ΕΛΛΑΔΑ ΜΟΥ ΑΡΧΑΙΑ ΠΑΝΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΑΙ ΝΕΑ

Γράφει ο ΣΠΙΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Οι Αρχαίοι Έλληνες σοφοί έθεσαν όλα τα βασικά ζητήματα της φιλοσοφίας, τόσο τα θεωρητικά όσο και τα πρακτικά και απάντησαν εις αυτά με την χαρακτηριστική εις το ελληνικό πνεύμα διαφάνεια και καθαρότητα.
Δημιούργησαν τις βασικές έννοιες της φιλοσοφίας, και επειδή η φιλοσοφία και η φυσική ήσαν στη αρχή αδιαχώριστοι, δημιούργησαν ένα μέρος από τις έννοιες της φυσικής επιστήμης δια μέσου των οποίων κινείται και εμπνέεται ολόκληρη η μετέπειτα Ευρωπαϊκή φιλοσοφία και επιστήμη. Θεμελίωσαν όλους τους βασικούς κλάδους της φιλοσοφίας και σχημάτισαν όλες τις τυπικές μορφές της κοσμοθεωρίας»

Στον Πλάτωνα χρωστά ο Κόσμος το ότι ο πολιτισμός επέζησε. Είναι ο πατέρας των μεγάλων φιλοσοφικών συστημάτων του Ελληνισμού, που τόσο βαθιά επίδραση είχαν στη ζωή των ανθρώπων. Ο Έλλην, έξυπνος, λογικός, με το οξύ μυαλό, έκαμνε τους συλλογισμούς του απ’ την αρχή ως το τέλος, χωρίς να σταματήσει στην μέση, όπως θα έκαμνε ίσως ένας μοντέρνος κριτικός. Ο Κόσμος θα χρειάζεται πάντοτε τον Ελληνισμό, γιατί θα χρειάζεται την λογοτεχνία και την τέχνη του. Σήμερα τον χρειάζεται για ένα βαθύτερο αίτιο. Γιατί χρειάζεται μια φιλοσοφία, που θα δώσει στον πολιτισμό του αυτό που περισσότερο από κάθε τι χρειάζεται – την Ψυχή».
Ο Αριστοτέλης εξέτασε το σύνολο της κοινωνικής συμπεριφοράς, μελέτησε τις ατομικές συμπεριφορές όσο και τις συλλογικές, περιέγραψε την κοινωνική πραγματικότητα. Το λαμπρό παράδειγμα του Αριστοτέλους που πρώτος είδε στην κοινωνία ένα γεγονός της φύσεως έμεινε σχεδόν χωρίς μιμητές. Τον ΙΗ αιώνα βλέπει κανείς την ίδια ιδέα να ξαναγεννιέται με τον Μοντεσκιέ.
Η Ελληνική λέξη «λογική» με την Αριστοτελική της έννοια, πέρασε σε όλες τις γλώσσες της Ευρώπης, χωρίς να υπάρχει σε καμιά γλώσσα, όχι μόνο η λέξη αλλά και η έννοια της λέξεως «λόγος». Αυτή η καταπληκτική λέξη, που από την αρχαιότητα δεν άλλαξε το περιεχόμενό της, και δεν εξέφραζε μόνο την κατανοητή προφορική λέξη, τον ανθρώπινο λόγο, αλλά ταυτοχρόνως την αιτία ενός γεγονότος, και στην δημοτική ακόμη σαν προσωπική αναφορά με το «ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΟΥ» όπως είπαμε δεν υπάρχει σε καμιά γλώσσα και βασικά δεν μεταφράζεται.
Το έργο «Έργα και Ημέραι» του Ησίοδου (850-700 π.Χ)  θεωρείται ως το πρώτο εγχειρίδιο οικονομικής ανάλυσης στον κόσμο. Είναι το βιβλίο που θεμελιώνει το καπιταλιστικό πνεύμα, όταν γράφει για το χρόνο και τη χρησιμοποίησή του. Στο βιβλίο αναλύονται τα στοιχεία που καθορίζουν τον πυρήνα του οικονομικού λογισμού. Είναι το πρώτο έργο όπου περιγράφεται η προβληματική της μετάβασης από την νομαδική στην εγκατεστημένη ζωή και τα οικονομικά στάδια, δηλαδή στην εποχή του χρυσού, χαλκού και σιδήρου.
Ο Επίκουρος δίδαξε για 35 χρόνια ακολουθώντας ήσυχη και λιτή ζωή. Περιστοιχιζόταν από άνδρες γυναίκες εταίρες και δούλους που μετείχαν ισάξια στον «Επικούρειο Κήπο». Σκοπός της φιλοσοφίας είναι η αταραξία και η γαλήνη της ψυχής. Ο άνθρωπος με τις ικανότητές του είναι αρκετός για να φτιάξει την ευτυχία του, αρκεί να λείψουν οι ενοχλήσεις, οι ανησυχίες και τα εμπόδια. Στη σκέψη των Επικούρειων, η ευτυχία κατεβαίνει κυριολεκτικά από τον Ουρανό στη Γη και ορίζεται ως η σταθερή κατάσταση σωματικής ευεξίας και η βέβαιη ελπίδα ότι θα διαρκέσει. 
Η συνείδηση του Επίκουρου ζητεί, παραμερίζοντας κάθε σάπιο, να φτάσει σε κάτι στέρεο, που να μπορεί να σταθεί σα βάση στην ανθρώπινη ύπαρξη. Το πρωτόπλασμα αυτό στη διανόηση του παρουσιάζεται με την ακόλουθη μορφή: Ο άνθρωπος είναι κάτι μεγάλο και πολύτιμο. Την ευτυχία, τη μακαριότητα, την έχει μέσα του, φτάνει να παραμερίσει όσα τον ενοχλούν και του κάνουν κόλαση τη ζωή. ‘Όταν λείψει κάθε φροντίδα, λύπη ή χαρά, κάθε ταραχή, στην ουδέτερη κατάσταση της αταραξίας, η ευτυχία αναβλύζει από μέσα του, γεμίζει το είναι του, ξεχύνεται γύρω, απλώνεται και χαϊδεύει τα πάντα.
Για τον Ξενοφάνη (570-475 π.Χ). δεν υπάρχει πληθώρα θεών με ανθρωπόμορφη εμφάνιση. Ο Θεός είναι Ένας. «Εις Θεός Μέγιστος», χωρίς να έχει καμία ομοιότητα με το σώμα και τον νουν των θνητών. «Ούτε δέμας θνητοίσιν ομοίοις δε νόημα». Μπορεί να βλέπει, να ακούει και να νοεί τα πάντα.» «Ούλος ορά, ούλος δε νοεί, ούλος δε τα’ ακούει». Αυτός ό ένας θεός είναι παντοδύναμος «κράτιστος» και δια της πνευματικής του ισχύος κινεί δίχως κόπο τα πάντα.

Ο Ακραγαντινός φιλόσοφος Εμπεδοκλής (495-435 π.Χ) πίστευε στην μετεμψύχωση την οποία παραστατικώς αποδίδει με τους ακόλουθους στίχους: «Κάποτε έχω υπάρξει και ως νέος και ως νέα, και ως θάμνος και ως πτηνό, και ως άφωνος ιχθύς καταδυόμενος εις την θάλασσα».