Παιδεία και Θρησκεία – Τι είδους Παιδεία θέλουμε και πως μπορούμε να το πετύχουμε

Είναι αναγκαία η Θρησκεία στην κοινωνία και πως συνδέεται με την Παιδεία;

Γράφει ο Νίκος Αναγνωστάτος
Η τελευταία απόφαση του ΣτΕ για την παιδεία, τάραξε τα λιμνάζοντα νερά της κοινωνίας, όπως xτην είχε διαμορθώσει η μέχρι πρότινος λεγόμενη ηγεμονία της αριστεράς. Μια ηγεμονία η οποία ευελπιστούμε να έχει αποδυναμωθεί σε βαθμό που να μην δύναται να στρεβλώσει πλέον την κοινωνία μας. Το επισημαίνω τούτο διότι η αριστερά, μέχρι πρότινος τουλάχιστον, πίστευε ότι αν εφαρμοστούν οι ιδέες της θα έχουμε μια καλύτερη κοινωνία. Μια κοινωνία δίκαιη και ευημερούσα, χωρίς την κυριαρχία του κεφαλαίου, όπως χαρακτηριστικά διατεινόταν. Μια κοινωνία που ο εργάτης θα δικαιώνεται και θα απολαμβάνει όλη την υπεραξία της εργασίας του, κατά Μαρξ. Με άλλα λόγια θέλανε εργάτες χωρίς εργοδότες, αφού οι εργοδότες έπιναν το αίμα των εργαζομένων, δια του κέρδους των και αναλαμβάνει το ανίκανο κράτος το ρόλο του επιχειρηματία και έτσι πτωχεύουν όλοι. Τους είχε όμως διαφύγει, ότι όλα τα πρότυπα της υφηλίου δεν κατόρθωσαν να το πετύχουν, αλλά αντιθέτως, στο όνομα της ισότητας και της ισοκατανομής του πλούτου, το μόνο που πέτυχαν ήταν η ισοκατανομή της φτώχιας, που κατέληξε στη δυστυχία της κοινωνίας και τελικά στην απένταξη του βρόγχου του αριστερισμού που τους έπνιγε.

Θα μου πείτε, ότι κάνω αντικομουνισμό; Όχι βέβαια, άλλωστε έχουν περιθωριοποιηθεί από μόνοι τους. Όλα όμως τα «αντι» είναι κατά κανόνα λάθος. Χρειάζεται όμως κάποιος συσχετισμός πεποιθήσεων και ιδεολογιών, για να καταλήξει κανείς σε κάποιο χρήσιμο συμπέρασμα. Τούτο διότι η αριστερά, οποιασδήποτε μορφής ή μεγέθους, είναι Άθεοι κατά δήλωσή τους. Η Θρησκεία επομένως, για την οποία θα διαπραγματευτώ στο ταπεινό μου αυτό σημείωμα, και η Παιδεία, περιπλέκονται κατ’ ανάγκη με τις παντοειδείς ιδεολογίες, οι οποίες συνδέονται τόσο με την παιδεία, όσο και με την θρησκεία. Η αριστερή ιδεολογία νομίζει ότι μπορεί να δημιουργήσει μια κοινωνία στην οποία, χωρίς υπερβολή, θα είναι όλοι πάντοτε νέοι, ωραίοι και πλούσιοι. Δηλαδή ουτοπική και αποδεδειγμένα πλέον ανεφάρμοστη. Μια στοιχειώδης ειλικρινής έρευνα και ανάλυση θα το επιβεβαιώσει!

Η περίφημη λοιπόν, όσο και θαρραλέα αυτή η απόφαση του ΣτΕ. Έβαλε το δάκτυλο επί των τύπων των ήλων και κτύπησε αποφασιστικά τη αδιόρατη αχλύ των προκαταλήψεων της περιρρέουσας ατμόσφαιρας και αφύπνισε την κοινωνία και την επανέφερε στην τάξη και στην φρόνηση των «ήρεμων» πολιτών που αμέριμνοι καθεύδουν. Είναι και ελπιδοφόρα αυτή η απόφαση του ΣτΕ, διότι μας πείθει ότι οι Δικαστές λειτουργούν και με ανθρώπινα αισθήματα, με κοινωνικές και ανθρώπινες ευαισθησίες, πέραν των στεγνών νομικών. Με αυτές τις σκέψεις και προϋποθέσεις, θα προσπαθήσω να δώσω κάποιες απαντήσεις στα ερωτήματα του τίτλου.

