Κοτζιάς: «Διαπραγματεύομαι όρθιος και όχι σκυμμένος στα τέσσερα»

«δεν διαπραγματεύομαι σκυμμένος στα τέσσερα, αλλά όρθιος», … αποδίδεται στον Νίκο Κοτζιά,  και το «πέταξε» σε κλειστό κύκλο, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ουάσιγκτον, ο υπουργός Εξωτερικών, σχολιάζοντας την
κριτική, από μεν τα αριστερά ότι πήγε στις ΗΠΑ «για να τα ξεπουλήσει όλα», από δε τα δεξιά ότι έπρεπε «να δώσει περισσότερα». Ο ίδιος, επίσης, φαίνεται πως έγινε στόχος πλειάδας «διαρροών», σύμφωνα με τις οποίες στις ΗΠΑ έκανε «μυστική διπλωματία», διαπραγματευόμενος στο παρασκήνιο συμφωνία για τις αμερικανικές στρατιωτικές διευκολύνσεις στην Ελλάδα, και ειδικά το θέμα της Σούδας. Πολύ περισσότερο, εν μέσω της παραμονής του στις ΗΠΑ, συνοδεύοντας τον Έλληνα πρωθυπουργό, κύκλοι πρεσβειών ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες διακρίνονται για τις χρηματοδοτήσεις «εκπαιδευτικών» προγραμμάτων στην Ελλάδα και τις στενές «δημόσιες σχέσεις» τους με μερίδα ελληνικών ΜΜΕ, φέρονται να εξέφραζαν τη δυσαρέσκειά τους, παρουσιάζοντάς τον ως «εγκέφαλο» ενός εν εξελίξει «αντιευρωπαϊκού» σχεδίου που στόχο έχει να απομακρύνει την Ελλάδα από την Ενωμένη Ευρώπη, και να την προσδέσει στο άρμα των Ηνωμένων Πολιτειών.

Αναμφισβήτητα, η συνάντηση που είχε ο Έλληνας υπουργός τη Δευτέρα με τον επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ, Μακ Μάστερ, ο οποίος εξάλλου παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της αμερικανικής πολιτικής, ήταν πολύ σημαντική, και, κατά πληροφορίες, καθόρισε αρκετά από τα φλέγοντα ζητήματα γεωπολιτικής και διπλωματίας της ατζέντας των ελληνοαμερικανικών συνομιλιών, κατά το ταξίδι Τσίπρα στις ΗΠΑ. Άλλωστε, με το συγκεκριμένο πρόσωπο λέγεται ότι διατηρεί αρκετά καλές σχέσεις εδώ και τουλάχιστον ένα έτος. Αλλά αυτό δεν αρκεί για να συγκεντρώσει ένας υπουργός τόσα επικριτικά βέλη. Η πραγματική αιτία είναι ότι μάλλον ο υπουργός Εξωτερικών είναι ο «κακός» της υπόθεσης, ο οποίος φέρεται να επέμενε ότι δεν πρέπει να δοθούν ως αντάλλαγμα τα εθνικά, γεωπολιτικά και οικονομικά συμφέροντα της χώρας για μερικούς «ιπτάμενους ντενεκέδες» ή για κάποια ανταλλακτικά για οπλικά συστήματα, αλλά, αντίθετα, ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να πάει στις διαπραγματεύσεις χωρίς να την θεωρούν «δεδομένη».

Το «Yes» των Αμερικάνων

Επίσης, φέρεται να ήταν εκείνος που, μαζί με τον μηχανισμό του υπουργείου Εξωτερικών, επέμειναν τουλάχιστον επί ένα τετράμηνο να κλειστεί, όχι απλά μια επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, αλλά και συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο. Το επιχείρημα της ελληνικής πλευράς ήταν ότι «δεν μπορεί να συναντάται συνεχώς ο Αμερικανός πρόεδρος με τον Ταγίπ Ερντογάν, και να συζητά κατ’ επανάληψη μαζί του τηλεφωνικώς, και, στην περίπτωση του Έλληνα πρωθυπουργού, να επικαλείται βεβαρυμμένο πρόγραμμα.Εκτός αυτού, έχει ήδη συναντηθεί με ηγέτες αρκετών άλλων χωρών, οι οποίες διαθέτουν πολύ μικρότερη περιφερειακή εμβέλεια σε σχέση με αυτήν της Ελλάδας. Πολύ περισσότερο, σε επίπεδο συμβολισμού, οι μονομερείς συναντήσεις με την τουρκική πλευρά, στέλνουν πολύ αρνητικά μηνύματα στην περιοχή».

