ΟΙ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΕΞΛΙΞΕΙΣ ΜΕ ΚΑΤΑΛΥΤΗ ΤΗΝ ΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΗΝ Ε.Ε.

BREXIT ΚΑΙ ΟΙ ΒΑΘΥΤΑΤΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ






Γράφει ο Παναγιώτης Ήφαιστος

Η συνηγορία των ΗΠΑ με το Brexit δεν κρύβεται. Γιατί όμως; Οι στρατηγικές λογικές μιας μεγάλης δύναμης όπως οι ΗΠΑ γίνονται
έκδηλες και ολοφάνερες μόνο όταν ωριμάσουν οπότε η διακήρυξή τους εντάσσεται σε μια λογική επιτάχυνσης των εξελίξεων.

Αυτή η παρατήρηση ενέχει μεγάλη σημασία ιδιαίτερα όταν ένα διεθνές ζήτημα είναι τόσο λεπτό και σε πλήρη εξέλιξη όπως η έξοδος της Μεγάλης Βρετανίας (ΜΒ) από την ΕΕ.

Οι ΗΠΑ συχνά και επανειλημμένα ενθάρρυναν έντονα τις Βρετανικές επιλογές Brexit ενώ η στήριξη του σημερινού Αμερικανού προέδρου για τον Τζόνσον ισοδυναμούσε με είδος έμμεσης πλην ολοφάνερης παρέμβασης στα εσωτερικά της ΜΒ.

 Το ίδιο ισχύει με τις δηλώσεις του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του Αμερικανού προέδρου όταν πρόσφατα δήλωσε ότι ως είδος ανταμοιβής για το Brexit «οι ΗΠΑ θα κάνουν επί μέρους εμπορικές συμφωνίες με το ΗΒ μόλις έχουμε Brexit».

Από την Ευρώπη και φτάνουν στον Περσικό κόλπο

Για συγκεκριμένους λόγους το Brexit θα πρέπει να εξετάζεται συνδυαστικά τόσο σε αναφορά με τις στρατηγικές του Λονδίνου όσο και σε αναφορά με τις στρατηγικές της Ουάσιγκτον.

Συντομογραφικά λέμε ότι ο στρατηγικός σκοπός των ΗΠΑ είναι μαζί με πολλά άλλα η διαχείριση των ολοένα και πιο ώριμων στρατηγικών εξελίξεων στο Δυτικό άκρο της Περιμέτρου της Ευρασίας. Παρόμοια για το Λονδίνο.

Για το ΗΒ είναι όπως φαίνεται λιγότερης σημασίας η συμμετοχή σε μια ΕΕ υπό πλήρη μετάβαση και μεγαλύτερης σημασίας τα μακροχρόνια στρατηγικά ερείσματα και μακροχρόνιες στρατηγικές σχέσεις που διασφαλίζουν τα ερείσματά του και τα συμφέροντά του, ιδιαίτερα με δεδομένες τις μεγάλες ανακατατάξεις στις «κοντινές» περιφέρειες που αρχίζουν από την Ευρώπη και φτάνουν στον Περσικό κόλπο.

Υπό ένα ευρύτερο πρίσμα η έντονη συνηγορία των ΗΠΑ έχει βαθύτατα στρατηγικά αίτια που αφορούν α) το αναδυόμενο πολυπολικό διεθνές σύστημα του 21ου αιώνα το οποίο βρίσκεται σε πλήρη μετάβαση, β) τις Ευρωατλαντικές σχέσεις των οποίων μετά το 1949 αιχμή του δόρατος ήταν η Ατλαντική Συμμαχία και βοηθητικό «μέσο», μεταξύ άλλων, η Ευρωπαϊκή οικονομική κοινότητα που συσπείρωνε τους συμμάχους της Ουάσιγκτον και γ) ο έλεγχος της Γερμανίας για να αποτραπούν επιλογές κατευνασμού της ΕΣΣΔ (και Μεταψυχροπολεμικά της Ρωσίας) ή αντιπαράθεσης που θα οδηγούσε σε πυρηνικοποίησή της.

Στο σημείο αυτό, πάντως, έχει μεγάλη σημασία να τονιστεί ότι για τόσο μεγάλα ζητήματα κρατών που διαθέτουν άρτια κρατικά επιτελεία οι στρατηγικοί προσανατολισμοί αποφασίζονται με όρους μακροπρόθεσμων συμφερόντων και εξελίξεων και οι βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες δηλώσεις, στάσεις και αποφάσεις υπακούνε στα συμφέροντα που διασφαλίζουν ισχυρή θέση και ισχυρό ρόλο στις επερχόμενες πλανητικές, περιφερειακές και τοπικές ισορροπίες.

Μια «ειδική» σχέση με ιστορία

Το Brexit δεν μπορεί να αναλυθεί βάσιμα εάν δεν συνεκτιμηθεί πως το ΗΒ παρά το ότι έχασε τις αποικίες διατήρησε ισχύ, θέση και ρόλο πέραν των δυνάμεών του και αυτό επιτυγχανόταν και επιτυγχάνεται με την ειδική σχέση με τις ΗΠΑ.

 Με διαφορετικά λόγια, στο υπόβαθρο των δυτικών στρατηγικών δομών και επιλογών ήταν, σε μεγάλο τουλάχιστον βαθμό, οι μετά-Αποικιακές στρατηγικές επιλογές του ΗΒ και η ειδική σχέση του Λονδίνου με την Ουάσιγκτον.

Εδώ, σε πρώτη φάση θα αναφέρουμε μερικές πτυχές της Βρετανικής στρατηγικής αφού προηγουμένως επισημανθεί ότι τα ζητήματα αυτά έχουν αναλυθεί αλλού ευρύτερα, εκτεταμένα και υπό ένα μονιμότερο πρίσμα και συμβατό με αξιώματα και τυπολογίες της στρατηγικής ανάλυσης.

Οι στρατηγικές επιλογές των μεγάλων και μεσαίων δυνάμεων απαιτούν θέαση πέραν των εντυπώσεων που δημιουργούν βραχυπρόθεσμες δηλώσεις και αποφάσεις.

Οι μεγάλες στρατηγικές υποθέσεις που ιστορικά μιλώντας είναι πάντα ενταγμένες μέσα σε μονιμότερους προσανατολισμούς, αλλάζουν μόνο όταν συντελούνται μεγάλες ανακατανομές ισχύος και συμφερόντων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΟΙΜΟΣ-ΑΘΗΝΑ

loading...