Γ. Στουρνάρας: Καταλυτική για την ανάπτυξη η καινοτομία

Οι προβλέψεις για την ελληνική οικονομία δείχνουν ενίσχυση της ανάκαμψης της οικονομικής δραστηριότητας για τα επόμενα έτη, όμως, χρειάζεται να γίνουν κι άλλα.  Υπό τις υπάρχουσες συνθήκες
για την ελληνική οικονομία η λύση είναι αναμφισβήτητα η εξωστρέφεια. Τα παραπάνω ανάφερε ο διοικητής της ΤτΕ, Γ. Στουρνάρας, μιλώντας στο Ελληνοϊσραηλινό Επιμελητήριο Εμπορίου και Τεχνολογίας με θέμα “Οικονομικό περιβάλλον και η πολύπλευρη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών”.

Όπως είπε ο κ. Στουρνάρας, η ΤτΕ εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης από 1,6% το 2017,θα επιταχυνθεί στο 2,4% και 2,5% το 2018 και 2019 αντίστοιχα. Η αναμενόμενη ενδυνάμωση της οικονομικής ανάκαμψης,  η περαιτέρω ενίσχυση της εμπιστοσύνης και η περαιτέρω πρόοδος στο πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων θα αυξήσει τις δυνατότητες των πιστωτικών ιδρυμάτων να συγκεντρώσουν χρηματοδοτικούς πόρους, με την προσέλκυση καταθέσεων, την πρόσβαση στη διασυνοριακή διατραπεζική αγορά και την έκδοση χρεογράφων, ανέφερε, τονίζοντας ότι  η λύση για την ελληνική Οικονομία είναι αναμφισβήτητα η εξωστρέφεια. “Η χώρα θα πρέπει να δημιουργήσει ανταγωνιστικά και καινοτόμα προϊόντα. Αυτό απαιτεί υποδομές, καινοτόμες μεθόδους εργασίας καθώς και, πάνω από όλα, τις συνθήκες, ώστε να διατηρηθεί στην Ελλάδα το ποιοτικό επιστημονικό δυναμικό, που αποτελεί ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα του εθνικού συστήματος έρευνας και καινοτομίας”.

Ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι οι προβλέψεις για την ανάκαμψη βασίζονται στην παραδοχή ότι το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και αποκρατικοποιήσεων θα υλοποιηθεί ομαλά και σύμφωνα με το καθορισμένο χρονοδιάγραμμα.  Όπως είπε, η Ελλάδα αντιμετωπίζει την πρόκληση της εφαρμογής αποτελεσματικών και περιεκτικών διαρθρωτικών αλλαγών, ώστε να κεφαλαιοποιηθεί η έως τώρα πρόοδος, να ενδυναμωθούν οι θετικές προοπτικές και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην πορεία της οικονομίας, με θετικές επιδράσεις στη ρευστότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και στη μείωση του κόστους χρηματοδότησης του Ελληνικού Δημοσίου. Στο πλαίσιο αυτό, η καλή προετοιμασία για την έγκαιρη ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης θα σηματοδοτήσει το τέλος του προγράμματος.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και εξωτερικοί κίνδυνοι, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, συνδέονται με την ξαφνική, τις προηγούμενες δύο εβδομάδες, αύξηση της αποστροφής των επενδυτών προς τον κίνδυνο, με τις αναταράξεις στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, με εντάσεις στις αγορές συναλλάγματος και με  γεωπολιτικούς παράγοντες.

Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, οι προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, προκειμένου η ελληνική οικονομία να επιστρέψει σε διατηρήσιμη ανάπτυξη είναι:

α) Το πολύ υψηλό δημόσιο χρέος. Είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν αποφασιστικές και συγκεκριμένες δράσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους, στη βάση των αποφάσεων του Eurogroup του Ιουνίου του 2017. Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει ήδη κάνει συγκεκριμένες προτάσεις, π.χ. μετάθεση της μέσης σταθμικής διάρκειας αποπληρωμής των τόκων των δανείων του EFSF κατά 8,5 χρόνια τουλάχιστον. Αυτή η πρόταση ήπιας αναδιάρθρωσης του χρέους είναι ζωτικής σημασίας για τη βιωσιμότητα του χρέους της Ελλάδας, ενώ για τους εταίρους της συνεπάγεται ελάχιστο μόνο κόστος. Μεταξύ άλλων, η διασφάλιση της βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους θα ανοίξει το δρόμο για την ένταξη των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, στην κανονική περίοδο και στην περίοδο επανεπένδυσης, το οποίο με τη σειρά του θα διευκολύνει τη διατηρήσιμη πρόσβαση στις αγορές και θα μειώσει το κόστος χρηματοδότησης.