Ξεκινώντας από τη Θρησκεία, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι ο άνθρωπος από γενέσεως του, από τον άνθρωπο των σπηλαίων μέχρι τον σύγχρονο της κοινωνίας των πολιτών και των οργανωμένων πόλεων, που παραμένουν όμως πάντοτε αδύναμα όντα μέσα στο αχανές σύμπαν, χρειάζονται κάποια Θεότητα να πιστεύουν, ως συμπλήρωμα της ασήμαντης ύπαρξής του. Με άλλα λόγια η Θρησκεία είναι μια αναγκαιότητα στις ανθρώπινες κοινωνίες, χωρίς κατ’ ανάγκη να είναι και θρησκοληψία. Η Θρησκεία είναι μια ελπίδα στη ζωή, μια καταφυγή στον πόνο και στην ανάγκη. Στην ουσία δεν υπάρχουν άθεοι, διότι όσοι το ισχυρίζονται ενδέχεται να νομίζουν ότι είναι οι ίδιοι Θεοί. Για να γίνω αντιληπτός τι ακριβώς εννοώ, θα παραθέσω μια λαϊκή σοφία που λέει ότι «κάποιος είναι άθεος μέχρι να αρχίσει να πέφτει το αεροπλάνο»!

Άλλωστε όσο και αν πιστεύεις στην αθεΐα σου, κράτα το για τον εαυτό σου ώστε να μην εκτεθείς αν βρεθείς τη στιγμή που πέφτει το αεροπλάνο αφ’ ενός και αφ΄ ετέρου να μην κάνεις κακό σε εκείνο που πιστεύει και έχει εναποθέσει τις ελπίδες του στον Θεό. Είναι αναίδεια και θράσος να υπεισέρχεσαι στη ζωή του άλλου, με εγκληματικό ρόπο, χωρίς να σου το ζητήσει. Φύλαξε για τον εαυτό σου τι πιστεύεις, σεβάσου την πίστη του άλλου. Δεν υπήρξε ποτέ καμία κοινωνία στον πλανήτη μας χωρίς να πιστεύουν σε κάποια ανώτερη δύναμη. Ο Χριστιανισμός είναι μία από τις ορθότερες θρησκείες θα έλεγα, που διδάσκει μόνο την αγάπη και την αλληλεγγύη, όσο καμία άλλη θρησκεία και αν καμιά φορά δημιουργούνται προβλήματα, αμφιβολίες και ερωτήματα γύρω από τον Χριστιανισμό, τούτο οφείλεται στους λειτουργούς της, οι οποίοι βαυκαλίζονται ότι είναι οι μόνοι που εκπροσωπούν τον Χριστό και κάνουν μεγάλο ζημιά στην χριστιανοσύνη. Έχουμε πολλά παραδείγματα κακής ερμηνείας και εφαρμογής του λόγου του Χριστού, με αποκορύφωμα τον μεσαίωνα με την ιερά εξέταση, τις σταυροφορίες και τόσα άλλα. Ο άνθρωπος χωρίς θρησκεία είναι όπως ο ίππος χωρίς χαλινάρι, είπε ο Μπαλζάκ και ο Μπρυγέρ ότι «αυτή η αδυναμία, του να αποδείξω ότι δεν υπάρχει Θεός, μου αποκαλύπτει την ύπαρξή του».

Η παιδεία, από την άλλη πλευρά, η οποία είναι απόλυτα συνδεδεμένη μα την θρησκεία, όταν διδάσκεται σωστά, εξανθρωπίζει, αν στέκει ο ορισμός, την κοινωνία και προάγει τη γνώση και τον ορθολογισμό, αλλά και αξιολογεί ορθολογικά την ανάγκη της θρησκείας στην κοινωνία. Είναι η παροχή γνώσεων ασφαλώς, αλλά και διαδικασία αγωγής που στοχεύει στην καλλιέργεια και μόρφωση του ανθρώπου, στην άνοδο του πνευματικού του επιπέδου και στην διάπλαση του χαρακτήρα των νέων. Πολλές φορές συγχέουμε την παιδεία με την εκπαίδευση η οποία απλά μας διδάσκει συγκεκριμένε χρήσιμε γνώσεις. Αν συνδυαστεί η παιδεία με την εκπαίδευση, θα δημιουργήσουμε μια σωστή και χρήσιμη κοινωνία.

