηγούμενου δικαστηρίου και αναπέμπει
την υπόθεση σε αυτό για επανεκδίκαση. Οι αποφάσεις του είναι
δεσμευτικές για όλα τα κρατικά όργανα. 
Οι σοβαρές καταγγελίες ανώτερης δικαστικής λειτουργού κατά του πρώην
αν.υπουργού Δικαιοσύνης για αδικαιολόγητες παρεμβάσεις στο έργο των
Δικαστών, οι επώνυμες καταγγελίες για σύμβουλο του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης που
συνδιαλέγεται με φυλακισμένους βαρυποινίτες, οι σοβαρές καταγγελίες
επιχειρηματία κατά της πρώην  προέδρου του Αρείου Πάγου , οι σοβαρές καταγγελίες του πρώην αν.υπουργού
υγείας κ. Πολακη για την ύπαρξη παραδικαστικού κυκλώματος, η καθυστέρηση στην
απονομή της δικαιοσύνης λόγω έλλειψης προσλήψεων στα δικαστήρια , η απουσία Συνταγματικού Δικαστηρίου, η υπερβολική
καθυστέρηση αποστολής στην βουλή αιτημάτων άρσης ασυλίας βουλευτών, η
μη εφαρμογή Δικαστικών αποφάσεων από την δημόσια διοίκηση, η προ διετίας
απομάκρυνση του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, συνθέτουν μία
εικόνα διάλυσης, που αδικεί την Δικαιοσύνη.                           
Το Σύνταγμα της Ελλάδος, θα πρέπει να
αναθεωρηθεί. Όμως το ζήτημα είναι πρωτίστως η εφαρμογή και ο σεβασμός
του Συντάγματος, καθώς πρόσφατοι νόμοι, πράξεις νομοθετικού
περιεχομένου και η μη εφαρμογή δικαστικών αποφάσεων από την δημόσια
διοίκηση, παραβιάζουν ξεκάθαρα διατάξεις του Συντάγματος. Το Σύνταγμα
προβλέπει ότι η δημόσια διοίκηση οφείλει να σέβεται και να εφαρμόζει
τις δικαστικές αποφάσεις. Επιπλέον, οι πράξεις νομοθετικού
περιεχομένου επιτρέπονται μόνο σε έκτακτες περιστάσεις για την
χώρα(π.χ. Πολέμου) και όχι στην συγκεκριμένη εποχή.
Στα 14 δισ ευρώ ετησίως ανέρχεται το κόστος της διαφθοράς στην
Ελλάδα, ενώ στην 94η θέση επί συνόλου 196 χωρών κατατάσσεται η χώρα
μας, σύμφωνα με το δείκτη αντίληψης της διαφθοράς. Τα 14 δισ ευρώ
ετησίως, θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο το πρόγραμμα δημοσιονομικής
προσαρμογής της χώρας, αλλά και ολόκληρη τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια
για την έξοδο από την κρίση. Η 94η θέση στην οποία κατατάσσεται η χώρα
μας, είναι η χειρότερη στην Ευρώπη των 28, στην ευρωζώνη των 17 και η
χειρότερη στα Βαλκάνια των 13 χωρών, μετά το Κοσσυφοπέδιο και την
Αλβανία. Η διαφθορά αυξάνει κατά 10 τοις εκατό το κόστος λειτουργίας
των επιχειρήσεων, εξανεμίζοντας έτσι τα όποια οφέλη.
              Μερικά από τα αίτια της διαφθοράς, είναι η μη
κωδικοποίηση της νομοθεσίας, η μη παραδειγματική τιμωρία, η υπερβολική
καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης λόγω έλλειψης προσωπικού στα
δικαστήρια, η έλλειψη σοβαρού ελέγχου από ανεξάρτητες αρχές, η
αφαίρεση σημαντικών αρμοδιοτήτων από τις ανεξάρτητες αρχές, οι
αδικαιολόγητες παρεμβάσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου
δικαιοσύνης στο έργο των ανεξάρτητων Δικαστών σύμφωνα με καταγγελίες,
η αναχρονιστική νομοθεσία, η γραφειοκρατία, η έλλειψη κυβερνητικής
διαφάνειας, το ασθενές κράτος δικαίου, η έλλειψη αξιολόγησης και
κινήτρων και η έλλειψη βασικής εκπαίδευσης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα
διαφθοράς, αποτελεί η πρόσφατη τροπολογία που νομιμοποιεί τις offshore
εταιρείες πολιτικών προσώπων ή οι πολιτικές παρεμβάσεις στους
ανεξάρτητους δικαστές.       
Με την απόφαση 4467/2012 του Συμβουλίου της Επικρατείας,για πρώτη φορά, Ελληνικό Δικαστήριο αποζημιώνει πολίτη, λόγω μεγάλης καθυστέρησης στην απονομή της Δικαιοσύνης.Η απόφαση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία ,αφού το Συμβούλιο της Επικρατείας σε μονομελή σύνθεση, εξέδωσε σ’ εφαρμογή του  νόμου 4055/2012 , απόφαση επί αίτησης πολίτη με την οποία ζητάει να του καταβάλλει το ελληνικό Δημόσιο ως αποζημίωση 30.000 ευρώ, καθώς το δικαστήριο καθυστέρησε να εκδώσει την απόφαση του κατά 8 έτη, 6 μήνες και 18 ημέρες. Το ποσό αυτό το διεκδικούσε  ως δίκαιη ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη από την παραβίαση του δικαιώματος του σε ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης.

loading...