Το ενεργειακό παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο

Όσοι επενδύουν βιαστικά στην κατασκευή του αγωγού East Med θα πρέπει να προσγειώσουν τις προσδοκίες τους. Η αναποφασιστικότητα του Ισραήλ για την προτιμητέα οδό εξαγωγής φυσικού αερίου, η ασάφεια για την τελική ποσότητα των υπαρχόντων κοιτασμάτων,
ο σύνθετος ρόλος της Τουρκίας, οι άγνωστες προθέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η επανεμφάνιση της Ρωσίας στην περιοχή διαμορφώνουν μια πολυσύνθετη εξίσωση που δεν επιτρέπει την παραμικρή πρόβλεψη. Στις 5 Δεκεμβρίου, στη Λευκωσία, θα συναντηθούν ξανά οι υπουργοί Ενέργειας Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας και Ιταλίας (η οποία αναδεικνύεται χώρα-κλειδί στον ευρύτερο σχεδιασμό) με τους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με σκοπό να εξεταστούν τα επόμενα βήματα. Μοιάζει όμως δύσκολο να υπάρξουν ουσιαστικές αποφάσεις. Ανώτεροι αξιωματούχοι στο τρίγωνο Αθήνα – Λευκωσία – Τελ Αβίβ παραδέχονται ότι ο χρόνος έχει αρχίσει να μετράει αντίστροφα και κάποια στιγμή θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις, ιδιαίτερα από την ισραηλινή πλευρά. Αλλωστε, η εσωτερική ζήτηση στο Ισραήλ «έχει χτυπήσει ταβάνι», ευρισκόμενη σήμερα στο ύψος των 10 δισ. κυβικών μέτρων και δύσκολα θα ξεπεράσει τα 12-13 δισ. κυβικά μέτρα. Το Τελ Αβίβ μοιάζει διατεθειμένο να εξαντλήσει όλα τα χρονικά περιθώρια που έχει στη διάθεσή του προτού λάβει μια οριστική απόφαση, καθώς αυτή δεν θα ληφθεί με αποκλειστικά οικονομικούς/εμπορικούς όρους, αλλά και με γεωπολιτικούς.

Με δεδομένη την κατάρρευση της στρατηγικής εμπιστοσύνης με την Αγκυρα, το Τελ Αβίβ εμφανίζεται σήμερα πιο θερμό απέναντι στην επιλογή του East Med. Υπάρχει όμως μια σειρά παραμέτρων που δεν μπορούν να αγνοηθούν και θα μπορούσαν να γείρουν την πλάστιγγα σε άλλες επιλογές, όπως, π.χ., ακόμα και η κατασκευή τερματικών σταθμών υγροποιημένου αερίου σε ισραηλινό έδαφος. Η ευόδωση του East Med, ενός έργου που αναμφίβολα θα αναβαθμίσει σημαντικά τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας, απαιτεί την άμεση εμπλοκή της ΕΕ. Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά αξιωματούχος από χώρα της περιοχής, «αν οι Ευρωπαίοι θέλουν τον αγωγό αυτόν, θα πρέπει να τον πληρώσουν». Το κόστος του είναι υψηλότατο (υπολογίζεται σε περίπου 6 δισ. ευρώ) και, παρά το γεγονός ότι πρόκειται για «οραματικό» έργο, η συνεισφορά του στην ευρωπαϊκή κατανάλωση δεν θα είναι τέτοια ώστε να ανατρέψει εύκολα τη «ρωσική κυριαρχία».

Δεύτερο στοιχείο που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι η Ιταλία αναδεικνύεται κομβικός παίκτης αν ο East Med προχωρήσει. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι ότι χωρίς την Ιταλία ο αγωγός αυτός δεν μπορεί να προσεγγίσει τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης. Ο δεύτερος, εξίσου σημαντικός, λόγος είναι ότι ο ιταλικός ενεργειακός κολοσσός Eni έχει αναδειχθεί ο σημαντικότερος παίκτης στην Ανατολική Μεσόγειο στην έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, με έμφαση στην ανακάλυψη του γιγαντιαίου κοιτάσματος φυσικού αερίου Zohr (το οποίο αναμένεται να τροφοδοτήσει αποκλειστικά τη «διψασμένη» αιγυπτιακή αγορά), αλλά και παρουσία τόσο στην Κύπρο όσο και, μελλοντικά, στον Λίβανο.