inRead Advertisement by VIDADS since 2011
β) Το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων και το πρόβλημα των στρατηγικών κακοπληρωτών. Ο στόχος μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων για τα δύο επόμενα έτη αυξάνεται σημαντικά, με αποτέλεσμα να απαιτείται ενίσχυση των προσπαθειών των τραπεζών. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο το νέο θεσμικό πλαίσιο και όλα τα διαθέσιμα εργαλεία για την εξυγίανση του ιδιωτικού χρέους, δηλαδή ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, η διενέργεια των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών ακινήτων και η μεταβίβαση μη εξυπηρετούμενων δανείων στη δευτερογενή αγορά. Επιβάλλονται, επίσης, δραστικές αποφάσεις για τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών, την αναδιάρθρωση των βιώσιμων επιχειρήσεων και την εφαρμογή οριστικής λύσης για τις μη βιώσιμες.

γ)Η υστέρηση των επενδύσεων. Μόνη οδός για να καλυφθεί το μεγάλο επενδυτικό κενό είναι η προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων, με έμφαση στους πιο παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δημιουργία κατάλληλου πλαισίου εντός του οποίου, η επιχειρηματικότητα θα λειτουργεί αποτελεσματικά. Η Ελλάδα εξακολουθεί να κατατάσσεται χαμηλά σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επομένως, το κράτος θα πρέπει να συνεχίσει να δίνει έμφαση στη βελτίωση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας και της αποτελεσματικότητας του δημόσιου τομέα, καθώς και στη μείωση της γραφειοκρατίας.

δ) Η χαμηλή πιστοληπτική διαβάθμιση της χώρας.Η παραμονή σε χαμηλή πιστοληπτική διαβάθμιση, μετά το πέρας του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, ενδέχεται να έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της δυνατότητας των ελληνικών ομολόγων να χρησιμοποιούνται ως εξασφαλίσεις στις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος (waiver). Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, η εξασφάλιση του waiver μετά τη λήξη του προγράμματος είναι σημαντική τόσο για το κόστος χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών, καθώς ακόμα και οι πράξεις repos επηρεάζονται θετικά από την ύπαρξη του waiver, όσο και για τη συμμετοχή των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, στην κανονική περίοδο και στην περίοδο επανεπένδυσης.

ε) Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων. Η πλήρης άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων και η επιστροφή στη χρηματοπιστωτική κανονικότητα είναι προαπαιτούμενα για τη διατηρήσιμη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και θα βοηθήσουν στην προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων.

Όπως τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ, εκτός από τα παραπάνω, απαιτείται η Ελλάδα να διευρύνει τη βάση του συγκριτικού της πλεονεκτήματος. Η πρόκληση σήμερα είναι η περαιτέρω άνοδος των παραγόμενων εγχωρίως αγαθών και υπηρεσιών στην κλίμακα της τεχνολογικής εξειδίκευσης και η ένταξη των ελληνικών επιχειρήσεων σε διεθνείς παραγωγικές αλυσίδες αξίας.

“Η ανάπτυξη που βασίζεται στην καινοτομία, υποστηριζόμενη από επενδύσεις έντασης γνώσης (Knowledge Based Capital), είναι καταλυτικής σημασίας για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Τα ζητήματα συνεργασίας και μεταφοράς τεχνογνωσίας θα πρέπει επομένως να βρίσκονται στο επίκεντρο των διμερών σχέσεων Ελλάδας-Ισραήλ”, είπε ο κ. Στουρνάρας, τονίζοντας ότι θα πρέπει να προωθηθούν κοινές πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη τεχνολογικών πάρκων, την προώθηση προγραμμάτων  κινητικότητας των ερευνητών και προγραμμάτων υποτροφιών, την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της νέας επιχειρηματικότητας κ.ά. Παράλληλα, όπως είπε, η Ελλάδα και το Ισραήλ έχουν τώρα την ευκαιρία να προσανατολιστούν σε συνεργασίες με μεγάλο αντίκτυπο.