Στις ημέρες μας, η πολιτική και η φιλοσοφία είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα

Γράφει η ΜΑΡΙΑ ΣΚΑΜΠΑΡΔΩΝΗ …

Στις ημέρες μας, η πολιτική και η φιλοσοφία είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα που δε συνδέονται με τίποτα μεταξύ τους. Πολλοί μάλιστα, διερωτούνται πώς αυτά τα δύο μπορούν να συνυπάρξουν , σε τι θα ωφελήσει έναν πολιτικό να φιλοσοφεί.

Την απάντηση μας τη δίνει ο σπουδαίος φιλόσοφος Πλάτωνας, ο οποίος όχι μόνο δε θεωρούσε πως η φιλοσοφία και η πολιτική είναι δύο ανόμοια πράγματα, αλλά εμφανιζόταν ακόμα πιο απαιτητικός, λέγοντας πως η κοινωνία θα παρουσιάσει θετική πρόοδο όταν την κυβερνήσουν οι ίδιοι οι φιλόσοφοι!

Γιατί όμως; Τι μπορεί να προσφέρει η μελέτη της Φιλοσοφίας σε έναν πολιτικό, έναν στρατιώτη; Πώς μπορεί να τον ωφελήσει;

Η μελέτη της Φιλοσοφίας και η εμβάθυνση σε αυτή, καλλιεργεί την ψυχή του ανθρώπου, τον μυεί σε έννοιες όπως η δικαιοσύνη και η αρετή. Μέσω της Φιλοσοφίας ερευνούμε τη βαθύτερη φύση του ανθρώπου και προσπαθούμε να δώσουμε απάντηση στο διαχρονικό και καίριο ερώτημα: τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο ευτυχισμένο;

Ένας άνθρωπος που πολιτεύεται ,μέσω της Φιλοσοφίας , αντιλαμβάνεται ότι η μανιώδης επιδίωξη της δόξας και της απόκτησης χρημάτων και αξιωμάτων όχι μόνο δε θα οδηγήσει στην ευτυχία τον άνθρωπο , αλλά θα τον καταστρέψει και θα τον μετατρέψει ένα άβουλο πλάσμα ο οποίος είναι δούλος των παθών του. Τότε αισθάνεται το βαθύτερο νόημα της ζωής και των καθηκόντων του, διότι βλέπει το βαθύτερο νόημα της ύπαρξής μας πως ερχόμαστε πιο κοντά σε αυτό με το να προσφέρουμε τον αδύναμο και εκείνον που στερείται. Διδάσκεται τη χαλιναγώγηση των παθών του και τον μετριασμό όλων των επιθυμιών του. Η μελέτη της ηθικής , ειδικά, μας μυεί σε τρόπους σωστής συμπεριφοράς οι οποίοι θα μετριάσουν το κοινωνικό κακό που επικρατεί και θα βοηθήσουν τον άνθρωπο να φτάσει ένα βήμα παραπάνω στην αντίληψη και την πνευματική του ολοκλήρωση. Μαθαίνουμε έτσι πως το να μετριάζουμε τις κακές μας επιθυμίες, να μοιραζόμαστε και να μας ενδιαφέρει η ευτυχία του συνανθρώπου μας είναι τελικά αυτό που θα μας οδηγήσει στην ατομική και κοινωνική ευδαιμονία.

Φυσικά , πρέπει να γράψω πως ένας άνθρωπος μπορεί να μην καταπνίξει τα πάθη του παρά τη μελέτη της Φιλοσοφίας; εξαρτάται αν θέλει και ο ίδιος να βελτιώσει τον εαυτό του.

Πόσο απαραίτητο είναι λοιπόν οι πολίτικοί μας να μελετούν Φιλοσοφία; Ή πόσο διαφορετικά θα μπορούσα να είναι τα πράγματα αν μας κυβερνούσαν αυτοί;

loading...