Η αμερικανική πλευρά, ωστόσο, παρά το γεγονός ότι έδειχνε να συμμερίζεται τις ελληνικές απόψεις για τη συχνότητα των επαφών Τράμπ – Ερντογάν, τις οποίες λέγεται ότι παρουσίαζε ως μάλλον δυσάρεστες, αλλά επιβεβλημένες, λόγω των σοβαρών διαφορών της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα σε σειρά ζητημάτων ειδικά στη Μέση Ανατολή, συμφωνούσε μεν, εξ’ αρχής, σε μια επίσκεψη Τσίπρα στις ΗΠΑ, και μάλιστα το ταχύτερο δυνατόν, αλλά πρότεινε να συναντηθεί με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο, Μάϊκ Πένς. Ιδιαιτέρως ενδιαφέρον είναι ότι, την ίδια περίοδο, αμερικανικοί κύκλοι επεδείκνυαν μεγάλο ενδιαφέρον γύρω από τις βαλκανικές υποθέσεις, υπογραμμίζοντας με κάθε ευκαιρία προς την Αθήνα, ότι η Ελλάδα πρέπει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στις εξελίξεις που έπονται στα Βαλκάνια. Κι όλα αυτά, τη στιγμή που πύκνωναν οι δηλώσεις του αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρι Πάγιαττ, περί «ειδυλλιακής ατμόσφαιρας» στις ελληνο-αμερικανικές σχέσεις, και έπεφταν βροχή τα αιτήματα για παροχή αυξημένων στρατιωτικών διευκολύνσεων από την Ελλάδα, και για ενεργειακά deal. Κοντολογίς, οι ΗΠΑ δήλωναν ευθαρσώς μόνον τα «θέλω» της, αλλά όχι τι ήταν διατεθειμένες να δώσουν.

Ενδιαφέρον έχει, επίσης, ότι στην επίσημη ατζέντα των ελληνο-αμερικανικών επαφών, κατά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού, δεν υπήρχε το θέμα της ανανέωσης της συμφωνίας για τη Σούδα επί μια πενταετία, όπως διαρκώς ζητούν, εδώ και καιρό, οι Αμερικανοί. Μάλιστα, σε αυτό δεν τόλμησε να επιμείνει ούτε ο Τζέφρι Πάγιατ, παρ’ ότι, επανειλημμένως στις συνεντεύξεις του και δηλώσεις του, έθετε αυτό το ζήτημα. Ο λόγος, εκτός των άλλων, είναι ότι μόλις τον Αύγουστο του 2017, η συμφωνία ανανεώθηκε για ένα έτος, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018. Όπως άλλωστε γινόταν από το 1990 έως σήμερα. Είναι προφανές ότι οι Αμερικανοί θα συνεχίσουν να βάζουν το θέμα στην ελληνική πλευρά, αλλά η οποιαδήποτε συμφωνία υπάρξει, θα είναι στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης που θα κάνουν Αθήνα και Ουάσιγκτον το επόμενο διάστημα. Εξίσου προφανές είναι ότι η Σούδα θα γύρει βαριά στη ζυγαριά της διαπραγμάτευσης, και, άρα, οι Αμερικανοί θα πρέπει να σταθμίσουν ανάλογα τα ανταλλάγματα που πρέπει να δώσουν.

