Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνδρες που νοσούν από κοροναϊό πεθαίνουν με μεγαλύτερη συχνότητα απ ‘ότι οι γυναίκες. Η απάντηση στο γιατί συμβαίνει αυτό δεν είναι τόσο απλή…
Με περισσότερους από 550.000 ανθρώπους παγκοσμίως να έχουν νοσήσει από τον νέο κοροναϊό και πάνω από 25.000 να έχουν χάσει τη ζωή τους από αυτόν οι επιστήμονες σε κάθε χώρα φαίνεται να παρατηρούν το ίδιο στοιχείο: οι άντρες τείνουν να πεθαίνουν ευκολότερα σε σχέση με τις γυναίκες που έχουν νοσήσει.
Αν και δεν παρέχουν όλες οι χώρες στοιχεία με διαχωρισμό φύλου σχετικά με τα κρούσματα και τους θανάτους από κοροναϊό, από όσες υπάρχουν τα διαθέσιμα στοιχεία παρατηρείται το συγκεκριμένο μοτίβο. Για ποιο λόγο όμως οι άντρες επηρεάζονται πιο βαριά από την ασθένεια;
Τα διαθέσιμα στοιχεία
Ο οργανισμός Global Health 50/50 συλλέγει τα στοιχεία που δίνουν στη δημοσιότητα οι 25 χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την επιδημία του κοροναϊού και καταγράφουν τα περισσότερα κρούσματα και θανάτους. Ωστόσο από αυτές μόνο οι 17 δίνουν στοιχεία σχετικά με το φύλο των ασθενών και από αυτές μόνο οι 12 σχετικά με το φύλο όσων καταλήγουν. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις η διαφορά στο ποσοστό θανάτου μεταξύ αντρών και γυναικών είναι πολύ μεγάλη με τους πρώτους να βαρύνονται κάθε φορά περισσότερο.
Από την άλλη, όμως δεν συμβαίνει το ίδιο και με την πιθανότητα να αρρωστήσει ένας άντρας σε σχέση με μια γυναίκα. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ του ποσοστού των ασθενών αντρών και γυναικών, αν και συνήθως στις περισσότερες περιπτώσεις οι άντρες έχουν ένα μικρό προβάδισμα. Οπότε άντρες και γυναίκες αρρωσταίνουν περίπου με την ίδια συχνότητα με τους άντρες όμως να πεθαίνουν πιο εύκολα.
Ειδικότερα, τα στοιχεία από την Ιταλία είναι σοκαριστικά. Μέχρι και τις 23 Μαρτίου το 71% των ασθενών που είχαν πεθάνει ήταν άντρες και μόλις το 29% γυναίκες. Νεότερα στοιχεία μάλιστα εκτιμούν ότι τα ποσοστά πλέον διαμορφώνονται κοντά στο 80%-20%. Την ίδια στιγμή στις 23/3 το 58% των συνολικών ασθενών ήταν άντρες και το 42% γυναίκες, μια πολύ μικρή ποσοστιαία διαφορά.
Αντίστοιχα, στην Κίνα τα ποσοστά θνησιμότητας μεταξύ αντρών και γυναικών ήταν 64%-37%, ενώ τα ποσοστά μόλυνσης με τον ιό διαμορφώνονταν στο 51%-49%.
Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έχουν οι περιπτώσεις της Νότιας Κορέας, της Πορτογαλίας, της Ελβετίας και της Γαλλίας. Εκεί, ενώ τα περισσότερα κρούσματα καταγράφονται σε γυναίκες ασθενείς, οι περισσότεροι θάνατοι καταγράφονται μεταξύ των αντρών και μάλιστα με μεγάλη διαφορά. Ενδεικτικά, στην Νότια Κορέα ενώ οι άντρες αποτελούν μόλις το 39% των ασθενών την ίδια ώρα αποτελούν και το 54% όσων χάνουν την ζωή τους. Επίσης στην Πορτογαλία η αναλογία θανάτων αντρών – γυναικών είναι 70%-30%, ενώ οι άντρες ασθενείς αποτελούν το 47% των συνολικά νοσούντων.
Παρόλο που η χώρα μας δεν ανήκει ευτυχώς στις πρώτες 25 χώρες με τα περισσότερα κρούσματα και θανάτους και οι αριθμοί δεν είναι τόσο μεγάλοι ώστε να υπάρξει ασφαλές στατιστικό αποτέλεσμα, παρατηρείται η ίδια τάση. Σύμφωνα με τα στοιχεία ως και τις 25 Μαρτίου, το 55,8% όσων νοσούν είναι άντρες έναντι 44,2% των γυναικών. Το 86% από τους 65 ασθενείς που νοσηλεύονται στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας διασωληνωμένοι είναι επίσης άνδρες. Την ίδια στιγμή από τους 28 ανθρώπους που έχουν χάσει τη ζωή τους μέχρι στιγμής (28/3) οι 23 είναι άντρες και οι 5 γυναίκες. Αυτό σημαίνει ότι το 82% όσων έχουν πεθάνει από κοροναϊό στην χώρα μας είναι άντρες.