Το τρίτο και πιο σύνθετο στοιχείο αφορά την Τουρκία. Η αίσθηση που αποκομίζει κανείς μιλώντας με ισραηλινούς αξιωματούχους για τις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ότι η Αγκυρα είναι «ο ελέφαντας στο δωμάτιο». Μπορεί οι δεσμοί εμπιστοσύνης να έχουν διαρραγεί, αλλά η Τουρκία παραμένει μια χώρα με υψηλή δυνατότητα παρέμβασης στις περιφερειακές εξελίξεις και οι Ισραηλινοί δεν θα ήθελαν να τη δυσαρεστήσουν ή να την απομονώσουν πλήρως. Εξαιτίας μάλιστα της συμφέρουσας επιλογής κατασκευής ενός υποθαλάσσιου αγωγού από τα ισραηλινά κοιτάσματα προς την Τουρκία, ενημερωμένες πηγές σημείωναν ότι καλό θα ήταν να υπάρξει κάποιου είδους συνεννόηση τόσο με την Αγκυρα όσο και (ενδεχομένως) με την τουρκοκυπριακή πλευρά.

Σε αυτό το πλαίσιο πάντως, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη η σκέψη της Κυπριακής Δημοκρατίας (την οποία αποκάλυψε ο «Φιλελεύθερος») να καταθέσει στην αρμόδια Διεύθυνση Ωκεανικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών συντεταγμένες για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) βορείως του νησιού. Ο βασικός λόγος δεν είναι άλλος από τις εξαγγελίες της Αγκυρας για την έναρξη παράνομων γεωτρήσεων στις θαλάσσιες περιοχές βορείως του νησιού, καθώς φέρεται να έχει ήδη αγοράσει πλατφόρμα. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο σε αυτή την πρωτοβουλία είναι ότι πέραν της κατάθεσης των συντεταγμένων η κυπριακή κυβέρνηση σκέπτεται να καλέσει την Τουρκία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για οριοθέτηση. Απομένει βέβαια να διαφανεί αν η Τουρκία είναι διατεθειμένη να στείλει πλατφόρμα και στο Οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, το οποίο η Αγκυρα θεωρεί ότι εισέρχεται στη δική της θαλάσσια ζώνη.

Ολες αυτές οι κινήσεις εκτυλίσσονται υπό το άγρυπνο μάτι της Μόσχας. Αν και δεν έχει προβεί σε κάποια δραματική πρωτοβουλία, η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν αναδεικνύεται σημαντικός παίκτης στην Ανατολική Μεσόγειο. Μια σειρά από κινήσεις αποδεικνύουν αυτή τη διαπίστωση. Ο ενεργειακός κολοσσός Rosneft κινείται προς την απόκτηση από την ιταλική Eni μεριδίου 30% στο γιγαντιαίο κοίτασμα Zohr στην Αίγυπτο, ενώ η Gazprom υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με την ισραηλινή Delek για τη χρησιμοποίηση φυσικού αερίου σε αυτοκίνητα .Παράλληλα, η ρωσική Novatek κέρδισε σε πρώτη φάση, συμμετέχοντας σε κοινοπραξία με τη γαλλική Total και την ιταλική Eni, τους διαγωνισμούς για έρευνα και εκμετάλλευση σε δύο οικόπεδα εντός της ΑΟΖ του Λιβάνου. Σημειώνεται ότι ένα από τα δύο οικόπεδα (το υπ’ αριθμόν 9) περιλαμβάνει ένα κομμάτι από τη θαλάσσια περιοχή που θεωρείται αμφισβητούμενη μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου. Οι νικητές των διαγωνισμών θα οριστικοποιηθούν προσεχώς. Αν στα προαναφερθέντα προστεθεί η στρατηγική παρουσία της Ρωσίας, ιδιαίτερα λόγω του λιμανιού της Λαττάκειας, γίνεται αντιληπτό ότι μελλοντικά οι ρωσικές θέσεις θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στις οριστικές αποφάσεις για τις εξαγωγικές οδούς.

Μέσα σε αυτό το περίπλοκο σκηνικό, η ελληνική εταιρεία Energean αναδεικνύεται, τηρώντας χαμηλό προφίλ, ένας νέος παίκτης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Energean Israel, θυγατρική της Energean, έλαβε τον Δεκέμβριο του 2016 έγκριση για την απόκτηση του 100% δύο υπεράκτιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου εντός της ισραηλινής ΑΟΖ, συγκεκριμένα των Karish και Tanin. Δυνητικά τα δύο κοιτάσματα διαθέτουν περίπου 68 δισ. κυβικά μέτρα αερίου, καθώς και 33 εκατ. βαρέλια ρευστών υδρογονανθράκων. Υπολογίζεται ότι η εταιρεία θα αρχίσει να παράγει αέριο, με προορισμό την ισραηλινή αγορά, το 2020, σε μια επένδυση που προσεγγίζει το 1,5 δισ. δολάρια. Μόλις την περασμένη Δευτέρα, 30 Οκτωβρίου, η Energean Israel υπέγραψε τρία νέα οριστικά συμβόλαια πώλησης φυσικού αερίου στο Ισραήλ. Η επένδυση της Energean έχει μια ενδιαφέρουσα γεωπολιτική παράμετρο. Η εταιρεία έχει σχεδιάσει την ανάπτυξη των δύο κοιτασμάτων μέσω της εγκατάστασης ενός πλωτού σταθμού παραγωγής και αποθήκευσης. Η εγκατάσταση αυτή προβλέπεται να γίνει σε απόσταση περίπου 90 χιλιομέτρων από τις ισραηλινές ακτές και θα συνδεθεί με αγωγό. Το σύστημα αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένα είδος «πλωτού κόμβου» στην «καρδιά» της Ανατολικής Μεσογείου και να συγκεντρώσει την παραγωγή μικρότερων κοιτασμάτων, με δεδομένη και την παρουσία εκεί πολλών μεγάλων εταιρειών υδρογονανθράκων.