Ωστόσο, πρώτος ο υπουργός Άμυνας, Πάνος Καμμένος, από την αρχή του 2017 κιόλας, προφανώς για να δείξει στους Αμερικανούς ότι είναι το «καλό παιδί», άρχισε τις κορώνες για την αναγκαιότητα να παραχωρηθεί η Σούδα επί πενταετία ή εξαετία. Ως ήταν φυσικό, δεδομένου μάλιστα ότι εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της χώρας του, το αίτημα συνέχισε να εγείρει ο Τζέφρι Πάγιατ. Στο ίδιο μήκος κύματος συνέχισαν και ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης γνωστά για τις σχέσεις στελεχών τους με τον αμερικανικό παράγοντα. Τελευταία, όμως, και ενώ η ελληνική αντιπροσωπεία ήταν ήδη στις ΗΠΑ, όλως περιέργως, εμφανίστηκε και η ΝΔ να ζητάει «συμφωνία μακράς πνοής». Κάτι που μάλλον πρέπει να καταγραφεί στα «οφσάϊντ» της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Κι’ αυτό, παρ’ ότι το κόμμα διαθέτει διπλωμάτες, οι οποίοι ξέρουν πολύ καλά ότι δεν πας σε μια διαπραγμάτευση, χωρίς «άσους», και αφού τα έχει δώσει όλα.

Στην Ελλάδα του Χότζα

Η κριτική, ακόμα και η εξοντωτική, προς την κυβέρνηση, είναι επιβεβλημένη, ειδικά όταν πρόκειται για τα κακώς κείμενά της. Πόσο μάλλον, όταν η ελληνική αντιπροσωπεία στις ΗΠΑ συλλαμβάνεται εξ’ απήνης από τον Αμερικάνο πρόεδρο, όταν αυτός, για τους δικούς του, επικοινωνιακούς λόγους, ανακοινώνει την προώθηση εξοπλιστικού προγράμματος (τα ελληνικά F-16), με την ελληνική πλευρά να μένει κάγκελο και να μην μπορεί να διευκρινίσει τα στοιχειώδη. Από αυτού του σημείου, όμως, μέχρι να επιχειρείται η γελοιοποίηση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και της διπλωματίας της στα μάτια μιας υπερδύναμης, όπως οι ΗΠΑ, αναμφισβήτητα υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί βλάβη στα εθνικά συμφέροντα.

Και είναι απορίας άξιον πως οι απόψεις κάποιων «αριστερών» (ορισμένοι εκ των οποίων μάλιστα έχουν «βεβαρυμμένο» παρελθόν σχέσεων με τις παρυφές της «τρομοκρατίας») και κάποιων «δεξιών» ταυτίζονται, όταν πρόκειται να βαφτίσουν τον Κοτζιά ως «συνωμότη» που προωθεί την απομάκρυνση της Ελλάδας από τον ευρωπαϊκό πυρήνα, και την πρόσδεση της στις ΗΠΑ. Ούτε το ίδιο το ΚΚΕ δεν του έβαλε αυτή την ταμπέλα. Είναι οι ίδιοι, οι οποίοι συχνά έχουν επικρίνει την Αθήνα για τα ανοίγματα στην Κίνα. Κάτι, για το οποίο, εντελώς «συμπτωματικά», δέχεται ισχυρές επιθέσεις η Ελλάδα από συγκεκριμένες μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, παρ’ ότι οι τελευταίες κάνουν θεαματικά μεγαλύτερες μπίζνες με το Πεκίνο. Εξίσου επικρίνεται και κάθε άνοιγμα που επιχειρεί να κάνει η Ελλάδα προς τη Ρωσία. Βέβαια, η «αριστερή αντιπολίτευση» δεν ήταν τόσο επικριτική, όταν στελέχη της, προ διετίας, εφάρμοζαν την «εξωτερική πολιτική των υποκλίσεων» προς τη Μόσχα, όσο τώρα, με τα ανοίγματα της Αθήνας στην Ουάσιγκτον.

Τελικώς, έχουν αποφασίσει όλοι αυτοί τι θέλουν; Επιθυμούν, άραγε, μια Ελλάδα απομονωμένη σαν την Αλβανία του Χότζα; Αντί να πιέζουν την κυβέρνηση να κάνει τα πάντα, ώστε να ξαναμπεί η χώρα μας στο διεθνές παιχνίδι, με ουσιαστικά ανοίγματα που θα έχουν όφελος για τα εθνικά συμφέροντα, θέλουν ένα υπουργείο Εξωτερικών – διακοσμητική γλάστρα; Θέλουν, τελικά, μια Ευρωπαία Ελλάδα που θα έχει ως γνώμονά της την πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, ή μια Ελλάδα του κλότσου και του μπάτσου τη μια των Αμερικάνων , την άλλη της Μέρκελ, κ.ο.κ.; Η εν πολλοίς αλλοπρόσαλλη κριτική, οπότε τη μια παρουσιάζουν τον Ν.Κοτζιά ως «άνθρωπο του Πούτιν» και των Ρώσων, και την άλλη τον κατηγορούν ως «αμερικανόφιλο» και «αντιευρωπαίο», μάλλον με «βασίλειο της κωλοτούμπας» μοιάζει, και όχι με σοβαρή κριτική από θέσεις αρχής.