Σε καμία από τις χώρες που δίνουν στοιχεία βάσει φύλου δεν καταγράφεται μεγαλύτερη θνησιμότητα των γυναικών έναντι των αντρών.
Γιατί όμως οι άντρες;
Τα στοιχεία αυτά έχουν προβληματίσει και τους επιστήμονες, οι οποίοι μέχρι στιγμής δεν έχουν να δώσει μια επίσημη και βέβαιη απάντηση για την υψηλότερη θνησιμότητα των αντρών.
«Η ειλικρινής αλήθεια είναι ότι σήμερα δεν ξέρουμε γιατί ο COVID-19 είναι πιο επικίνδυνος για τους άντρες απ’ ό,τι για τις γυναίκες ή γιατί υπάρχουν μεγαλύτερες διαφορές σε κάποιες χώρες σε σχέση με κάποιες άλλες. Αυτό που όμως ξέρουμε είναι ότι εκτός από το θέμα της ηλικίας το να είσαι άντρας είναι εξίσου επιβαρυντικός παράγοντας και αυτό ο κόσμος θα πρέπει να το γνωρίζει», ανέφερε η Σάμπρα Κλέιν, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Δημόσιας Υγείας Johns Hopkins.
Εξάλλου, παρόμοια διαφοροποίηση μεταξύ αντρών και γυναικών είχε καταγραφεί και στις δύο προηγούμενες επιδημίες κοροναϊών. Τα θύματα τόσο του SARS το 2002 όσο και του MERS το 2012 ήταν κατά κύριο λόγο άντρες.
«Είναι φανερό ότι αυτό συμβαίνει συνεχώς με τους κοροναϊους και είναι κάτι που θα πρέπει να μελετήσουμε», προσθέτει η Κλέιν.
Αν και η απάντηση στο «γιατί ο Covid-19 εξασθενεί περισσότερο τους άντρες» δεν υπάρχει επίσημα, οι επιστήμονες εστιάζουν την προσοχή τους τόσο στις βιολογικές διαφοροποιήσεις των δύο φύλων όσο και στον διαφορετικό τρόπο ζωής και συνηθειών.
Χρόνιες παθήσεις
Από την πρώτη στιγμή της εμφάνισης της επιδημίας του COVID-19 έγινε κατανοητό ότι η ασθένεια επηρεάζει περισσότερο τους ευπαθείς πληθυσμούς, δηλαδή τους ηλικιωμένους και όσους ανθρώπους ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες και πάσχουν από χρόνιες παθήσεις.
Συγκεκριμένα, φαίνεται ότι έχουν περισσότερες πιθανότητες να κινδυνεύσει η ζωή τους όσοι πάσχουν από καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες, διαβήτη, υπέρταση ή έχουν υποστεί στο παρελθόν εγκεφαλικό. Οι ασθένειες αυτές σύμφωνα με τα υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία επηρεάζουν πάντοτε με μεγαλύτερη συχνότητα τους άντρες.
Εξάλλου, οι γυναίκες στις περισσότερες χώρες του κόσμου έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής σε σχέση με τους άντρες.
Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της Ιταλίας σύμφωνα με μελέτες οι άντρες νοσούν συχνότερα από υπέρταση σε σχέση με τις γυναίκες, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τους άντρες στην Κίνα, οι οποίοι εμφανίζουν επίσης συχνότερα διαβήτη τύπου 2.
Ενδεικτικός είναι ο παρακάτω πίνακας από τα στατιστικά στοιχεία του εβδομαδιαίου επιστημονικού περιοδικού The Lancet:
Τρόπος ζωής
Από τον κοροναϊό εκτός από τους χρόνια νοσούντες κινδυνεύουν επίσης όσοι έχουν άσχημη φυσική κατάσταση και είναι καπνιστές ή καταναλώνουν συχνά αλκοόλ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας συνήθειες όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ είναι συχνότερες μεταξύ των αντρών κάτι που επίσης μπορεί να επηρεάζει τα ποσοστά που δείχνουν τους άντρες να χάνονται περισσότερο από τις γυναίκες εξαιτίας του κοροναϊού.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΠΟΥ που δημοσιεύτηκαν το 2015, το 36,1% των αντρών παγκοσμίως άνω των 15 ετών είναι καπνιστές, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις γυναίκες φτάνει μόλις το 6,8%. Ειδικότερα στην Κίνα, για παράδειγμα, το ποσοστό των αντρών που καπνίζει φτάνει το 48%, ενώ των γυναικών μόλις το 2%. Στην Ιταλία από την άλλη καπνίζουν 7 εκατ. άντρες και 4,5 εκατ. γυναίκες.
Παράλληλα, σύμφωνα και πάλι με τα στοιχεία του ΠΟΥ που δημοσιεύτηκαν το 2016, ο μέσος άντρας παγκοσμίως άνω των 15 ετών καταναλώνει περίπου 10,5 λίτρα αλκοόλ το χρόνο. Οι γυναίκες από την άλλη καταναλώνουν μόλις 2,3 λίτρα.