http://www.proelasi.org/

ΣΧΟΛΙΟ “ΙΣΧΥΣ”: ΕΠΙΘΥΜΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΤΑΓΡΑΨΟΥΜΕ ΜΟΝΟΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1) ΕΛΛΗΝΕΣ “ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ” (ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΙ ΑΡΑΓΕ) ΣΥΖΗΤΑΝΕ ΜΕ ΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΙΠΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΟΖ ; ΕΤΣΙ ΣΚΕΦΤΟΝΤΑΙ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙ Ο EASTMED ; ΠΑΛΙ ΘΑ ΤΑ ΑΡΠΑΞΟΥΝ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ;
2) ΠΟΘΕΝ Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΩΡΑ “ΚΛΕΙΔΙ’; ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΔΛΔ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΤΡΟΦΟΔΟΣΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕ ΚΑΥΣΙΜΟ; ΕΙΝΑΙ ΧΩΡΑ ΚΛΕΙΔΙ ΕΝΩ ΕΙΝΑΙ ΤΡΙΤΗ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΗ; ΤΙ ΠΑΠΑΡΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΕΣ ΠΟΥ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΟΙ …”ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ”; ΚΑΙ ΑΝ Η ΙΤΑΛΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΩΡΑ ΚΛΕΙΔΙ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ; ΜΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΧΩΡΑ ΚΛΕΙΔΙ ΚΑΙ ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ. ΤΙ ΑΛΛΕΣ ΜΑΛΑΚΙΕΣ ΘΑ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΠΑΡΑΔΕΧΘΟΥΝ ΤΟ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ.
3) «αν οι Ευρωπαίοι θέλουν τον αγωγό αυτόν, θα πρέπει να τον πληρώσουν». ΔΛΔ ΕΑΝ ΔΕΝ ΥΛΟΠΟΙΗΘΕΙ Ο EASTMED ΑΛΛΑ ΤΕΛΙΚΑ ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΤΑ ΒΡΟΥΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΟΥΝ ΑΠΟ ΕΚΕΙ ΤΟ ΚΑΥΣΙΜΟ, ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ; ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΜΟΝΟΝ ΤΟΝ ΕΝΑΝ ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ; ΤΙ ΝΟΗΜΑ ΕΧΕΙ ΚΑΝ ΑΥΤΟ ΩΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑ; ΟΛΟ ΑΥΤΟ ΜΑΛΙΣΤΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΠΡΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟ ΕΧΕΙ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΠΩΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ EASTMED Η ΕΥΡΩΠΗ ΘΑ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΕΛΕΓΧΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΡΩΣΣΟΥΣ.
4) ΚΟΥΒΕΝΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΣΤΗ ΤΗΣ ΜΙΑΣ ή ΤΗΣ ΑΛΛΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ, ΕΝΩ ΔΕΚΑΔΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΗΔΗ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ EASTMED” ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ ΩΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗ.
5) ΕΑΝ ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΝΟΜΙΖΟΥΝ ΠΩΣ ΘΑ ΠΩΛΗΣΟΥΝ ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΝΟΥΝ ΛΑΘΟΣ. Η Β.ΕΥΡΩΠΗ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΘΑ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΡΩΣΟΥΣ. ΤΟ ΘΕΜΑ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙΤΑΙ ΜΟΝΟΝ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ, ΟΥΤΕ ΝΑ ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΑΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ. ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΡΙΣΜΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΘΕΙ ΚΑΙ Η ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΩΝ Η ΟΠΟΙΑ ΠΑΛΙ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΜΠΑΙΝΕΙ ΣΤΙΣ ΚΑΛΕΝΔΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΡΟΧΩΡΑ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΑΟΖ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΧΟΝΤΡΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΗΔΗ ΔΕΣΜΕΥΟΝΤΑΙ ΣΕ ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΚΑΥΣΙΜΟΥ (ΣΧΙΣΤΟΛΙΘΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ) ΑΠΟ ΤΙΣ ΗΠΑ.  ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΟΛΟΙ ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΥΤΟΣ Ο ΕΡΜΟΣ ΤΟΠΟΣ ΝΑ ΜΗΝ ΑΠΕΞΑΡΤΗΘΕΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΠΟΤΕ.

https://isxys.blogspot.com/2017/11/blog-post_21.html

loading...