Η βυζαντινή απάντηση του Βαρθολομαίου στο ουκρανικό ζήτημα

Εχει επανειλημμένα γραφτεί στο διεθνή Τύπο, ότι η εξαιρετικά θερμή προσωπική σχέση που κατάφεραν να αναπτύξουν πάνω από ένα ποτήρι κρασί στα τέλη της δεκαετίας του 80 ο τότε Καγκελλάριος της Δυτικής Γερμανίας Χέλμουτ Κολ και ο τελευταίος σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ
συνέβαλε καθοριστικά στις εξελίξεις που οδήγησαν στην πτώση του τείχους και την ενοποίηση της Γερμανίας.
Να συμβαίνει άραγε κάτι αντίστοιχο και στους εκκλησιαστικούς κύκλους, αναρωτιέται κάποιος ανεξάρτητος παρατηρητής που απλά συμβαίνει να παρακολουθεί τα τελευταία 24ωρα τις εξελίξεις γύρω από το μείζον εκκλησιαστικό ζήτημα που έχει προκύψει στην Ουκρανία;
Σίγουρα οι προσωπικές σχέσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με τον Πατριάρχη Πασών των Ρωσιών Κύριλλο δεν είναι αυτές που θα επέτρεπαν την αμέριστη υποστήριξη του πρώτου στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, που αν και ανεξάρτητη από τη Μόσχα τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να διατηρεί τους παραδοσιακούς δεσμούς που ιστορικά τη δένουν μαζί της. Ισως πάλι, όπως αναφέρουν πηγές που γνωρίζουν καλά τα εκκλησιαστικά ζητήματα, τα γεωπολιτικά ζητήματα που μπορεί να προκύψουν από μια τέτοια επιλογή να εμποδίζουν τον Οικουμενικό Πατριάρχη να λάβει μια τέτοια απόφαση.

Το ζήτημα είναι πως εδώ στο Κίεβο, ιεράρχες και μητροπολίτες της Ορθόδοξης Εκκλησίας αισθάνονται σήμερα εξαιρετικά απογοητευμένοι από την απόφαση της αντιπροσωπείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου που έφθασε στην ουκρανική πρωτεύουσα να μην συμμετέχει στις τελετές που διοργανώθηκαν, και στις οποίες μετείχε πλήθος πιστών το οποίο έφθασε ακόμη και τις 250.000, σύμφωνα με τα ουκρανικά ΜΜΕ.

«Το αυτοκέφαλο της ουκρανικής Εκκλησίας θα αναγνωριστεί μόνο μετά την επίτευξη της ενότητας», διαμήνυσε στον Πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας, Εξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ, κατά τη συνάντηση που είχαν.

Είναι αλήθεια ότι τόσο η Ορθόδοξη Ουκρανική Εκκλησία, υπό τον Μητροπολίτη Ονούφριο, όσο και το Ουκρανικό Πατριαρχείο, υπό τον Μητροπολίτη Φιλάρετο, το οποίο αυτή τη στιγμή στηρίζεται από την κυβέρνηση Ποροσένκο, κρέμονται από τα χείλη του Οικουμερνικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Οι πρώτοι επειδή θεωρούν αυτονόητη την στήριξή του, λόγω των ιστορικών παραδοσιακών δεσμών, οι δεύτεροι επειδή μόνο μέσω του Βαρθολομαίου μπορούν να υπολογίζουν στην αναγνώριση του αυτοκέφαλου της αποσχισθείσας Εκκλησίας.

Κι ερχόμαστε ξανά στις προσωπικές σχέσεις μεταξύ των ιεραρχών…. «Πιθανότατα», εξηγεί μιλώντας στο Βήμα  Ορθοδοξίας ο Μητροπολίτης Ζαπορίγιε, μιας βιομηχανικής πόλης 600.000 κατοίκων στον ουκρανικό Νότο, Λουκάς, « οι προσωπικές φιλοδοξίες του αρχηγού του ουκρανικού Πατριαρχείου 90χρονου Μητροπολίτη Φιλάρετου, να είναι πολύ μεγάλες για τον Βαρθολομαίο, που δεν θα θελε να του δώσει έτσι απροκάλυπτα το χρίσμα».