Φυσική ανοσία
Προηγούμενες μελέτες που έχουν γίνει είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι άντρες έχουν πιο αδύναμες εγγενείς αντιικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού τους για μια σειρά μολύνσεων, όπως για την Ηπατίτιδα C ή τον ιό HIV που προκαλεί το AIDS. Μελέτες που έγιναν σε ζώα υποδεικνύουν ότι αυτό μπορεί να ισχύει και για ορισμένες μορφές κοροναϊών.
Οι επιστήμονες επίσης θεωρούν ότι οι ορμόνες παίζουν πολύ βασικό ρόλο στην ανοσία των ανθρώπων με τα οιστρογόνα των γυναικών να προκαλούν αυξημένες αντιικές αντιδράσεις των ανοσολογικών κυττάρων. Εξάλλου, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι πολλά γονίδια που ρυθμίζουν και ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα βρίσκονται κωδικοποιημένα στο χρωμόσωμα Χ, από το οποίο οι άντρες έχουν μόνο ένα (XY) ενώ οι γυναίκες δύο (XX).
Όσον αφορά ωστόσο τον συγκεκριμένο κοροναϊό SARS-CoV-2, η καθηγήτρια ιατρικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, Σάρα Χοκς, υποστηρίζει ότι θα πρέπει να έχουμε μεγαλύτερα δεδομένα για το φύλο των νοσούντων και όσων καταλήγουν από όλες τις χώρες του κόσμου.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο καθηγητής καρδιολογίας στο Γέιλ, Χάρλαν Κρούμχολζ, τόνισε ότι το να συγκρίνει κανείς στατιστικά στοιχεία μεταξύ χωρών ενέχει μεγάλους κινδύνους. «Δεν ξέρουμε όλους τους παρανομαστές που επηρεάζουν την κατάσταση και οι πληροφορίες δεν είναι συγκρίσιμες», αναφέρει.
Εξάλλου, όπως τονίζει είναι άγνωστο σε κάθε χώρα πόσοι από όσους νοσούν διαγιγνώσκονται επίσημα με τον κοροναϊό. Πάρα πολλοί, ειδικότερα στις νεαρότερες ηλικίες, εφόσον παρουσιάζουν πολύ ήπια συμπτώματα μπορούν να αρκεστούν στο να μείνουν σπίτι και να μην μάθουν ποτέ αν προσβλήθηκαν από κοροναϊό ή επρόκειτο για ένα απλό κρύωμα. Γενικότερα θεωρείται ότι στις περισσότερες χώρες ελέγχονται πολύ λίγοι ασθενείς σε σχέση με αυτούς που νοσούν. Ο έλεγχος γίνεται κατά κύριο λόγο σε όσους εμφανίζουν βαρύτερα συμπτώματα και οι περισσότεροι από αυτούς είναι ηλικιωμένοι ασθενείς και άνδρες. Αν μπορούσαμε να ελέγξουμε ολόκληρο τον πληθυσμό ίσως να βρισκόμασταν μπροστά σε άλλα δεδομένα όπου ίσως ο ιός να προσβάλει για παράδειγμα περισσότερο – αλλά πιο ήπια- τους νέους ή τις γυναίκες.
Όπως τονίζει ο κ. Κρούμχολζ η αδυναμία μας να δούμε τα πραγματικά δεδομένα ίσως παρεμποδίζει τους επιστήμονες, τους γιατρούς και τις αρχές να καταλάβουν σε πραγματικό χρόνο το μέγεθος της ασθένειας και να βρουν τους καταλληλότερους τρόπους για να την πολεμήσουν.
«Θα έπρεπε να μπορούμε να το κάνουμε. Αυτό το γεγονός αποκαλύπτει την μεγάλη μας άγνοια και μάλιστα σε αυτή την εποχή της πληροφορίας», καταλήγει.
Παράλληλα, το γεγονός ότι πολλές χώρες δεν δίνουν στη δημοσιότητα στοιχεία για όσους νοσούν και χάνουν την ζωή τους από τον κοροναϊό διαχωρισμένα κατά το φύλο των ασθενών εμποδίζει ακόμα περισσότερο τους επιστήμονες και τους αναλυτές να εξάγουν ασφαλή συμπεράσματα.
Όπως τονίζει ο καθηγητής βιοηθικής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, Άρθουρ Κάπλαν «Όλα τα στοιχεία που μιλούν για την επικινδυνότητα, την ικανότητα ανάρρωσης, την μολυσματικότητα είναι καθοριστικής σημασίας σε μια πανδημία. Τα στοιχεία πρέπει να συλλέγονται με διαφανείς μεθόδους και να μοιράζονται στην επιστημονική κοινότητα. Όσο αυτά τα στοιχεία δεν δημοσιοποιούνται, δεν μπορούν να αναλυθούν από τους ερευνητές και να καταλάβουμε γιατί πραγματικά οι άντρες φαίνεται να πεθαίνουν συχνότερα από τον Covid-19».