2 thoughts on “Στις ημέρες μας, η πολιτική και η φιλοσοφία είναι δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα

  1. Ο Πλάτων .
    Ο Πλάτωνας, και πολλοι άλλοι υποτιμούσαν κατάφωρα τις αισθήσεις ως πηγή γνώσης. Μιλούσε για μορφές μη αντιληπτές στην πραγματικότητα, κατανοητές μόνο θεωρητικά. Αυτό δημιουργεί σύγχυση στον άνθρωπο ανάμεσα σε αυτά που βλέπει και σ αυτά που τον πείθουν να πιστέψει, να πείσει τον άνθρωπο ότι αυτά που αυτός αντιλαμβάνεται δεν είναι η πραγματικότητα, να τον κάνει να φοβάται να αντιμετωπίσει την ζωή με τις δικές του δυνάμεις και κατά συνέπεια να δεχτεί ότι δεν είναι ικανός να σχεδιάσει και να προγραμματίσει ανεξάρτητος τη ζωή του. Ότι πρέπει να υπακούει σε αυτούς που καταλαβαίνουν καλύτερα από εκείνον τα πράγματα και σε κείνους που ξέρουν καλύτερα από εκείνον πώς να τα διαχειριστούν. Είναι κλασική λογική πίσω από κάθε ολοκληρωτική νοοτροπία, κάποιοι άλλοι πάντα είναι σε θέση να γνωρίζουν καλύτερα από το ίδιο το άτομο το δικό του καλό. Ο Επίκουρος στάθηκε απέναντι σ’αυτές τις λογικές:

    «Πρέπει να αναλογιζόμαστε τον αληθινό σκοπό της ζωής έχοντας κατά νου όλες εκείνες τις ολοφάνερες μαρτυρίες των αισθήσεων στις οποίες στηρίζουμε τις απόψεις μας. Ειδάλλως τα πάντα θα είναι γεμάτα αμφιβολία και σύγχυση.»

    Αυτή την σύγχυση εκμεταλλεύεται για αιώνες κάθε σύστημα αξιών και πεποιθήσεων που θέλει να καταπνίξει την ανθρώπινη ανεξαρτησία και ελευθερία. Διότι στηρίζουν την αναγκαιότητά τους ακριβώς σε αυτήν την σύγχυση και την αμφιβολία. Ο ελεύθερος άνθρωπος δεν έχει καμία ανάγκη να ρυθμίζει τη ζωή του με βάση τις επιταγές τους. Εκεί λοιπόν που δεν υπάρχει σύγχυση, αναλαμβάνουν να την δημιουργήσουν. Ένστικτα, αισθήματα, αποκαλύψεις, θείες ενοράσεις, διαλεκτικοί υλισμοί, όλα παίζουν το ίδιο παιχνίδι του εξουσιασμού. Φτάνει να λείπει ο ορθολογισμός και η παρατήρηση της αντικειμενικής πραγματικότητας. Ή με χρήση όρων γενικόλογων, ασαφών και αφηρημένων όπως θεία πρόνοια, θεία χάρη, φυλετική υπεροχή, κοινωνική δικαιοσύνη κτλ που αντιμάχονται κάθε αυστηρή λογική τους ανάλυση.

    Στην εποχή μας τα πορίσματα των επιστημών μας επιτρέπουν όχι μόνο να κάνουμε την ζωή μας ευκολότερη, να βελτιώνουμε την παραγωγή μας κτλ αλλά να έχουμε πολύ καλύτερη αντίληψη της πραγματικότητας. Είναι πολύ δυσκολότερο για τον σύγχρονο ορθολογικά σκεπτόμενο άνθρωπο να πέσει θύμα των ίδιων πρακτικών που για χιλιετίες εξουσίαζαν την σκέψη του. Ο ορθολογικά σκεπτόμενος άνθρωπος όμως συνεχίζει να αποτελεί την εξαίρεση σε ένα κόσμο όπου φουντώνουν ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, οι φυλετικές διαφορές και ο εθνικιστικός παραλογισμός ενώ νεκρές ιδεολογίες συνεχίζουν να αντιστρατεύονται στην προσπάθεια για πρόοδο του ανθρώπου. Η καλύτερη μελέτη του Επίκουρου έχει ακόμα πάρα πολλά να προσφέρει.