Συμφωνία και με τον «διάβολο»

Τα ζητήματα που έχειάμεσα μπροστά της η ελληνική εξωτερική πολιτική είναι αρκετά και σοβαρά, ενώ οι διεθνείς πιέσεις (και οι εγχώριες από τα «παπαγαλάκια») θα είναι μεγάλες.

-Τα ελληνοτουρκικά, όπου την επόμενη εβδομάδα πραγματοποιεί ο Ν.Κοτζιάς επίσκεψη στην Τουρκία και θα συναντηθεί με τον ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Τέτοια διμερής συνάντηση έχει να γίνει εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο. Κάτι που απέφευγε συστηματικά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών. Εκτός απροόπτου, δεν αναμένονται ιδιαίτερα αποτελέσματα, ενώ στόχος της Αθήνας είναι να αναθερμάνει –όσο γίνεται- τις ψυχρές, εξαιτίας της τουρκικής προκλητικότητας σχέσεις των δυο χωρών.

-Τα ευρωτουρκικά, όπου εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών θεσμών δηλώνουν ότι ναι μεν «θέλουμε να κρατήσουμε ανοιχτή την πόρτα στην Τουρκία, αλλά η σημερινή κατάσταση στην Άγκυρα το δυσκολεύει».

-Το Σκοπιανό και το «ονοματολογικό» που κάτι δείχνει να κινείται από τη μεριά των Σκοπιανών και αναμένεται να «τρέξει» τους επόμενους μήνες.

Οι προβοκάτσιες που ήδη άρχισε να στήνει σε βάρος της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία ο κ.Ράμα, προκειμένου να αποσπάσει την προσοχή από τις «περιπέτειές» του για τις ενδεχόμενες σχέσεις του με την αλβανική μαφία.

-Οι τουλάχιστον περίεργες μεθοδεύσεις για κοινά σύνορα Αλβανίας – Κοσόβου, με την Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι στιγμής να μην έχει τοποθετηθεί επ’ αυτού.

-Η θεαματική τουρκική εισβολή με οικονομικά, διπλωματικά, θρησκευτικά και «πολιτιστικά» εργαλεία στα Βαλκάνια (Βουλγαρία, Σκόπια, Αλβανία, Βοσνία, Κόσοβο).

-Το Κυπριακό που μετά τις κυπριακές εκλογές (και στα κατεχόμενα) τον Ιανουάριο ή Φεβρουάριο του 2018 θα αναθερμανθεί.

-Τα ενεργειακά στην Ανατολική Μεσόγειο.

-Και βέβαια το ηφαίστειο που έχει εκραγεί και δεν λέει να κλείσει στη Μέση Ανατολή. Ένα εκρηκτικό σκηνικό, στο οποίο εσχάτως προσετέθη το «Κουρδικό» του Βορείου Ιράκ με αφορμή το δημοψήφισμα για ανεξαρτησία και την κατάληψη του πλούσιου σε πετρέλαια, Κιρκούκ, και βέβαια λίγους μήνες πριν η κρίση στον Κόλπο (Κατάρ) και η εκ νέου στοχοποίηση του Ιράν.

Μπροστά σε ορθάνοιχτα και μεγάλα προβλήματα στην εγγύς γειτονιά μας, και στην ευρύτερη περιοχή, με τον ελληνικό λαό να στενάζει ακόμα υπό το βάρος των αποικιακών μνημονίων, είναι ολοφάνερο ότι η Ελλάδα πρέπει να κλείσει συμφωνίες ακόμα και με τον «διάβολο» (και με αυτόν του Τσίπρα!). Προφανώς, ως μέλος της Ευρώπης, με τα όποια τεράστια προβλήματα έχει η συνοχή της, και με τις ΗΠΑ, και με τη Ρωσία και την Κίνα, και με άλλες μεγάλες Δυτικές δυνάμεις, καθώς και περιφερειακές.