Επειδή ασχολήθηκα με την παιδεία για κοντά είκοσι χρόνια, μέσω των συλλόγων γονέων, τα δώδεκα από τα οποία ως πρόεδρος της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Γονέων, έχω εντρυφήσει στους ενδότερους χώρους και γνώρισα τις μεγάλες αδυναμίες της σημερινής παιδείας με την γενική της έννοια. Διέκρινα με λύπη και προβληματισμό, ότι αυτά που έζησα εγώ ως παιδί στα σχολεία, τα ψάχνουμε με το φανάρι σήμερα, χωρίς να μπορούμε να τα βρούμε. Διαπιστώνει κανείς, ότι η παιδεία σήμερα έχει σοβαρά προβλήματα και οφείλουμε να τα εντοπίσουμε και να προσπαθήσουμε να τα επιλύσουμε. Πρέπει όμως πρώτα να εντοπιστούν τα αίτια. Σε τι αποδίδεται η μεγάλη αυτή διαφορά ποιότητας της σημερινής παρεχόμενης παιδείας, κάτι που είναι δύσκολο να το εντοπίσεις υπεύθυνα και συγκεκριμένα, χωρίς να βουτήξεις βαθιά στις κοινωνικοπολιτικές και ιδεολογικές παραμέτρους που κυριαρχούν, υπεισήλθαν στα σχολεία και διαφοροποίησαν, για να μην πούμε διαστρέβλωσαν την παιδεία.

Ο άλλοτε συνετός και αυστηρός Διευθυντής, που κρατούσε την τάξη, την ευπρέπεια και την καλή λειτουργία του σχολείου, οι συνδικαλιστές και η πολυαρχία τον εξαφάνισαν. Ο άλλοτε κραταιός και πολυθρύλητος Επιθεωρητής, του οποίου και η σκιά του ακόμη ενεργοποιούσε τους πάντες να αποδείξουν τον καλύτερο εαυτό τους, τόσο στη διδαχή γνώσης κα ήθους, όσο και στην αγωγή και τον πολιτισμό με το παράδειγμά του. Όλα αυτά τα στοιχεί που αναδείκνυαν τον υπεύθυνο, καλλιεργημένο, υπεύθυνο και ηθικό μαθητή, εξέλειπαν και τη θέση τους πήραν η ήσσονα προσπάθεια, η αποστήθιση και αδιαφορία, με κατάληξη την ακρισία, την αμάθεια και την υποβάθμιση του ατόμου. «Τούτη η παιδεία αποκεφαλίζει τα παιδία. Τα κάνει ικανά να μην κάνουν τίποτε. Ούτε να βλαστημούν. Ακόμη και η αισχρολογία τους περιορίζεται στη λέξη που τα κάνει συνονόματα. Αν τους πεις βρισιά της περασμένης 20ετίας θα νομίσουν ότι μιλάς αρχαία ελληνικά», είναι ένα απόσπασμα ενός τετρασέλιδου κατηγορητηρίου για τη σημερινή παιδεία, του αείμνηστου Σαράντου Καργάκου.

Η ίαση και αποκατάσταση του ρόλου και προορισμού της παιδείας στα σχολεία σήμερα, είναι από πολύ δύσκολο μέχρις αδύνατο. Τούτο διότι οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι θα το επιχειρούσαν, έχουν προέλθει από αυτό το ελλιπές σύστημα. Τα 22 θέματα που έθεσε η Υπουργός Παιδείας στην έκτακτη σύνοδο των πρυτάνεων, είναι σωστά και αναγκαία. Θα πρέπει να γνωρίζει όμως ότι απλά η απαιδευσία θα λειτουργεί καλύτερα, αλλά δεν θα επιτευχθεί ούτε καντν προ πεντηκονταετίας ποιότητα της παιδείας, αφού και εκείνη είχε ανάγκη βελτίωσης και προσαρμογής στις σύγχρονες ανάγκες και τεχνολογίες. Η Υπουργός Παιδείας η οποία φαίνεται να έχει διάθεση και γνώσεις να προχωρήσει μπροστά, ας μελετήσει αν τα πιο πάνω έχουν δόση αλήθειας και αναλόγως να σχεδιάσει την εξέλιξη και το μέλλον της παιδείας, μιας παιδείας αντάξια της ιστορίας και του πολιτισμού μας.

Νίκος Αναγνωστάτος

e-mail:[email protected]

thiakos.blogspot.com.

loading...