Ο Φιλάρετος ,ήταν ένας από τους διεκδικητές του Πατριαρχικού Θρόνου στη Μόσχα το 1990,  ηττήθηκε από τον Αλέξιο, με αποτέλεσμα να προχωρήσει  στη  δημιουργία της αποσχισθείσας ουκρανικής Εκκλησίας, που σήμερα απολαμβάνει τη στήριξη της κυβέρνησης Ποροσένκο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Γι αυτό, ακόμη και αν δεν παρέστη στους εορτασμούς της Ορθόδοξης Εκκλησίας η αντιπροσωπεία από το Φανάρι, ο όρος «ενότητα» που έθεσε ξανά για την αναγνώριση του αυτοκέφαλου της αποσχισθείσας εκκλησίας είναι μάλλον κάτι πολύ δύσκολο αυτή τη στιγμή να επιτευχθεί.
Στην Ουκρανία η θρησκεία παίζει κεντρικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων, καθώς τα 2/3 τουλάχιστον είναι πιστοί χριστιανοί και ακολουθούν με ευλάβεια το τυπικό. Βεβαίως έχουν να διαλέξουν ανάμεσα σε 4 συνολικά Εκκλησίες, αν συμπεριληφθούν σε αυτές και οι Ελληνες Καθολικοί. Αν τη Λιτανεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας για τη Βάπτιση των Ρως από το Μνημείο του Αγιου Βλαδίμηρου, προς το λίκνο της ουκρανικής Ορθοδοξίας, το Μοναστήρι της Λαύρας ακολούθησαν 250.000 πιστοί, οι συμμετέχοντες στις αντίστοιχες εκδηλώσεις της άλλης πλευράς δεν ξεπερνούσαν τις 50.000.

Στον ουκρανικό Τύπο αναφέρονται συχνά περιστατικά βίας κυρίως στη δυτική Ουκρανία, όπου εθνικιστές εισβάλουν στις εκκλησίες και παίρνουν δια της βίας τον έλεγχο από τους ιερείς της παραδοσιακής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

«Ξεκινήσαμε 20 λεωφορεία με πιστούς από τη Ζαπορίγιε, για να έρθουμε στο Κίεβο», μας περιγράφει ο Μητροπολίτης Λουκάς. «Από αυτά τα λεωφορεία, μόνο τα 9 έφτασαν απρόσκοπτα. Τα υπόλοιπα 11 τα σταμάτησαν στο δρόμο, για έλεγχο, λέγοντας ότι μεταφέρουμε βόμβες και εκρηκτικά, κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε ούτε αποδείχθηκε φυσικά, με αποτέλεσμα να φτάσουν πολύ αργότερα στον προορισμό τους».

Στη σύντομη συνομιλία μας μαζί του, ο Μητροπολίτης Λουκάς, επαναλάμβανε διαρκώς την απογοήτευσή του για όλα αυτά. Οφθαλμίατρος ο ίδιος, που μπήκε στους κόλπους της Εκκλησίας το 1998, όταν μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, χτίστηκε η πρώτη εκκλησία μέσα στο Νοσοκομείο όπου εργαζόταν στη Ζαπορίγιε, και σήμερα έχει διδακτορικό Βιοηθικής στο Πανεπιστήμιο, δεν θέλει να πιστέψει τα όσα γίνονται.

«Ξέρετε, η δική μου καταγωγή είναι από το Ντονέτσκ της ανατολικής Ουκρανίας. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, εμείς βοηθήσαμε ουκρανούς στρατιώτες δίνοντάς τους ρούχα και τρόφιμα. Μας κατηγορούν ότι είμαστε φιλο-ρώσοι, εντάξει μιλάμε ρωσικά, αλλά είμαστε ουκρανοί», λέει. Οσο για το σπίτι του στο Ντονέτσκ…. «Είναι πλέον ερείπια από τους βομβαρδισμούς». Στην ερώτησή μας, αν οι βόμβες που το ισοπέδωσαν ήταν ουκρανικές ή ρωσικές, χαμογελά πικρά…. «Και τα δύο!». Και ποιος θα δώσει τη λύση σε όλα αυτά, ποιο θα είναι το μέλλον της Εκκλησίας αλλά και της χώρας του…. «Μόνο ο Θεός!» απαντά με βεβαιότητα.

Σε δηλώσεις του με αφορμή του εορτασμούς για τα 1030 χρόνια από τη Βάπτιση των Ρως, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο τόνισε ότι εγγυάται για τη μη ανάμειξη του Κράτους στα εκκλησιαστικά ζητήματα, όμως δεν θα επιτρέψει και στις άλλες χώρες να κάνουν κάτι τέτοιο, εννοώντας προφανώς τη Ρωσία.

«Σας παρακαλώ, μη γράψετε κάτι κακό για τον Ποροσένκο. Ο,τι και αν συμβαίνει ,δεν παύει να είναι ο Πρόεδρος της χώρας μας », μας ζήτησε ο Μητροπολίτης Λουκάς. Ως ελληνίδα αναρωτήθηκα, αν κάτι αντίστοιχο θα μου έλεγε ποτέ κανείς στη χώρα μας, όποιος και αν βρισκόταν στα ηνία της διακυβέρνησης.

https://www.vimaorthodoxias.gr/egrapsan-s-emas/i-vyzantini-apantisi-tou-vartholomaiou-sto-oukraniko-zitima/

loading...