    Αιώνες ολόκληρους, η "αγάπη" κυνηγούσε αμείλικτα τη γνώση και οι "ευλογίες" απ' το "σπέρμα του Αβραάμ", αφάνιζαν τη χώρα που γέννησε τις μισητές ερωτήσεις.

  2. Πλύση εγκεφάλου για τους άθεους
    Για την πρώτη κατηγορία, τους απλούς άθεους, ο Πλάτων προβλέπει, σε
    πρώτο στάδιο, τον εγκλεισμό τους σε πλήρη απομόνωση τουλάχιστον επί πενταετία στο «Σωφρονιστήριον». Στο διάστημα αυτό, παρακολουθούν αναμορφωτικά μαθήματα: «Απαγορεύεται η επαφή τους με τους άλλους πολίτες, πλην εκείνων τού Νυκτερινού Συμβουλίου, που θα έχουν στόχο τη νουθεσία και τη φροντίδα για τη σωτηρία τής ψυχης τους».

    Πλάτων:
    Εις θάνατον οι αμετανόητοι άθεοι!
    Μετά την ολοκλήρωση αυτής της πλύσης εγκεφάλου, εάν μεν ο κρατούμενος δείχνει σημεία επανόδου στη σωφροσύνη, γίνεται «αποδεκτός στην κοινωνία των σωφρόνων», δηλαδή των πιστών. «Στην αντίθετη περίπτωση και εάν δικασθεί για κάτι παρόμοιο και κριθεί ένοχος, η ποινή θα είναι ο θάνατος». (Νόμοι, Ι΄, 909).

    Πλατωνικά
    στρατόπεδα συγκέντρωσης
    για τους αμετανόητους άθεους
    Η δεύτερη κατηγορία, οι διεφθαρμένοι άθεοι, εγκλείονται διά βίου σε ένα δεσμωτήριο εγκατεστημένο σε «τοποθεσία έρημη, όσο το δυνατόν πιο άγρια, τής οποίας η ονομασία θυμίζει, ότι είναι ο τόπος τής τιμωρίας». Στο χώρο αυτό, σε πλήρη απομόνωση, «τρεφόμενος από τους δεσμοφύλακες μόνο με την τροφή, που έχουν συστήσει οι φύλακες τού νόμου», ο άθεος είναι ένας πραγματικός κατάδικος. «Μετά τον θάνατό του, το νεκρό σώμα του παραμένει άταφο και εκβάλλεται εκτός των συνόρων τής πόλης. Σε περίπτωση δε, κατά την οποία ένας ελεύθερος αναμειχθεί σε πιθανό ενταφιασμό του, να καταγγελθεί για το έγκλημα τής ασέβειας, από όποιον πολίτη επιθυμεί να τον μηνύσει» .

    Ο «θείος Πλάτων», που επινοεί ταυτοχρόνως τη θρησκευτική μισαλλοδοξία, την Ιερά Εξέταση και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, θεωρεί, ότι υπάρχει μόνο μια επίσημη θρησκεία τής Πολιτείας, υποχρεωτική: «Πρέπει, τέλος,
    για όλους ανεξαιρέτως τους ασεβείς, να θεσπισθεί ένας νόμος, τού οποίου αποτέλεσμα θα είναι ο περιορισμός των παραπτωμάτων απέναντι στη θεότητα, λόγω και έργω, από την πλειονότητά τους και, όπως είναι ευνόητο, η αναχαίτιση αυτής τής παρεκτροπής, εφʼ όσον αίρεται το δικαίωμα ένταξης σε οιαδήποτε λατρεία πλην τής σύμφωνης προς τον νόμο».

Comments are closed.